دەروازە:کوردستان

بەخێربێن بۆ دەروازەی کوردستان Hûn bi xêr hatin portala Kurdistanê کوردستان کوردستان/ˌkʊɾdɪˈstɑːn/ ( گوێگرتن) (بە کوردیی باکووری: Kurdistan) بە واتای (وڵاتی کوردان) یان (خاکی کوردان) دێت ناوچەیەکە لە ڕۆژھەڵاتی ناوین کە زۆربەی دانیشتووانی کوردن، کوردستان دەکەوێتە خۆرھەڵاتی تورکیا (باکووری کوردستان)، باکووری عێراق (باشووری کوردستان)، باکووری خۆراوای ئێران (ڕۆژھەڵاتی کوردستان) و چەند پارچەیەک لە سووریا (ڕۆژاوای کوردستان) و ئازەربایجان و ئەرمەنستان، دیاریکردنی سنووری کوردستان یەکێکە لە دۆزە پڕ تەنگ و چەڵەمەکان، چونکە ئەو وڵاتانەی خاکی کوردستانیان داگیرکردووە وەک یەکەیەکی جوگرافی یان نەتەوەیی دان بەبوونی کورد دا نانێن، بەڵکو پتر بە ناوچە کوردنشینەکان ناوی دەبەن، لە ڕوانگەی ڕامیارییەوە، باشووری کوردستان و ڕۆژاوای کوردستان تەنیا بەشی کوردستانە کە بە شێوەی نێونەتەوەیی وەک پێکھاتەیەکی فیدراڵی سەربەخۆ لە عێراق و سووریا ناسراوە، کورد لە ئێراندا بە فەرمی وەک کەمایەتی ناسراون، بەڵام لە ڕووی خوێندن بە زمانی کوردی و مافەکانی دیکەی نەتەوایەتییەوە بێ بەشن. زیاتر... ھەنووکە ٤٬٨٧٣ وتار لە دەروازەی کوردستاندا ھەیە. وتارێک لەوان بە ھەڵکەوت ببینە وتاری ھەڵبژێردراو پەرلەمانی کوردستان، بەفەرمی پەرلەمانی کوردستان-عێراق یان ئەنجومەنی نیشتمانیی کوردستان-عێراق ئەنجومەنی نوێنەرانی دانیشتووانی ھەرێمی کوردستان و ھێزی یاسادانەری حکومەتی ھەرێمی کوردستانە. پەرلەمانی کوردستان بۆی ھەیە ھەر یاسایەکی فیدڕاڵی لە ھەرێمدا بخاتە کار کە بەدەر بێت لە تایبەتمەندیی دەسەڵاتەکانی فیدڕاڵی کە لە ماددەی ١١٠ی دەستووری کۆماری عێراقی فیدڕاڵیدا ھاتوون. ماددەی ٤ی دەستووری ھەرێمی کوردستان-عێراق. خولی چوارەمی پەرلەمان لە ١١١ نوێنەر پێک ھاتووە و سەرۆکی ئێستای ڕێواز فایەقە. ئەندامانی پەرلەمان چوار ساڵ جارێک لە ھەڵبژاردنی گشتیی لە ھەرێمی کوردستاندا دەستنیشان دەکرێن. لانی کەم دەبێ ٢٥٪ -ی ئەندامانی پەرلەمان ژن بن. دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان لە سەرۆکی پەرلەمان و جێگری سەرۆک و سکرتێری پەرلەمان پێک دێت. لەھەر ساڵێکدا دوو خولی بەستنی ھەیە، یەکەم لە ئازار تا کۆتاییی حوزەیران و دووەم لە ئەیلوول تا کۆتاییی کانوونی یەکەم. زیاتر ژیاننامەی ھەڵبژێردراو محەممەد ماملێ (لەدایکبوون ١٩٢٥ - کۆچی‌ دوایی ١٩٩٩) ھونەرمەندی گۆرانیبێژ و مەقامبێژی کوردی، خەڵکی مەھابادە. ماملێ لە ساڵی ١٩٢٥ز بەرامبەر بە ١٣٠٤ی ھەتاوی لە یەکێک لە گەڕەکەکانی شاری مەھاباد بە ناوی (خڕێ) لەدایکبووە. ماملێ ناوی محەممەد کوڕی سەعید کوڕی عەلییە. خوێندنی سەرەتایی لە قوتابخانەی پەھلەوی و سەعادەت لە مەھاباد تەواو کردووە. نازناوی ماملێ لە باپیرییەوە بۆی ماوەتەوە، وەک خۆی باسی دەکات کە باوکی نەخوێندەوار بووە و کاتێک سەرژمێری گشتی ھاتووە بۆ نووسینی لێی پرسیوە ناوی خۆت و باوکت چییە ئەویش ووتویەتی سەعید مام عەلی، ئەوانیش نووسیویانە سەعید ماملی چونکە زمانی فارسی پیتی (ع) لە قسەکردندا بەکار ناھێنن ئیتر خەڵک لەوە بەولاوە ھەر دەڵێن ماملێ. محەممەد ماملێ پیاوێکی لەسەرخۆ و ھێمن و لێبووردە بووە و زۆر بە وەفا بووە بەرامبەر خزم و دۆست و ناسیاوەکانی. ماملێ سێ ژنی ھێناوە. دوا ھاوسەری کە تا ئێستا لە ژیاندا ماوە ناوی ئامینە خانە. ھەروەھا حەوت کوڕ و دوو کچی ھەیە. ئەمەش ناوی ھەندێکیانە (عەزیز کە بە خانە ناسراوە، خەسرەو، چالاک، وریا، نەجات، شەونم، خوبی) ماملێ خۆی دەڵێت کە ئەوەندە ئاشنای گۆرانییەکانی ڕەفیق چالاک بووم بە خۆشی ئەوەوە کوڕێکم ناونا چالاک. زیاتر... شۆڕشەکان شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران (بە کورمانجی: Serhildana Şêx Seîdê Pîranî، بە تورکی: Saideyh Said İsyanı). شۆڕشێک بوو دژی سیاسەتەکانی بە تورککردن لە باکووری کوردستان کە حکومەتە نوێیەکەی ئەتاتورک پەیڕەوی دەکرد. شۆڕشەکە لە لایەن شێخ سەعیدەوە سەرپەرشتیی دەکرا و، زۆرینەی ھۆزە کوردەکانی باکووری کوردستان چوونە پاڵی، ھەروەھا ھەندێک لە ئەفسەر و سەربازانی پێشووتری ئیمپراتۆریەتی عوسمانی لە کورد و تورک (حەمیدیە، ئازادیخوازان) چوونە پاڵی بە ئامانجی گەڕاندنەوەی دەوڵەتی عوسمانی. زیاتر... ئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت پەرە بە وتاری سەرەکی بدە. پەرە بە وتارەکانی ناو پۆلی کوردستان بدە. لێرە کۆمەڵێک وتار ھەن، دەتوانیت بیاننووسیت یان فراوانیان بکەیت. داڕێژەی {{دەروازە|کوردستان}} بۆ ئەو وتارانە دابنێ کە پەیوەندییان بە کوردستان ھەیە. بیرۆکەت ھەیە؟ ڕەخنەت ھەیە؟ وتارێکی پوخت پێشنیار دەکەیت؟ لێرە پێشنیاری بکە بۆ زیاتر بەرەوپێشبردنی دەروازەکە. وێنەی ھەڵبژێردراو جلی کوردی دەنگی ھەڵبژێردراو ئەی ڕەقیب دەنگی سروودی ئەی ڕەقیب مێژوو ڕاپەڕینی ١٩٩١ یان ڕاپەڕینە مەزنەکە ناسراو بە ڕاپەڕین بریتیی بوو لە ڕاپەڕینێکی جەماوەریی خەڵکی باشووری کوردستان لەدژی ڕژێمی بەعس بەپاڵپشتی ھێزە چەکدارەکانی بەرەی کوردستانی کە ئەوکات یاخیی بوو لەڕژێم و لەچیاکانی کوردستاندا دژ بەڕژێم ئۆپەراسیۆنەکانی ئەنجام دەدا. ڕاپەڕین لە ٥ی ئازاری ١٩٩١ لە شاری ڕانیەوە دەستی پێ کرد و تا ٢١ی ئازاری ١٩٩١ لەپاش ئازادکردنی کەرکووک کۆتایی ھات کە بەو شێوەیە دام و دەزگاکانی ڕژێمی بەعس لە باشووری کوردستان کرانە دەرەوە و سەرجەم ھێز و سەربازەکانیان کوژران و ڕاونران. زیاتر... کارەساتەکان ئەنفال یان شاڵاوی ئەنفال بە کۆمەڵکوژیی کوردانی باشووری کوردستان دەڵێن کە لەلایەن ڕژێمی بەعسی عێراق بە سەرۆکایەتیی سەددام حوسێن لەژێر ناوی کەمپەینی ئەنفال، ئەنجام درا. لە کۆمەڵکوژییەکە ٥٠،٠٠٠ بۆ ١٨٢،٠٠٠ کەس کوژران. عەلی حەسەن ئەلمەجید سەرکردەی ئەم کەمپەینە بوو، کە لە کۆتاییی شەڕی ئێران و عێراق ئەنجام درا. زیاتر... شارەکانی کوردستان مێردین وتەی ھەڵبژێردراو دەمگرێ، ئەمما لەگرتووخانە ڕق ئەستوورترم لێم دەدا، ئەمما لەسەر داوا ڕەواکەم سوورترم دەمکوژێ، ئەمما بەگژ جەللادەکەمدا دێمەوە کوردم و ناتوێمەوە، ناتوێمەوە، ناتوێمەوە ھێمن پۆلەکان کوردستان‏ (٢٤ پۆل، ٦٢ پەڕە) ئایینەکانی کوردستان‏ (٥ پۆل، ١١ پەڕە) ئەلفوبێی کوردی‏ (٣٧ پەڕە) باشووری کوردستان‏ (٨ پۆل، ٣٦ پەڕە) باکووری کوردستان‏ (٤ پەڕە) بزووتنەوەی سەربەخۆیی کوردستان‏ (٩ پۆل، ٦ پەڕە) پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان‏ (١ پۆل) پارتی کرێکارانی کوردستان‏ (٢ پۆل، ٥ پەڕە) پارتی یەکێتیی دیموکرات‏ (١ پۆل) پارێزگای کوردستان‏ (٦ پۆل، ٢٩ پەڕە) تۆپی پێ لە کوردستان‏ (٣ پەڕە) تەڤگەری ئازادی کۆمەڵگای کوردستان‏ (١ پۆل، ١ پەڕە) جاف‏ (١٢ پەڕە) جوگرافیای کوردستان‏ (١١ پۆل، ٤٢ پەڕە) چوارپارچەی کوردستان‏ (٧ پەڕە) زاخۆ‏ (١ پۆل، ٦ پەڕە) زمانەکانی کوردستان‏ (١ پۆل، ١ پەڕە) ڕۆژاوای کوردستان‏ (٢ پۆل، ١٠ پەڕە) ڕۆژھەڵاتی کوردستان‏ (٢ پۆل، ١٦ پەڕە) ژنانی کورد‏ (٢ پۆل، ٦٥ پەڕە) کوردایەتی‏ (٣ پۆل، ٦ پەڕە) کۆمەڵەی ڕەنجدەرانی کوردستان‏ (٢ پۆل، ١ پەڕە) گژوگیاکانی کوردستان‏ (١٦ پەڕە) موکریان‏ (٩ پۆل، ٥ پەڕە) مێژووی کوردستان‏ (٢ پۆل، ٢٩ پەڕە) .krd کوردستان ٢٠١٩ لە کوردستان ئارووناوا ئاڵای کوردستان ئامەد ئایین لە کوردستان ئەرزیڕۆم ئیلام ئێلح باخچەی ئاژەڵانی ھەولێر باکووری کوردستان بنخەت بۆکان بەرواری داڕێژە:پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان پێندرۆ تەلەعفەر جزیر حەسیچە خارپێت خانەقین خوڕەماوە خوێندن لە ھەرێمی کوردستان دھۆک زاخۆ ڕحا ڕۆژاوای کوردستان ڕۆژھەڵاتی کوردستان ڕێکەوتنامەی سایکس–پیکۆ سلێمانی سنە سەرھەڵدانی یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان سەری کانی، پارێزگای حەسیچە سەقز سەمسوور سیدەکان شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران شەش ویلایەتی ئەرمەنی عەبدولکەریم فندی عەفرین قامیشلۆ قەڵای شێروانە کاکەسیاو کرماشان دەروازە:کوردستان کۆبانی کەرکووک گازی ئانتەپ گۆڕینی ناوە جوگرافیاییەکان لە تورکیا مووسڵ مەرعەش مەریوان مەلەتی مەھاباد وان ورمێ ھۆز ھۆزە کوردەکان ھەرێمی کوردستان ھەڵەبجە ھەولێر چوارپارچەی کوردستان دەروازە پەیوەندیدارەکان تورکیا عێراق سووریا ئێران ئەرمەنستان زازاکی گێڵان تاڵش تەبەرستان بەلۆچستان ئازەربایجان خۆراسان لوڕستان یارسان دەروازەکان دەروازەکان چین؟ پێرستی دەروازەکان دەروازە ھەڵبژێردراوەکان