دەروازە:کوردستان

بەخێربێن بۆ دەروازەی کوردستان Hûn bi xêr hatin portala Kurdistanê کوردستان کوردستان (بە کوردیی باکووری: Kurdistan, /ˌkʊɾdɪˈstɑ:n/ ( گوێگرتن)، بە واتای خاکی کوردان) ھەرێمێکی جوگرافی لە ڕۆژھەڵاتی ناوینە کە زۆربەی دانیشتووانی لە خەڵکی کورد پێکدێن. کوردستان لە ئێستادا لە چوار پارچەی باکوور (ڕۆژھەڵات و باشووری تورکیا)، باشوور (باکووری عێراق)، ڕۆژھەڵات (ڕۆژاوای ئێران) و ڕۆژاوا (باکووری سووریا) پێکھاتووە. لە مێژوودا کوردستانی سوور (لە یەکێتیی سۆڤیەت) وەکوو بەشێک لە کوردستان ھەژمار کراوە. دیارکردنی سنوورەکانی کوردستان یەکێکە لە دۆزە پڕ تەنگ و چەڵەمەکان، چونکە ئەو وڵاتانەی لە خاکی کوردستاندا باڵادەستن وەکوو یەکەیەکی جوگرافی یان نەتەوەیی دان بەبوونی کوردستان نانێن، بەڵکوو زیاتر بە ناوچە کوردنشینەکان ناوی دەبەن. لە ڕوانگەی ڕامیارییەوە، ھەرێمی کوردستان لە باشووری کوردستان و خۆبەڕێوەبەریی ڕۆژاوا لە ڕۆژاوای کوردستان دوو حکوومەتی خۆبەڕیوەبەری کوردن کە لەم دوو بەشەی کوردستاندا باڵادەستن. کوردستان لە ئێراندا بەفەرمی تەنیا وەکوو پارێزگایەک ناسراوە. ھەروەھا کوردستان لەلایەن تورکیاوە بەفەرمی نەناسراوە و ناوی کوردستان لە تورکیا نایاسیییە. (تەواوی وتار...) زیاتر... ھەنووکە ٧٬٤١٤ وتار لە دەروازەی کوردستاندا ھەیە. وتارێک لەوان بە ھەڵکەوت ببینە وتاری ھەڵبژێردراو پەرلەمانی کوردستان، بەفەرمی پەرلەمانی کوردستان-عێراق یان ئەنجومەنی نیشتمانیی کوردستان-عێراق ئەنجومەنی نوێنەرانی دانیشتووانی ھەرێمی کوردستان و ھێزی یاسادانەری حکومەتی ھەرێمی کوردستانە. پەرلەمانی کوردستان بۆی ھەیە ھەر یاسایەکی فیدڕاڵی لە ھەرێمدا بخاتە کار کە بەدەر بێت لە تایبەتمەندیی دەسەڵاتەکانی فیدڕاڵی کە لە ماددەی ١١٠ی دەستووری کۆماری عێراقی فیدڕاڵیدا ھاتوون. ماددەی ٤ی دەستووری ھەرێمی کوردستان-عێراق. خولی چوارەمی پەرلەمان لە ١١١ نوێنەر پێک ھاتووە و سەرۆکی ئێستای ڕێواز فایەقە. ئەندامانی پەرلەمان چوار ساڵ جارێک لە ھەڵبژاردنی گشتیی لە ھەرێمی کوردستاندا دەستنیشان دەکرێن. لانی کەم دەبێ ٢٥٪ -ی ئەندامانی پەرلەمان ژن بن. دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان لە سەرۆکی پەرلەمان و جێگری سەرۆک و سکرتێری پەرلەمان پێک دێت. لەھەر ساڵێکدا دوو خولی بەستنی ھەیە، یەکەم لە ئازار تا کۆتاییی حوزەیران و دووەم لە ئەیلوول تا کۆتاییی کانوونی یەکەم. زیاتر ژیاننامەی ھەڵبژێردراو عەبدولڕەحمان قاسملوو (١٩٣٠ - ١٩٨٩) زانیارێکی بواری ئابووری و کۆمەڵایەتی و خەباتکەر، پێشمەرگە و سکرتێری گشتی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە ماوەی ساڵانی ١٣٥٠ ھەتا ١٣٦٨. لە شاری ورمێ لە دایک بوو و لە شاری ڤییەن تیرۆر کرا. دوکتور قاسملوو کاتێ دەگەڵ چەند ھاوڕێی، ئامادەی وتووێژ سەبارەت بە ئاشتی نێوان کورد و ئێران بوون، لە شاری ڤییەنی وڵاتی ئۆتریش، بە دست نوێنەرانی کۆماری ئیسلامی ئێران تیرۆر کرا. زیاتر... شۆڕشەکان شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران (بە کوردیی باکووری: Serhildana Şêx Seîdê Pîranî، بە تورکی: Saideyh Said İsyanı). شۆڕشێک بوو دژی سیاسەتەکانی بەتورککردن لە باکووری کوردستان کە حکوومەتە نوێیەکەی ئەتاتورک پەیڕەوی دەکرد. شۆڕشەکە لەلایەن شێخ سەعیدەوە سەرپەرشتیی کرا و زۆرینەی ھۆزە کوردەکانی باکووری کوردستان چوونە پاڵی. ھەروەھا ھەندێک لە ئەفسەر و سەربازانی پێشووتری ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی لە کورد و تورک (حەمیدییە، ئازادیخوازان) چوونە پاڵی بە ئامانجی گەڕاندنەوەی دەوڵەتی عوسمانی. (تەواوی وتار...) زیاتر... ئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت پەرە بە وتاری سەرەکی بدە. پەرە بە وتارەکانی ناو پۆلی کوردستان بدە. لێرە کۆمەڵێک وتار ھەن، دەتوانیت بیاننووسیت یان فراوانیان بکەیت. داڕێژەی {{دەروازە|کوردستان}} بۆ ئەو وتارانە دابنێ کە پەیوەندییان بە کوردستان ھەیە. بیرۆکەت ھەیە؟ ڕەخنەت ھەیە؟ وتارێکی پوخت پێشنیار دەکەیت؟ لێرە پێشنیاری بکە بۆ زیاتر بەرەوپێشبردنی دەروازەکە. وێنەی ھەڵبژێردراو ژنە کوردێکی باکووری کوردستان لە وان بە جلی کوردی ساڵی ١٩٧٣ دەنگی ھەڵبژێردراو ئەی ڕەقیب دەنگی سروودی ئەی ڕەقیب مێژوو شانشینی کوردستان ئەو دەوڵەتە کوردییە بوو لە باشووری کوردستان کە لەلایەن شێخ مەحموودی حەفید لە ٢٢ی تشرینی یەکەمی ١٩٢٢ دامەزرا و دوایی لە حوزەیرانی ساڵی ١٩٢٤ ھەڵوەشێنرایەوە، ھاوکاتیش ھیچ لایەنێک بە فەرمی پاڵپشتی ئەو دەوڵەتەی نەکردبوو، پایتەختی ئەو دەوڵەتە شاری سلێمانی بوو و زاراوەی سۆرانی زمانی فەرمی ئەو دەوڵەتە بووە، ھەروەھا کورمانجی و زازاکی، ئاینیی ئیسلام بە ئاینی یەکەمی دەوڵەتەکە دانرا. زیاتر... کارەساتەکان ئەنفال یان شاڵاوی ئەنفال، کۆمەڵکوژیی کوردانی باشووری کوردستان بوو لەلایەن ڕژێمی بەعسی عێراق بە سەرۆکایەتی پێنجەمین سەرۆک کۆماری عێراق سەددام حوسێن، کە لە کۆتاییی شەڕی ئێران و عێراقدا ئەنجام درا. لە کۆمەڵکوژییەکەدا ٥٠٬٠٠٠ بۆ ١٨٢٬٠٠٠ کورد کوژرا. عەلی حەسەن ئەلمەجید سەرکردەی ئەم هەڵمەتە بوو. (تەواوی وتار...) زیاتر... شارەکانی کوردستان ھەولێر وتەی ھەڵبژێردراو پۆلەکان کوردستان (٣٤ پۆل، ١٥٨ پەڕە) ئەلفوبێی کوردی (١ پەڕە) ئەو فیلمانەی لە کوردستان داندراون (٧ پەڕە) باشووری کوردستان (١٤ پۆل، ٦٩ پەڕە) باکووری کوردستان (١٦ پۆل، ٤٧ پەڕە) بزووتنەوەی سەربەخۆییی کوردستان (١٦ پۆل، ٢٦ پەڕە) پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان (١ پۆل) پارتی کرێکارانی کوردستان (٢ پۆل، ١٧ پەڕە) پارتی یەکێتیی دیموکرات (١ پۆل) پارێزگای کوردستان (٦ پۆل، ٤٨ پەڕە) تۆپی پێ لە کوردستان (٢ پۆل، ٦ پەڕە) جاف (١٣ پەڕە) جوگرافیای کوردستان (١٥ پۆل، ٩٦ پەڕە) چاندی کوردستان (١ پەڕە) چاندی کوردی (٢٥ پۆل، ٦٦ پەڕە) چوارپارچەی کوردستان (٧ پەڕە) دینەکانی کوردستان (٧ پەڕە) ڕۆژاوای کوردستان (٢ پۆل، ١٦ پەڕە) ڕۆژھەڵاتی کوردستان (٩ پۆل، ٨٧ پەڕە) ڕێکخراوە کوردییەکان (٢٢ پۆل، ١٠٠ پەڕە) زاخۆ (١ پۆل، ١٦ پەڕە) زمانەکانی کوردستان (١ پۆل، ١١ پەڕە) ژنانی کورد (٨ پۆل، ٩٤ پەڕە) سیاسەتی کوردستان (١١ پۆل، ٨ پەڕە) قەزاکانی باشووری کوردستان (١٨ پەڕە) قەزاکانی ھەرێمی کوردستان (١٦ پەڕە) کورد (٣١ پۆل، ٢١١ پەڕە) کوردایەتی (٤ پۆل، ١٩ پەڕە) کۆلکەوتارەکانی کوردستان (١ پۆل، ١٤ پەڕە) کۆمەڵگای کوردستان (٢ پۆل) کۆمەڵەی ڕەنجدەرانی کوردستان (٢ پۆل، ١ پەڕە) گژوگیاکانی کوردستان (٢١ پەڕە) موکریان (١٠ پۆل، ٧ پەڕە) مێژووی کوردستان (٦ پۆل، ٦١ پەڕە) ھێرشە مووشەکییەکان بۆ سەر ھەولێر (٢ پەڕە) کوردستان .krd ٢٠١٩ لە کوردستان ئارووناوا ئاڵای کوردستان ئامەد ئەرزڕۆم ئەشکەوتی ھەلامەتا ئیلام ئێزیدییەکان ئێلح ئێڵ باتنایا باخچەی ئاژەڵانی ھەولێر باقۆفا باکووری کوردستان بنخەت بەرەباب بەرواری بۆکان بێنار پارێزگاکانی کوردستان داڕێژە:پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان داڕێژە:پلەبەندی خزمایەتی پەیوەندییەکانی ھەرێمی کوردستان ‒ ئیسپانیا پەیوەندییەکانی ھەرێمی کوردستان ‒ تورکیا پەیوەندییەکانی ھەرێمی کوردستان ‒ سووریا پەیوەندییەکانی ھەرێمی کوردستان و کۆماری چیک پێڕستی توێژەرە کوردییەکان پێڕستی ڕۆژنامە و چاپەمەنییە کوردییەکان پێڕستی کۆمەڵکوژیی کوردەکان یانەی وەرزشیی پێشمەرگەی ھەولێر پێندرۆ تەلسقۆف تەلەعفەر تیرە جزیر چەگینی حەسیچە خارپێت خانەقین خوڕەماوە خوێندن لە ھەرێمی کوردستان دھۆک داڕێژە:دەشتی نەینەوا داڕێژە:دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا دەشقۆتان دیلۆک دین لە کوردستان ڕاپەڕینی سمکۆی شکاک (١٩١٨–١٩٢٢) ڕاپەڕینی سمکۆی شکاک (١٩٢٦) ڕحا ڕەنگەکانی پان ئێرانیزم ڕۆژاوای کوردستان ڕۆژھەڵاتی کوردستان ڕێکەوتنامەی سایکس–پیکۆ زاخۆ زەریفە خانم زەڕین ناڵ زەکەریاکان سلێمانی سنە سەرھەڵدانی یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان سەری کانی، پارێزگای حەسیچە سەقز سەمسوور سەنگەسەر سیدەکان یانەی وەرزشیی سیروانی نوێ شەرەفیە شەڕی کەرکووک (١٩٩١) شەش ویلایەتی ئەرمەنی شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران شۆڕشی گوڵان شێخ شەمسەدینێ ئەخلاتی عەبدولکەریم فندی عەفرین عەلیشێر فیرقەی زەیتون قامیشلۆ قەرە چۆرلو (ھۆز) قەزای بەحرکە قەزای پیرمام قەزای تلکێف قەزای تەقتەق قەزای تەلەعفەر قەزای حەزەر قەزای حەمدانیە قەزای خەلیفان قەزای سیدەکان قەزای عەنکاوە قەزای قوشتەپە قەزای مووسڵ قەزای ھەریر قەسرۆک، شێخان قەڵای شێروانە کاتھێڵی مێژووی کورد کاکەسیاو کرماشان کەرکووک کوردا کوردانی میسر دەروازە:کوردستان کۆبانی کۆماری کوردیی لاچین کۆمەڵکوژیی دێرسیم کۆمەڵکوژیی کەرکووک (١٩٢٤) گەل گۆڕینی ناوە جوگرافیاییەکان لە تورکیا ململانێی کورد و عێراق (٢٠١٧) مەرعەش مەریوان مەلا یاسین مەلەتی مەھاباد مووسڵ میرنشینی برادۆست میرنشینی پازۆکی میرنشینی سلێمان میرنشینی مەلکشی مێژووی کورد بەپێی ھێڵی کاتی ناحیەی ئاڤگەنی ناحیەی ئەلقۆش ناحیەی باشیک ناحیەی بەرتڵە ناحیەی تەل عەبتە ناحیەی حەمام عەلیل ناحیەی حومەیدات ناحیەی ڕەبیعە ناحیەی زوممار ناحیەی سنونێ ناحیەی شورە ناحیەی قەحتانیە ناحیەی قەیرەوان ناحیەی گەیارە ناحیەی موحەلەبیە ناحیەی ناوەندی قەزای بەعاج ناحیەی ناوەندی قەزای تلکێف ناحیەی ناوەندی قەزای تەلەعفەر ناحیەی ناوەندی قەزای حەزەر ناحیەی ناوەندی قەزای حەمدانیە ناحیەی ناوەندی قەزای شنگال ناحیەی نەمروود ناحیەی وانکێ نەتەوەی بێدەوڵەت نورس، خیزان ھەر کورد ئەبین ھەرێمی کوردستان ھەکار فندی ھەڵەبجە ھەولێر ھۆز ھۆزە کوردەکان ھێزی دەریایی عێراقی وان ورمێ وێنسار یەکبوون چوارپارچەی کوردستان چوارپارچەی کوردستان باشووری کوردستان باکووری کوردستان ڕۆژھەڵاتی کوردستان ڕۆژئاوای کوردستان باکوور • باشوور • ڕۆژھەڵات • ڕۆژاوا دەروازە پەیوەندیدارەکان تورکیا عێراق سووریا ئێران ئەرمەنستان زازاکی گێڵان تاڵش تەبەرستان بەلۆچستان ئازەربایجان خۆراسان لوڕستان یارسان دەروازەکان دەروازەکان چین؟ پێرستی دەروازەکان دەروازە ھەڵبژێردراوەکان