دەستپێک

ئەو ئینسایکڵۆپیدیا ئازادەی کە ھەموو کەسێک دەتوانێت دەستکاریی بکات.

ھەنووکە ٤١٬٤٢٧ وتار بە کوردیی ناوەندی (سۆرانی) ھەن.

ھونەر زانست مێژوو ژیاننامە	چاند جوگرافیا ماتماتیک کتێب	تەکنۆلۆژیا مۆسیقا وەرزش کۆمەڵگا
ھەموو دەروازەکان

لەبارەی ویکیپیدیا • سیاسەت و ڕێساکان • فێرکاریی خێرا • فێرکاری بە وێنە • پرسیارە دووپاتکراوەکان • ڕێنماییی خێرا

٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (زایینی)؛ بەرامبەر بە ٦ی جۆزەردانی ٢٧٢٢ (کوردی)

وتاری ھەڵبژێردراو

سەردەشت شارێکە لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان کە لە باشووری ڕۆژاوای پارێزگای ورمێ ھەڵکەوتووە. ئەو شارە ناوەندی شارستانی سەردەشتە و یەکێک لە شارەکانی ناوچەی موکریان ھەژمار دەکرێت. سەردەشت لە نێوان سنووری ئێران و عێراق ھەڵکەوتووە و لەگەڵ ھەرێمی کوردستان ھاوسنوورە. ژمارەی دانیشتووانی ئەو شارە لە ساڵی ٢٠١٦، بەرامبەر لەگەڵ ٤٦٬٤١٢ کەس لە ١٢٬٥٥١ خێزاندا بووە. شارەکە لە سەردەمی کۆماری کوردستان و ھەروەھا لە دوای شۆڕشی ئیسلامیی ئێران بۆ ماوەیەک لەژێر دەستەڵاتی کورداندا بووە. سەردەشت بەپێی ژمارەی دانیشتووان، ١١ەمین شاری پارێزگای ورمێ، ٢٣ەمین شاری ڕۆژھەڵاتی کوردستان و ١٩٧ەمین شاری ئێرانە. خەڵکی سەردەشت کوردن و بە کوردیی ناوەندی و شێوەزاری موکریانی دەدوێن. ھەروەھا زۆربەی خەڵکی شارەکە پەیڕەوی ئایینی ئیسلام و مەزھەبی سوننەی شافعین.

سەردەشت لە قەراغی کێوی گردەسوور، لەسەر زنجیرەچیاکانی زاگرۆس و لە نزیکی سەرچاوەیەکی ئاوی ھەڵکەوتووە. بەشێکی زۆری ئاوی خواردنەوە و ئاوی جووتیاریی شار لەو سەرچاوەیە دابین دەبێت کە ئاوەکەی لە کێوی گردەسوور و کێوە سنوورییەکانەوە دێتە خوار. سەردەشت خاوەنی ژینگە و سروشتێکی بەرچاوە کە بووەتە ھۆی ئەوەی کە نازناوی بەھەشتی کوردستانی پێبدرێت. ئەو شارە بە کەشوھەوایەکی تاڕادەیەک سارد و فێنک، لە درێژەی ساڵدا بەفر و بارانبارینێکی زۆر دەیگرێتەوە و زۆر جاران لە ڕیزی یەکەمی بارینی پارێزگادا جێ دەگرێت. سەردەشت خاوەنی مێژووێکی کۆن و دێرینە کە کۆنترین ئاسەواری دۆزراو لەو شارە، مێژووکەی بۆ ٦ ھەزار ساڵ پێش زایین دەگەڕێتەوە.

ئەو شارە لە ساڵی ١٩٨٧ی زایینی لەلایەن ڕژێمی بەعسەوە کیمیاباران کرا. شاری سەردەشت کەوتووەتە باشووری شارەکانی پیرانشار و مەھاباد و ھەروەھا دەکەوێتە ڕۆژاوای بانە و باشووری ڕۆژاوای بۆکان. ھەروەھا سەردەشت دەکەوێتە ڕۆژھەڵاتی قەڵادزێ و پارێزگای سلێمانی لە ھەرێمی کوردستان. شاری سەردەشت ١٢٠ کیلۆمەتر لە مەھاباد، ٢٢٥ کیلۆمەتر لە ورمێ، ٧٤٠ کیلۆمەتر لە تاران، ١٨٩ کیلۆمەتر لە ھەولێر و ٣٥ کیلۆمەتر لە قەڵادزێ دوورە.
خوێندنەوەی زیاتر...

لە ھەواڵەکاندا

ئەنتۆنی ئەلبانیز

٢٤ی ئایار – لە ویلایەتە یەکگرتووەکان، ٢٢ کەس بەھۆی تەقەکردن لە قوتابخانەیەکی بنەڕەتیی تێکساس گیانیان لە دەستدا.
٢٢ی ئایار – پارتی کرێکاری ئوسترالیا بە ڕێبەریی ئەنتۆنی ئەلبانیز (لە وێنەکەدا)، بووە براوەی سەرەکی لە ھەڵبژاردنەکانی فێدراڵیی ئوسترالیا.
١٥ی ئایار – حەسەن شێخ محەممەد وەکوو سەرۆک کۆماری سۆماڵیا دەستبەکار بوو.
١٤ی ئایار – لەدوای کۆچی دواییی خەلیفە بن زاید، محەممەد بن زاید وەکوو سەرۆکی میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان ھەڵبژێردرا.
١١ی ئایار – کوردیی سۆرانی و ٢٣ زمانی تر بۆ وەرگێڕی گووگڵ زیادکران کە سەرجەم گەیشتە ١٣٣ زمان.

پەڕەی سەرەکی • ئەرشیڤ...

ئەمڕۆ لە مێژوودا...

لە ٢٧ی ئایاردا:

١٩٣٧، پردی گۆڵدن گەیت پەرەی سەند.
١٩٦٩، دھۆک بوو بە پارێزگا.
٢٠٠٦، بوومەلەرزەی جاڤای ئایاری ٢٠٠٦ لە ٥:٥٣:٥٨ی پێش نیوەڕۆ دای لە شاری یۆگیاکارتا و زیاد لە ٦٦٠٠ ھاوڵاتی کوشت.
١٣٣٢، لەدایکبوونی ئیبن خەلدوون، مێژووناسی عەرەب (مردووی ١٤٠٦)
١٩٢٢، لەدایکبوونی کریستۆفەر لیی، ئەکتەری ئینگلیزی
١٩٢٣، لەدایکبوونی ھەنری کیسینجەر
١٩٣١، لەدایکبوونی فاتن حەمامە، ئەکتەری میسری (مردووی ٢٠١٥)
١٥٦٤، مردنی ژان کالڤین، دامەزرێنەری کالڤینیزم (لەدایکبووی ١٥٠٩)
١٨٤٠، مردنی نیکۆڵۆ پاگەنینی، ژەنیاری ئیتاڵی (لەدایکبووی ١٧٨٢)
١٩١٠، مردنی ڕۆبێرت کۆخ، پزیشکی ئەڵمانی و براوەی خەڵاتی نۆبێل (لەدایکبووی ١٨٤٣)
١٩٦٤، مردنی جەواھرلەعل نەھرۆ، یەکەمین سەرۆک وەزیرانی ھیندستان (لەدایکبووی ١٨٨٩)
١٩٨٨، مردنی ئێرنست ڕوسکا، فیزیکزانێکی ئەڵمانی (لەدایکبووی ١٩٠٦)
١٩١٦، ڕۆژی سەربەخۆیی ئەفغانستان
ڕۆژی منداڵ لە وڵاتی نێجیریا
ڕۆژی دایک لە وڵاتی بۆلیڤیا

زیاتر لەم ڕۆژەدا»

پاکسازی
٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (زایینی)؛ بەرامبەر بە ٦ی جۆزەردانی ٢٧٢٢ (کوردی)
→دوێنێ ئەرشیڤ سبەینێ←

ناساندنی ویکیپیدیا

ویکیپیدیا ئینسایکڵۆپیدیایەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێک دێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی ناوەرۆکی ویکیپیدیا ئازادە. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. لەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری ناوەندی (سۆرانی) لە زمانی کوردی (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، کە لە ٢٠٠٩وە لە ویکیپیدیای کورمانجی لەبەر چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە جیا بووەتەوە و ئێستا ٤١٬٤٢٧ وتار و ١٤١ بەشداربووی چالاکی ھەیە.

ویکیپیدیای کورمانجی • ویکیپیدیای زازاکی

بەشداری لە ویکیپیدیا

ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی، و بۆ کۆکردنەوەی زانیارییەکان لەبارەی زانستە سروشتییەکان و کۆمەڵایەتییەکان بە زمانی کوردی لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی پاش ئاشنابوون لەگەڵ ویکیپیدیا سەرەتا دەبێت بتوانیت کوردی بەباشی بنووسیت و بەباشی تایپی بکەیت. خولی فێرکاری ببینە و لە پەڕەی خۆڵەپەتانێ ئەوەی فێر دەبیت تاقیی بکەوە. ویکیپیدیا ژمارەیەکی زۆر وتاری ھەیە بەڵام بۆ ھەر بابەتێک دەبێت تەنیا یەک وتار ھەبێت. بە دەستکاریکردن و چاککردنەوەی ھەڵەکانی وتارەکان ببە بەکارھێنەرێکی چالاک و پاشان بە جادووگەری وتارەکان خۆت لە سەرەتاوە وتار بنووسە. پرسیارەکانت لە پرسگا بنووسە تا بەکارھێنەرانی شارەزا وەڵامت بدەنەوە.

پەڕەکانی ڕێنوێنی • فێرکاری بە وێنە • پرسیارە دووپاتکراوەکان

کۆمەڵگای ویکیپیدیا

تا ئێستا ٥٠٬٣١٦ ھەژمار لە ویکیپیدیای کوردیی سۆرانی دروستکراون کە ١٤١ بەکارھێنەریان لە سی ڕۆژی ڕابردوو بەشدارییان ھەبووە. ھەموو بەکارھێنەرێک لێرە خۆبەخشانە بەشداری دەکات و تەنیا لە سیاسەتەکان پەیڕەوی دەکرێ نەک لە ھیچ تاکە کەسێک. بۆ باشترکردنی وتارەکان بەکارھێنەران ھەردەم قسەوباس و خاڵەکانی خۆیان لە پەڕەکانی وتووێژی تایبەتدا دەردەبڕن. ویکیپیدیای کوردی پێشوازی لە بیروڕاکان و وتووێژەکانی ھەموو بەکارھێنەرێک دەکات سەبارەت بە ھەموو بەشەکانی.

دەروازەی بەکارھێنەران • دیوەخان

دەتەوێت وتارێک بنووسیت؟

ھەنووکە لە ویکیپیدیای کوردیی ناوەندیدا ٤١٬٤٢٧ وتار ھەن، ئەمەش ئەوە دەگەیەنێت کە ئەو وتارەی دەتەوێت بینووسیت ئەگەری ھەبوونی ھەیە. پەڕەی گەڕان بەکار بھێنە بۆ ئەوەی بزانیت کە ئەو وتارەی دەتەوێت بینووسیت ھەیە لە ویکیپیدیا یان نا، لەوانەیە لەژێر ناوێکی تر ھەبێت. ئەگەر وتارەکە ھەبوو ئەوا پێویست ناکات پەڕەیەکی نوێ دروست بکەیتەوە لەبارەی ھەمان بابەتەوە، چوونکە دەسڕدرێتەوە. بەڵام تۆ ئازادیت لە چاکسازیکردن لەو وتارە ھەرچۆنێک بێت. ئەگەریش نەبوو، ناوی وتاری خوازراو لەم سندووقەی خوارەوە بنووسە و دروستی بکە. بیرت نەچێت کە بە ئاگایییەوە دوای ڕێنمایییەکان بکەویت و سیاسەتەکان لەسەر نووسینی وتار و شێوازەکانی بخوێنیتەوە. وتاری بێبایەخ دەسڕدرێتەوە.

جادووگەری وتارەکان

وێنەی ھەڵبژێردراو

مراویی سەرڕەشی نیوزیلاندی لە دەریاچەی ڤیکتۆریا، کرایستچورچ، نیوزیلاند

بەشەکانی تری ویکیپیدیا

مێزی زانیاری: بۆ پرسیار لە بەکارھێنەرانی دیکە سەبارەت بە بابەتە جۆراوجۆرەکانی زانست و زانیاری
پرسگا: بۆ پرسیار سەبارەت بە بەکارھێنانی ویکیپیدیا
دەروازەی کۆمەڵگا: بۆ ڕاگەیاندنی پرۆژەکان، چاوانەکان و ڕاپرسییەکانی ویکیپیدیا
دیوەخان: بۆ وتووێژ لەسەر کێشە تەکنیکییەکان، سیاسەتەکان و چالاکییەکانی ویکیپیدیا
ھەواڵەکانی ماڵپەڕ: بۆ تۆمارکردنی مێژووی گۆڕانکارییە سەرەکییەکان و ناونیشانی بڵاوکراوە دەرەکییەکان سەبارت بە ویکیپیدیا
داخوازی بەرامبەری کوردی: بۆ داواکردنی واتای وشەکانی زمانەکانی تر بە کوردی