ڕەنگی پان ئێرانیزم
ڕەنگی پان ئێرانیزم بریتین لە ڕەنگە سەرەکییەکانی سوور، سپی، سەوز، و ڕەنگی لاوەکی زەرد یان زێڕ. ئەو ڕەنگانەن کە لەسەر ئاڵای زۆربەی دەوڵەت و نەتەوەکانی ئێران بەکارھێندراون. بەکارھێنانیان ھێمای بنەچەی ھاوبەشی گەلە ئێرانییەکانە.[١][٢][٣]
مێژوو
دەستکاریڕەنگەکانی پان ئێرانی لە سەردەمی کۆنەوە بوونی ھەیە. بەپێی ئاڤێستا، دانیشتووانی ئازادی تەواوی کۆمەڵگەی ئێرانی کۆن دابەش بوون بەسەر سێ چیندا کە ھەریەکەیان پەیوەست بوون بە ڕەنگێکی دیاریکراوەوە:[٤]
- دەسەڵاتدارانی سەربازی (ئاڤێستانی: raθaē-štar) – ڕەنگی سوور، ھێمای ئازایەتی سەربازی و خوێن و خۆبەختکردنە بەناوی نموونە بەرزەکانەوە، بۆیە بە ڕێزدارترین و بەرزترین دادەنرێت؛
- ناوەند (āθravan) – ڕەنگی سپی، ھێمای ڕۆحانییەت، پاکی ئەخلاقی، پاکوخاوێنی و پیرۆزییە؛
- شوانکارەکان (vāstrya fšuyant) ‒ ڕەنگی سەوز، کۆمەڵگەی جووتیاران و ھێمای سروشت و گەنجی و خۆشگوزەرانییە.[٥]
تا ئەمڕۆش لەو کۆمەڵگانە، سوور ھێمای بەختەوەری، شادی و خۆشییە، سپی مانای پاکی و ڕوونی، سەوزیش مانای گەنجی و خۆشگوزەرانییە.[٦]
نەریتی بەکارھێنانی ڕەنگی سوور و سپی و سەوز لە ئیمپراتۆریەتیی ھەخامەنشی دامەزرا و لەو کاتەوە بەردەوام بەکار ھێندراوە.[٧]
ئاڵاکانی ئێستا
دەستکاریئاڵای پێشوو
دەستکاری-
ئاڵای ئێرانی قاجاڕی لە ١٩٠٧ تا ١٩١٠
-
ئاڵای ئێرانی قاجاری لە ١٩١٠ تا ١٩٢٤
-
ئاڵای ئێران لەنێوان ساڵانی ١٩٢٥ بۆ ١٩٦٤
-
ئاڵای ئێران لە ساڵی ١٩٦٤ تاشۆڕشی ئێرانی
-
ئاڵای شانشینی ئەفغانستان(١٩٢٨)
-
ئاڵای شانشینی ئەفغانستان (١٩٢٨-١٩٢٩)
-
ئاڵای شانشینی ئەفغانستان (١٩٢٩-١٩٣١)
-
ئاڵای شانشینی ئەفغانستان (١٩٣١-١٩٧٣)
-
ئاڵای کۆماری ئەفغانستان(١٩٧٣-١٩٧٤)
-
ئاڵای دەوڵەتی گواستراوەی ئیسلامیی ئەفغانستان (٢٠٠٢-٢٠٠٤)
-
ئاڵای کۆماری ئەفغانستان (٢٠٠٤-٢٠٢١)
-
ئاڵای شانشینی کوردستان(١٩٢٢-١٩٢٤)
-
ئاڵای کۆماری ئەرات(١٩٢٧-١٩٣١)
-
ئاڵای کۆماری مەھاباد(١٩٤٥-١٩٤٦)
-
ئاڵای کۆماری نەتەوەییی ئازەربایجان (١٩٤٥-١٩٤٦)
-
ئاڵای تر کە لەلایەن حکومەتی میللی ئازەربایجان لە ١٩٤٥ بەکارھێنراوە
-
ئاڵای ئازادستان (١٩٢٠)
-
ئاڵای کۆماری ئۆتۆنۆمی موغان‒تالیش
-
ئاڵای تاجیکستان لە ١٩٩١ تا ١٩٩٢
ئەمانەش ببینە
دەستکاریسەرچاوەکان
دەستکاری- ^ admin (١٤ی شوباتی ٢٠٢٣). «میدانید پرچم ایران از چه سالی سه ڕنگ شد ؟». چاپ مهام (بە فارسی). لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ میزان، خبرگزاری (۲۳ی ۰۱ی ۱۴۰۰). «پرچم ایران از چه زمانی سه ڕنگ شد؟». fa (بە فارسی). لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|ڕێکەوت=
(یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ TABNAK، تابناک | (۲۷ی ۰۱ی ۱۳۹۹). «رنگ های پرچم ایران نشانه چیست؟». fa (بە فارسی). لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|ڕێکەوت=
(یارمەتی) - ^ Гафуров، Б. Г. Таджики. Древнейшая, древняя и средневековая история. p. 31.
- ^ Bahar، Mehrdad (1984). پژوهشی در اساطیر ایران. p. 74. ISBN 964-416-045-2.
- ^ Зоолишоева Ш. Ф. Символика цвета в шугнано-рушанской национальной одежде // Языки и этнография «Крыши мира». СПб. : «Петербургское Востоковедение» , 2005. — 112 с. — стр. 39 / ISBN 5-85803-304-0
- ^ Ksenofont, Anabasis. King I, Chapter X