زەڕین ناڵ
زەڕین ناڵ یان زاریناڵ ناوی خانەدانێکی کوردییە کە سەر بە ھۆزی زەڕڕین کەوشن و لە شاری سنە لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان سەرچاوەیان گرتووە. بۆ ماوەی نزیکەی چوار سەدە حوکمڕانییان کرد.[١]
ڕەچەڵەک و مانای ناو دەستکاری
سەرچاوەی ناوی "زەڕین ناڵ" بە چەندین چیرۆک و گێڕانەوەی جۆراوجۆر باس کراوە، یەکێک لە گێڕانەوەکان دەڵێت: باوباپیرانی خێزانەکە لە شەڕێکدا سواری ئەسپێکی ناڵ ئاڵتوونی بوون، و لەبەر ئەوە ئەو ناوەیان لە خۆیان ناوە.[٢]
یەکێکی تر لە گێڕانەوەکان دەڵێت: باوباپیرانی میرنشینەکە وەک نێردراوی فارس نێردراون بۆ ئیمپراتۆریەتیی مەغۆلی ھیند بۆ دانوستان لەسەر سنوور لەگەڵ ھیندییەکان. بۆ نیشاندانی ھێز و سامان و ڕازیکردنی نوێنەری ئیمپراتۆرییەتییەکە، لە ئاھەنگێکدا، ناڵێکی زێڕین بۆ ئەسپێک دەبەستن.[٣] کاتێک سواری ئەسپەکە، ئەسپەکە بەرەو لێخوڕین ڕادەکێشێت، ئەسپەکە ناڵەکانی لێ دەبێتەوە، خەڵکەکەی ئەوێش ناڵە زێڕینینەکە ھەڵدەگرنەوە و ناوی لێدەنێن زەڕین ناڵ.[٤]
چیرۆکی سێیەم دەڵێت: کە باوباپیرانی زەڕین ناڵەکان دەیانویست کچی شا مارە بکەن و خزمایەتی لەگەڵ شای ئەوکاتی فارسدا دروست بکەن، بەڵام شا ڕەتیدەکاتەوە.[٥] بەو شێوەیە، یەکێک لەوان سواری ئەسپێک دەبێت کە ناڵی زێڕینی ئەسپی پێوەیە بۆ ئەوەی شا سەرسام بکات، و لە کۆتایشدا توانی شا ڕازی بکەن.
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ Zarrinkafsch: "Transition of Tribal Nobility to Urban Elite", in: Qajar Studies, Vol. VIII, 2008, p. 97 ff. ; see also: The Zarrinkafsch (Bahman-Qajar) Webpage http://www.zarrinkafsch-bahman.org
- ^ Oral tradition by Ahmad Khan Zarrinnaal.
- ^ Oral tradition by Kazem Khan Zarrinnaal.
- ^ Lesan ol-Molk: Nasekh at-Tawarikh, Vol. 3, p. 439.
- ^ Oral tradition by Sakineh Zarrinnaal and Manijeh Vali.
