مەشریقی عەرەبی

بەشی ڕۆژھەڵاتی جیھانی عەرەبی
(لە مەشریقەوە ڕەوانە کراوە)

مەشریقی عەرەبی (بە عەرەبی: المشرق العربي) یان بە کورتە مەشریق (بە عەرەبی: المشرق) ناوچەی ڕۆژھەڵاتی جیھانی عەرەبە کە لە ڕۆژاوای ئاسیا و ڕۆژھەڵاتی باکووری ئەفریقا ھەڵکەوتووە.[٦] ئەم ناوچەیە وڵاتە عەرەبییەکانی بەحرەین، میسر، عێراق، ئیسرائیل، ئوردن، کووەیت، لوبنان، عومان، فەلەستین، قەتەر، عەرەبستانی سعوودی، سوودان، سووریا، میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان و یەمەن لەخۆدەگرێت،[١][٧][٨][٩] بەڵام سێ وڵاتی غەیری عەرەبی سۆماڵیا، جیبووتی و دوورگەکانی قەمەر کە لە ئەندامانی کۆمکاری عەرەبی دێنە ژمار، لە ئەم ناوچەیەدا ھەڵکەوتوون. مەشریق مانای «شوێنی خۆرھەڵات بوون» دەدات، کە لە وشەی عەرەبی شەرقەوە (عەرەبی: شرق "بریسکە، ڕووناکی، تیشکدانەوە و بەرەو زۆری") ھاتووە، کە ئاماژە بە ڕۆژاوایەک دەدات کە خۆری تێدا ھەڵدێت.[١٠][١١]

مەشریق
ٱلْمَشْرِق
وڵاتەکان
نەخشەیەک کە ئەم ناوچەیە بە جۆرێکی شۆپپارێزانە بە ناوی مەشریق نیشان دەدات[٢][٣][٤][٥]

ئەم بارودۆخە جوگرافیایییە لە یەکەم پەرەسەندنی مێژووی ئیسلامی بوونی پەیدا کرد و ئەم ناوچەیە ھاوشێوەی ناوچەکانی شام و مێزۆپۆتامیایە کە تێکەڵ بووە.[١٢]

ھەتا ڕێکەوتی ٢٠١٤، ١٫٧٪ لە ژمارەی دانیشووانی جیھان لە مەشریقدا ھەڵکەوتوون.[١٣][١٤][١٥][١٦][١٧][١٨]

ئەمانەش ببینە

دەستکاری

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ ئ ا «Mashriq GEOGRAPHICAL REGION, MIDDLE EAST». Encyclopædia Britannica. لە 12 March 2018 ھێنراوە. {{cite encyclopedia}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  2. ^ «About ANPGR». Arab Network of Plant Genetic Resources.
  3. ^ «Mashreq». Association of Agricultural Research Institutions in the Near East & North Africa. لە ڕەسەنەکە لە ٢٤ی شوباتی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی) ٢٤ی شوباتی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  4. ^ «Archived copy». لە ڕەسەنەکە لە ٤ی ئازاری ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی ئابی ٢٠١٥ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: archived copy as title (بەستەر) ٤ی ئازاری ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  5. ^ «لماذا يستثنى الأردن من التقسيم؟ الوضع الداخلي هو العنصر الحاسم*فهد الخيطان» [Why is Jordan exempted from the division? The internal situation is a critical component * Fahd strings]. rasseen.com (بە عەرەبی). Rasseen. ١٣ی تەممووزی ٢٠١٤. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوت= (یارمەتی)
  6. ^ «Economic interrogation in the mashriq» (PDF). siteresources.
  7. ^ «European Neighbourhood Policy in the Mashreq Countries: Enhancing Prospects for Reform». Centre for European Policy Studies. ١ی ئەیلوولی ٢٠٠٥. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان=، |ڕێکەوت=، و |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
  8. ^ Introduction to Migration and the Mashreq February 3, 2014 لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  9. ^ «Migrants from the Maghreb and Mashreq Countries» (PDF). IOM International Organization for Migration. July 2002. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢ی شوباتی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
  10. ^ Alvarez، Lourdes María (2009). Abu Al-Ḥasan Al-Shushtarī. Paulist Press. p. 157. ژپنک ٩٧٨-٠-٨٠٩١-٠٥٨٢-٣.
  11. ^ African Folklore: An Encyclopedia. Routledge. 2003-12-12. p. 442. ژپنک ٩٧٨-١-١٣٥-٩٤٨٧٣-٣.
  12. ^ Clancy-Smith، Julia (2013-11-05). North Africa, Islam and the Mediterranean World. Routledge. p. 98. ژپنک ٩٧٨-١-١٣٥-٣١٢١٣-٨.
  13. ^ Official estimate of the Population of Egypt May 25, 2013 لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  14. ^ UN estimate for Lebanon
  15. ^ Official Jordanian population clock January 17, 2012 لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  16. ^ «National Main Statistical Indicators». State of Palestine – Palestinian Central Bureau of Statistics. لە ڕەسەنەکە لە ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
  17. ^ UN estimate for Syria
  18. ^ «Iraq». The World Bank.