مەغریبی عەرەبی
مەغریبی عەرەبی[١] (لە ڕووی مێژووییەوە: وڵاتانی مەغریب، وڵاتی مەغریب، یان بە سادەیی «مەغریب») ناوچەیەکە دەکەوێتە باکووری ئەفریقا و درێژدەبێتەوە لە کەنارەکانی دەریای ناوەڕاست تا زەریای ئەتڵەسی، و بە شێوەیەکی سەرەکی پێنج وڵات لەخۆدەگرێت: مۆریتانیا، مەغریب، جەزائیر، توونس، لیبیا. ھەروەھا ناوچە ناکۆکەکانی سەحرای ڕۆژاوا (کە زۆربەی لەلایەن مەغریبەوە ژێرڕکێف دەکرێت) و شارەکانی مێلیلا و سیوتا (کە لەلایەن ئیسپانیاوە ژێرڕکێف دەکرێن و بە بەشێک لە مەغریب دادەنرێت) لەخۆدەگرێت، کە ڕووبەری کۆی گشتی نزیکەی ٥،٧٨٢،١٤٠ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە. تا ساڵی ٢٠١٧ ژمارەی دانیشتووانی ناوچەکە گەیشتە زیاتر لە ١٠٠ ملیۆن کەس. [٢]
مەغریبی عەرەبی | |
---|---|
ناو بە زمانی فەرمی | المغرب العربي |
Culture | culture of the Maghreb |
ناوچەی جوگرافی | باکووری ئەفریقا |
پۆتانی شوێن | ٣٠°٠′٠″N ٥°٠′٠″E |
دانیشتووان | ١٠١٬٠٩٥٬٤٣٦ |
لێکۆڵینەوە لەلایەن | Maghreb studies |
ڕووبەر | ٦٬٠٤٥٬٧٤١ کیلۆمەتر چوارگۆشە |
ئایینی فەرمی | ئیسلام |
ناوچەکە بە زۆرینە یان بە بەشێکی زۆری باکووری ئەفریقا پێناسە دەکرێت کە بەشێکی زۆری بیابانی مەزن لەخۆدەگرێت جگە لە میسر. پێناسەی نەریتی بۆ ناوچەکە کە سنووردار بوو بە چیاکانی ئەتڵەس و دەشتە کەنارییەکانی مەغریب و جەزائیر و توونس و لیبیا، بە بوونی مۆریتانیا و ناوچەی جێناکۆکی سەحرای ڕۆژاوا فراوانتر بووە.
پێش دروستکردنی وڵاتە نەتەوەییە نوێیەکان لە ناوچەکەدا لە ماوەی سەدەی بیستەمدا، «مەغریب» بە گشتی وەک ناوچەیەکی بچووکتر لە نێوان چیاکانی ئەتڵەس لە باشوور و دەریای ناوەڕاست ناودەبرا. ھەروەھا زۆرجار ڕۆژھەڵاتی لیبیای لەخۆگرتبوو، بەڵام مۆریتانیاى نوێى نەگرتەوە. لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەمدا ئەم ناوەی ئێستا بەکارھات بۆ ئاماژەکردن بە ناوچەی کەنارەکانی ڕۆژاوای دەریای ناوەڕاست لە باکووری ئەفریقا بە گشتی، و بۆ جەزائیر و مەغریب و توونس بە تایبەتی.[٣]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «الجريدة الرسمية الجزائرية العدد 54 "مشروع تعديل الدستور"».
{{cite journal}}
: بیرخستنەوەی journal پێویستی بە|journal=
ھەیە (یارمەتی) - ^ «اتحاد المغرب العربي في مربع الربيع العربي والإرھاب وتجارة المخدرات ومشکل الصحراء». المستقبل العربي. 39 (447). 2016-05. doi:10.12816/0034196. ISSN 1024-9834.
{{cite journal}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|date=
(یارمەتی) - ^ Elisee Reclus, Africa, edited by A. H. Keane, B. A., Vol. II, North-WestAfrica, Appleton and company, 1880, New York, p.95
- دەروازەی ئیسپانیا
- دەروازەی توونس
- دەروازەی مەغریب
- دەروازەی جەزائیر
- دەروازەی مۆریتانیا
- دەروازەی ئەفریقا
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە مەغریبی عەرەبی تێدایە. |