گوندەواری کوڕانی
گوندەواری کوڕانی لە دابەشکاریی کارگێڕیی ئێراندا، یەکێکە لە سێ گوندەواری ناوچەی کوڕانی لە شارستانی بیجاڕ، لە پارێزگای کوردستان لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان لە ئێران. ناوەندی ئەم گوندەوارە گوندی یاسووکەندە.[١]
گوندەواری کوڕانی | |
|---|---|
| دھستان کرانی - Korani Rural District | |
| وڵات |  کوردستان ئێران |
| پارێزگا | پارێزگای سنە |
| شارستان | بیجاڕ |
| ناوچە | کوڕانی |
| گوندەوار | کوڕانی |
| ناوەند | یاسووکەند |
| ڕووبەر | |
| • سەرجەم | ٣٧٧ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٤٦ میلی چوارگۆشە) |
| ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٦) | |
| • سەرجەم | ٣٩١٣ |
| زمان و ئایین | |
| • زمان | کوردی (کەڵھوڕی و سۆرانی)، ئازەری |
| • ئایین | ئیسلام(شیعە و سوننە) |
| ناوچەی کاتی | UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی) |
| • ھاوین (DST) | UTC+٤:٣٠ (ھاوین) |
| تەلەفۆن | ٠٤٤ |
ناو
دەستکاریدوو بۆچوون ھەیە بۆ ناونانی ئەم گوندەوارە:
- لە ڕۆژاوای شارەدێی یاسووکەنددا کە ناوەندی ئەم گوندەوارەیە، کانیاوێک ھەیە پێیدەڵێن (کوڕان بولاغی) واتای (کانی ئاوزۆر) کەوا دەڵێن ناوی ئەم گوندەوارە لەوەوە وەرگیراوە.
- کوڕ لە زمانی کوردیدا واتای پیاوی ئازا و کۆڵنەدەر و خۆبووردە وەک دەڵێن (کوڕانە)، جاچۆن ئەم مەڵبەندە لە ڕۆژھەڵاتی کوردستاندا لە بنەچەدا شوێنی کوردان بووە و لە شەڕ و بەربەرەکانی لەگەڵ داگیرکەران و زۆروێژان، کۆڵنەدەر و ڕاوەستاو بوون ئەم شوێنەیان ناو ناوە کوڕانی.
دانیشتووان
دەستکاریبەپێی سەرژمێریی گشتیی جەماوەر و خانووی ئێران لە ساڵی ٢٠١٦دا، ژمارەی دانیشتووانی ئەم گوندەوارە (٣,٩١٣) کەس و (٢,٠٠٧)نێر و (١,٩٠٦)مێ و (١,١٧٦)خێزان پێکھاتووە.[٢] دانیشتووانی ئەم گوندەوارەیە لە کورد و ئازەرییەکان پێکھاتووە.
- دانیشتووانی ئەم گوندەوارە لە کورد و ئازەرییەکان پێکھاتووە:
- ژمارەی کورد: (٥٠٩)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (١٣٪)ی دانیشتووانی گوندەوارەکە.
- ژمارەی ئازەرییەکان: (٣,٤٠٤)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (٨٧٪)ی دانیشتووانی گوندەوارەکە. [٣]
جوگرافیا
دەستکاریگوندەواری کوڕانی ھاوسنوورە لەگەڵ ئەم گوندەوارانە: [٤]
- لە باکوورەوە لەگەڵ گوندەواری قەڵاجوق و گوندەواری ئەنگوران.
- لە باشوورەوە لەگەڵ گوندەواری سێڵاوتان.
- لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ گوندەواری گوێرگون.
- لە ڕۆژاواوە لەگەڵ گوندەواری تەغامین.[٥]
پێکھاتەی خاک
دەستکاریزۆری زەوی ئەم گوندەوارە گۆڕایی و دەشتە و بڕێکیشی تەپۆڵکەیە و بەشی باکووری کوێستانە، بەرزترین لوتکەی کێوەکانی شارستانی بیجاڕ لەم گوندەوارەیە بەناوی (لوتکەی شانشین)، چۆمێ لەم کێوەوە سەرچاوە دەگرێت و دوایی دەچێتە گوندەواری گوێرگونەوە.
دابەشی کارگێڕی
دەستکاریلە (٢٧) گوند پێکھاتووە:
- ئازاڤەیسی ئاشاغی
- ئازاڤەیسی یوغاری
- ئاغیازی
- ئەحمەداباد
- ئەڵەھەپوت
- ئەمیرەسەن
- ئیسلاماباد، کوڕانی
- باباخان
- چالاو
- خەلیفە قشڵاق
- داداش کەندی
- ڕۆستەم کەندی
- سەیفەلی کەندی
- سوڵتاناوای قیزل تەپە
- شەھرەک
- شێخ بەشارەت
- ڤەلی بەی
- قەمچیقای
- قەیتاس
- قیزل تەپە
- کەریم کەندی
- محەممەدجان
- مەمەداباد
- میھتەرکەندی
- نورمەمەدکەند
- نوشاد
- یەیگاباد
پێکھاتەی نەتەوەی گوندەکان
دەستکاری- کوردەکان (٠)گوند.
- ئازەرییەکانیەکان (٢٢)گوند.
- کوردەکان و ئازەرییەکانیەکان (٥)گوند.
پێکھاتووە لە ٠ گوند.
گوندە ئازەرییەکانیەکان
دەستکاریپێکھاتووە لە ٢٢ گوند.
گوندە کوردەکان و ئازەرییەکان
دەستکاریپێکھاتووە لە ٥ گوند.
ئەمانەش ببینە
دەستکاری- گوندەواری کوڕانی
- گوندەواری تەغامین
- گوندەواری گوێرگون
- پێڕستی گوندەکانی شارستانی بیجاڕ
- ناوچەی کوڕانی
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ د. عەبدوڵڵا غەفوور. «جوگرافیای کوردستان» (بە کوردی).
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «ناوەندی ئاماری ئێران، فایلی XLSی ئەنجامەکانی سەرژمێریی ساڵی ٢٠١١».
- ^ «سەرتیپ حاجعلی رزمآرا». «فرھنگ جغرافیائی ایران(ابادیھا)» (بە فارسی).
{{cite web}}: نرخی|نووسەر=بپشکنە (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ جەلالەدین شافیعی کورد. «جوغرافیای تاریخی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ جەمیل ڕۆژبەیانی. «ووڵاتەکەت بناسە» (بە کوردی).
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
- بەکارھێنەرانی ویکیپیدیا، وتاری «کرانی»، ویکیپیدیای فارسی (٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧).
