عوبادە کوڕی سامت (بە عەرەبی: عبادة بن الصامت) ھاوەڵێکی پێغەمبەر بوو و سەرۆکێکی ڕێز لێ گیراو بوو لە ھۆزەکانی ئەنسار، نزیکەی لە ھەموو شەڕێکدا لە سەردەمی پێغەمبەر بەشداری کردووە. نازناوی عوبادە کوڕی سامت ئەنساری بەدری بوو بەھۆی ئازاییەکەی لە شەڕی بەدر، لە ژێر دەستی سێ خەلیفەی ڕاشدین لە فەتحی موسڵمانان دژی بیزەنتینەکان بەشدار بووە.[١]

عوبادە کوڕی سامت
قازی حومس و موفتی
قودس لە خەلافەتی ڕاشدین
پادشا ئەبووبەکر (٦٣٢–٦٣٤)
عومەر (٦٣٤–٦٤٤)
عوسمان (٦٤٤–٦٥٥)
Governor موعاویە کوڕی ئەبووسوفیان
وردەکاریی تاکەکەسی
لەدایکبوون نز. 583 (٣٨ پێش کۆچی)
یەثریب, حیجاز, نیمچەدوورگەی عەرەبی
مردن نز. 655 (٧٢ ساڵ ژیاوە)
فەلەستین
شوێنی حەسانەوە گۆڕستانی بابلڕەحمە, قودس
ھاوسەر(ەکان) *ئووم حەرام
  • جەمیلە کچی ئەبووسەعسەح
منداڵ(ەکان) *عوبەیدە کوڕی عیبادە
  • وەلید کوڕی عیبادە
ناسراوە بە یەکێک ھاوەڵان
خەڵاتەکان
دڵسۆزی محەممەد (٦٢٣–٦٣٢)
خەلافەتی ڕاشدین (٦٣٢–٦٥٥)
خزمەت/لق سوپای ڕاشدین
ساڵانی خزمەت ٦٢٣–٦٥٥
شەڕەکان

داگیرکردنی قوبرس عوبادەی وەک یەکێک لە فەرماندە سەربازییە سەرکەوتووەکانی سوپای ڕاشدین دیاری کرد. بەشداری زیاتر لە حەوت ھەڵمەتی سەربازی گەورەی کردووە پێش ئەوەی کۆتایی بە ژیانی پیشەیی خۆی بھێنێت وەک قازی لە خاکی پیرۆزدا. لە ساڵانی دواتردا ھاوکاری خەلیفەی ئەمەوی موعاویە وەک پارێزگاری ئەوکاتە کردووە.

عوبادە وەک مامۆستای قورئان و موفتی وە دادوەری خەلافەتی ڕاشدین کاری کردووە، لەگەڵ بابەتی گۆڕینی دانیشتوانی ژێردەستەی خەلافەت و دروستکردنی مزگەوتی زیاتر، وەک مزگەوتی عەمرو کوڕی عاس لە میسر و مزگەوتی ھەمووان لە حومس. کاریگەریی عوبادە وەک سەحابەیەکی ڕێزدار کە متمانەی تەواوی پێغەمبەر و خەلیفە عومەری پێدەدرا. زانایانی ئیسلام بە ھاوەڵێکی کاریگەری پێغەمبەری دەزانن کە چەندین فەرموودەی گواستەوە کە بوونە بنەمای حوکمی فیقھ لە بابەتی جۆراوجۆردا.[٣][٤]

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ "غزوة بدر الکبری (الخلاف فی الأنفال والأسری)". مداد (بە عەرەبی). 2007-11-08. Retrieved 2023-06-15.
  2. ^ ئ ا ب Basalamah, Dr. Khalid Zeed Abdullah. "Seerah Sahaba". Khalid Basalamah Official website. Khalid Basalamah official. Retrieved 26 January 2020. ٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  3. ^ al-Sijistānī, Abū Dāʼūd Sulaymān ibn al-Ashʻath (1984). Sunan Abu Dawud: Chapters 519-1337 (بە ئینگلیزی). Sh. M. Ashraf. ISBN 978-969-432-097-7.
  4. ^ al-Dihlawī, Muḥammad Yūsuf ibn Muḥammad Ilyās Kāndihlawī (1991). Ḥayātuṣ-ṣaḥābah: The Lives of the Sahabah (بە ئینگلیزی). Darul Ishaat. ISBN 978-81-7101-098-1.