زایۆنیزم یان سەیھۆنیزم (بە عیبری: צִיּוֹנוּת) بزووتنەوەیەکی ڕامیاری نەتەوەیی جوولەکە یە،[١][٢][٣] کە ئامانجیان دروستکردن و کۆکردنەوەی پاڵپشتی بوو[٤] لەپێناو دەوڵەتێک بوو بۆ جووەکان لە خاکی پیرۆز (مەبەستیان لە کەنعان یان فەلەستینی پێشوو).[٥][٦][٧][٨] ئامانجەکەیان لە ساڵی ١٩٤٨ ھاتەدی بە درووستبوونی دەوڵەتی ئیسرائیل، لە ساڵی ١٨٩٧ یەکەم کۆبوونەوەی خۆیان لە بازل لە سویسڕا گرێدا لەو کۆبوونەوەیە پەیڕەو و بەرنامەی خۆیان دانا بەبەشداری ٢٠٠ ئەندام، تیۆدۆر ھێرتسلیش بەباوکی زایۆنیزم دادەنرێت.[٩][١٠][١١]

زایۆنیزم
لقیناسیۆنالیزمی نەتەوەیی، religious nationalism
کەسێکی دیارتیۆدۆر ھێرتسل
ناونراوە لەدوایزایۆن
وڵاتی بنەڕەتئەورووپای ناوەندی، ئەورووپای ڕۆژھەڵات
Has goalنیشتمانی گەلی جوولەکە
هۆکاری ناڕاستەوخۆHaskalah، دژە سامییەت
جێبەجێکارzionist
بەرامبەردژە زایۆنیزم
یەکەم کۆنگرەی زایۆنیزمەکان لە بازل لە سویسڕا ساڵی ١٨٩٧

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ Bernard Lewis,Semites and Anti-Semites: An Inquiry into Conflict and Prejudice, W. W. Norton & Company, 1999 ISBN 978-0-393-24556-1 p.20
  2. ^ Ian S. Lustick, 'Zionist Ideology and Its Discontents: A Research Note,'Israel Studies Forum Vol. 19, No. 1 (Fall 2003), pp.98-103, p.98.'Zionism was and is a serious ideology and deserves to be treated as such.'
  3. ^ Gadi Taub, 'Zionism,' in Gregory Claeys,Encyclopedia of Modern Political Thought, Sage CQ Press, 2013 ISBN 978-1-452-23415-1 pp.869-872 p.869. :'Zionism is an ideology that seeks to apply the universal principle of self-determination to the Jewish people.'
  4. ^ «What's the difference between anti-Semitism and anti-Zionism?». BBC. 29 April 2016. لە August 1, 2019 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 31 July 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
  5. ^ Motyl 2001, pp. 604..
  6. ^ «Biography, by Alex Bein». Der Judenstaat [The Jewish state]. لەلایەن Sylvie d'Avigdor وەرگێڕدراوە (republication ed.). New York: Courier Dover. 1988 [1896]. p. 40. ISBN 978-0-486-25849-2. لە January 1, 2014 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە September 28, 2010 ھێنراوە. {{cite book}}: بەستەری دەرەکی لە |chapterurl= (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |archive-date= (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |chapterurl= چاوپۆشیی لێ کرا (|chapter-url= پێشنیار کراوە) (یارمەتی)
  7. ^ «Zionism». Oxford Dictionary. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی نیسانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
  8. ^ «Zionism | nationalistic movement». لە ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠١٦ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
  9. ^ «Biography, by Alex Bein». Der Judenstaat [The Jewish state]. لەلایەن Sylvie d'Avigdor وەرگێڕدراوە (republication ed.). New York: Courier Dover. 1988 [1896]. p. 40. ISBN 978-0-486-25849-2. لە September 28, 2010 ھێنراوە. {{cite book}}: بەستەری دەرەکی لە |chapterurl= (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |chapterurl= چاوپۆشیی لێ کرا (|chapter-url= پێشنیار کراوە) (یارمەتی)
  10. ^ «Zionism». Oxford Dictionary. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی نیسانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی شوباتی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  11. ^ «Zionism | nationalistic movement». لە ٨ی شوباتی ٢٠٢٠ ھێنراوە.

بەستەرە دەرەکییەکان

دەستکاری