زمانی عیبری
زمان
زمانی عیبری (بە عیبری: עברית') زمانێکە لە بنەماڵەی زمانی سامی باکوری ڕۆژاوا کە خەڵکی کەونارای فەلەستین قسەیان پێدەکرد و ئێستاکە لە ئیسرائیلدا زمانی فەرمییە. عیبری نوێ لە ٢٠١٣ لەلایەن نۆ میلیۆن کەس لە ھەموو جیھان قسە دەکرا.[٢] بەمێژووییی، ھەروەک زمانەکەی نەوەکانی ئیسرائیل و پێشینانەکانیان ڕەچاو دەکرێت گەرچی ئەم زمانە ئاماژە نەکراوە بە ناوی «عیبری» لە تەورات، زمانەکە ھەروەک «یێھودیت»، «زمانەکەی یەھودا» یان «زمانی کەنعان» ئاماژە کراوە.[٣]
زمانی عیبری | |
---|---|
داڕێژە:عیبری, Ivrit | |
خوێندنەوە | نوێ: [ivˈʁit] – Ancient: [ʕib'rit][١] |
قسەی پێدەکرێ لە | ئیسرائیل |
بنەماڵەی زمان | ئافرەو ئاسیاوی
|
شێوە ستانداردەکان | عیبری نوێ
|
سیستەمی نووسین | ئەلفوبێی عیبری عیبری برایل Paleo-Hebrew ئەلفوبێی (Archaic Biblical Hebrew) ئەلفوبێی ئارامی (ئاخیرەکانی تەورات) |
ڕەوشی فەرمیبوون | |
زمانی فەرمییە لە | ئیسرائیل (عیبری نوێ) |
سامان دەدرێتەوە بەدەستی | پەیمانگای زمانی عیبری האקדמיה ללשון העברית (HaAkademia LaLashon HaʿIvrit) |
کۆدەکانی زمان | |
ISO 639-1 | he |
ISO 639-2 | heb |
ISO 639-3 | Variously: heb – عیبری نوێ hbo – عیبری کۆن smp – عیبری سامەڕی obm – Moabite (extinct) xdm – زمانی ئێدۆمیتێ |
Linguasphere | 12-AAB-a |
ئەم پەڕەیە ھێماکانی فۆنەتیکی IPA بە یوونیکۆدی تێدایە. بەبێ پشتیوانیی نیشاندانی یوونیکۆد، لەوانەیە لە جێگەی کاراکتەرەکانی یوونیکۆد، نیشانەی پرسیار، چوارگۆشەکان یان ھێماکانی تر ببینی. |
زمانی عیبری لە جیھاندا
دەستکاریلە ئەمریکا ژمارەی ئەو کەسانەی کە بە زمانی عیبری دەدوێن دەگاتە نزیکەی ٢١٢ ھەزار و ٧٤٧ کەس. لەنێو جوولەکەکانی ئەمریکادا، نزیکەی ٥۰٪یان زمانی عیبری دەخوێنن، لەکاتێکدا لە نێوان ۱۰٪ بۆ ۱۲٪ بە زمانی عیبری دەدوێن.[٤]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Sephardi [ʕivˈɾit]; Iraqi [ʕibˈriːθ]; Yemenite [ʕivˈriːθ]; Ashkenazi realization [iv'ʀis] or [iv'ris] strict pronunciation [ʔiv'ris] or [ʔiv'ʀis]; Standard Israeli [ivˈʁit]
- ^ «'Kometz Aleph – Au': How many Hebrew speakers are there in the world?». لە ڕەسەنەکە لە ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
- ^ Sáenz-Badillos، Angel (1993) [1988]. A History of the Hebrew Language. لەلایەن Elwolde، John وەرگێڕدراوە. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55634-7.
- ^ «שפת אם, שפת עם». www.ynet.co.il (بە عیبری). ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩. لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە زمانی عیبری تێدایە. |