دێری ناقورتایا ھەروەھا بە نەقورتەیا و موقورتەیا ناسراوە (بە سوریانی: ܕܝܪܐ ܢܩܘܪܬܝܐ خوێندنەوە دەیرا ناقورتایا، بە واتای وشەیی "دێری چەقۆدار")، دێرێکی ئۆرسۆدۆکسی سوریانییە کە دەکەوێتە ٣ کم لە باکووری قەرەقووش لە باشووری کوردستان لە باکووری عێراق.

دێری ناقورتایا
شوێنی پیرۆز
ܕܝܪܐ ܢܩܘܪܬܝܐ - Monastery of Saint John of Dailam - دیر ناقورتایا
کەلاوەکانی دێرەکە لە ساڵانی شەستەکاندا
Map
وڵات کوردستان
 عێراق
ھەرێمھەرێمی کوردستان
پارێزگانەینەوا
قەزاحەمدانییە
شوێنقەرەقووش
دامەزراندنسەدەی حەوتەمی زایینی
لەناوچوونسەدەی نۆزدەھەم
دامەزرێنەرمار یوحەنای دەیلەمی
بەرزایی
٢٧٥ مەتر (٩٠٢ پێ)
ئایین و ئایینزا
 • ئایینمەسیحییەت
 • ئایینزاکڵێسای ئۆرسۆدۆکسی سوریانی
 • قەشەقەشایەتی ئۆرسۆدۆکسی سوریانی مووسڵ

مێژوو دەستکاری

بناغەی دێری ناقۆرتایا بە شێوەیەکی نەریتی دەگەڕێتەوە بۆ مار یوحەنای دایلامایا، کە لە سەدەی حەوتەمدا لە ناوچەکەدا چالاک بووە و بەرپرسیار بووە، بەپێی ئەفسانەیەکی مێژوویی، لە گۆڕینی گەلەکەی لە کڵێسای ڕۆژھەڵاتەوە بۆ کڵێسای ئۆرسۆدۆکسی سوریانی. بەڵام کۆنترین باسی دێرەکە دەگەڕێتەوە بۆ کۆتایی سەدەی نۆیەم، و سەرچاوەیەکی دیکە (دەستنووسێکی سوریانی) باس لەوە دەکات کە لە ساڵی ١١١٥ پیرۆز کراوە. بار ئیبرایۆس تۆماری کردووە کە لە ساڵی ١٢٦١ دێرەکە لەلایەن کوردەوە ھەڵکوتراوەتە سەری، کە سووتاندی و دەروێشەکانی کوشت، و جێھێڵدرا تا لە ساڵی ١٥٦٣ دووبارە دروستکرایەوە.[١] کاتێک زۆرینەی دانیشتووانی قەرەقووش لە سەدەی ١٨دا دەستیان کرد بە گۆڕانکاری بۆ کڵێسای کاسۆلیکی سوریانی دێرەکە ھێشتا لەژێر کۆنترۆڵی کڵێسای ئۆرسۆدۆکسی سوریانیدا مابووەوە: بەڵام بە چۆڵی مایەوە. دێرەکە لە ساڵی ١٩٩٨ ھەڵکەندراوە و ئاوەدان کراوەتەوە، قوربانگایەکی کۆنی نەخشێنراو و حەوشەیەکی گەورەی ھەیە کە نافورە و پەیکەرێکی تێدایە. چارەنووسی دێرەکە نادیارە، بەڵام لە ساڵی ٢٠١٤ەوە لەلایەن داعشەوە داگیرکراوە، گرووپێکی تیرۆریستی موسڵمانە کە زۆرجار ئەو شوێنە ئایینیانە وێران دەکەن و پیسیان دەکەن کە سروشتی سوننە نین.[٢]

جەژنی یۆحەنای دایلام دەستکاری

دێری ناقورتایا لەلایەن ھەزاران زیارەتکاری ئۆرتۆدۆکسی سوریانی لە ناوچەی دەشتی نەینەوا لە جەژنی یوحەنای دایلامدا لە کۆتا ھەینی مانگی ئازاردا سەردانی دەکەن.

خەڵکی قەرەقووش، بەرتڵە، کەرەملیس، بەعشیقە و مووسڵ لە ١٥ی ئازاری ھەموو ساڵێکدا یادی ئەو دێرە دەکەنەوە. کە ھەزاران کەسیان سەردانی دێرەکە دەکەن بۆ داوای نیعمەت.

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Bar Hebraeus. Chronicon Ecclesiasticum.
  2. ^ https://www.ishtartv.com/en/viewarticle,35382.html