چەیم وایزمەن
چەیم وایزمەن (بە عیبری: חיים עזריאל ויצמ؛ ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٨٧٤ لە ڕووسیا – ٩ی تشرینی دووەمی ١٩٥٢) سەرکردەی زایۆنیزم و دەوڵەتمەداری ئیسرائیل بوو کە وەک سەرۆکی ڕێکخراوی زایۆنیزم و دواتر وەک یەکەم سەرۆکی ئیسرائیل کاری کردووە. لە ١٦ی شوباتی ١٩٤٩ ھەڵبژێردرا، و تا کۆچی دوایی لە ساڵی ١٩٥٢دا کاری کردووە
| چەیم وایزمەن | |
|---|---|
| بە عیبری: חיים ויצמן | |
_-_President_Chaim_Weizmann.jpg) | |
| لەدایکبوون | ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٨٧٤ Motal، بیلاڕووس |
| مردن | ٩ی تشرینی دووەمی ١٩٥٢ (٧٧ ساڵ ژیاوە) Rehovot، ئیسرائیل |
| شوێنی ناشتن | Rehovot |
| ھاوسەر | Vera Weizmann |
| هاوژین (بێ هاوسەرگیری) | Sophia Getzowa |
| زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی عیبری، زمانی ئینگلیزی، زمانی فەڕەنسی |
| پیشە | کیمیازان، سیاسەتوان، pedagogue، خوودژیاننامەنووس، مامۆستای زانکۆ |
| شوێنی کارکردن | Weizmann Institute of Science، University of Geneva، Victoria University of Manchester، Q115251388 |
| پۆستەکان | سەرۆک کۆماری ئیسرائیل، President of the Provisional State Council |
| پەروەردە | Pinsk Realschule، Technical University of Darmstadt، University of Freiburg، Technische Universität Berlin |
| پلەی ئەکادیمی | Doctor |
| قوتابیی | Carl Theodore Liebermann، Augustin Bistrzycki |
| شوێنی کار | Weizmann Institute of Science |
| ئەندامی حیزبی | General Zionists |
| ئایین | جوولەکایەتی |
| ئەندامی | پەیمانگای ئەمریکیی ھونەر و زانست، Manchester Literary and Philosophical Society |
| ئایدۆلۆژیای سیاسی | زایۆنیزم |
| خەڵاتەکان | honorary doctor of the Hebrew University of Jerusalem، honorary citizen of Jerusalem |
سەرەتای ژیان
دەستکاریچەیم وایزمەن وایزمان لە گوندی مۆتال لەدایکبووە کە دەکەوێتە وڵاتی ئێستای بیلاڕووس و لەو کاتەدا بەشێک بووە لە ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی.[١] باوکی بازرگانێکی دار بوو.[٢] لە ساڵی ١٨٩٢ وایزمان بەرەو ئەڵمانیا بەڕێکەوت بۆ خوێندنی کیمیا لە پەیمانگای پۆلیتەکنیکی دارمشتات. بۆ دابینکردنی بژێوی ژیانی، وەک مامۆستای زمانی عیبری لە قوتابخانەیەکی بەشەناوخۆیی جوولەکەکانی ئۆرتۆدۆکس کاری دەکرد[٣]لە ساڵی ١٨٩٩ دکتۆرای لە کیمیای ئۆرگانیک پێبەخشراوە.[٤] لە ساڵی ١٩٠١دا وەک یاریدەدەری وانەبێژ لە زانکۆی ژنێڤ دەستنیشانکرا.[٥] وایزمان لەگەڵ ڤێرا خاتزمان ھاوسەرگیری کرد، دوو کوڕی لەگەڵدا بوو[٦] لە ساڵی ١٩١٠ بوو بە ھاووڵاتی بەریتانی کاتێک وینستۆن چێرچیل وەک وەزیری ناوخۆ واژووی لەسەر کاغەزەکانی کرد،[٧]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Chaim Weizmann Of Israel Is Dead 25 October 2017 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە.
- ^ Brown, G.I. (1998) The Big Bang: A History of Explosives Sutton Publishing ISBN 0-7509-1878-0 p.144
- ^ Geoffrey Lewis, Balfour and Weizmann: The Zionist, the Zealot and the Emergence of Israel, A & C Black, 2009
- ^ Biography of Chaim Weizmann 3 February 2014 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە.
- ^ «Biography of Chaim Weizmann». Zionism-israel.com. لە ٤ی ئایاری ٢٠١٢ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ «Jewish Women Encyclopedia, Vera Weizmann». Jwa.org. لە ١٣ی ئابی ٢٠١٢ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ Gilbert، Martin (2007). Churchill and the Jews: a lifelong friendship. New York: Henry Holt. pp. 324. ISBN 978-1-4668-2962-6.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاری| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە چەیم وایزمەن تێدایە. |
دەروازەی ئیسرائیل
دەروازەی ژیاننامە
دەروازەی شانشینی یەکگرتوو
دەروازەی سیاسەت
دەروازەی کیمیا
دەروازەی زانستی سیاسەت
 | ئەم ژیاننامە وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |