چۆمان
چۆمان یەکێکە لە شارۆچکەکانی پارێزگای ھەولێر کە دەکەوێتە سەر ڕێگای ھامڵتۆن. ئەم قەزایە ١٨٠ کیلۆمەتر لە باکووری شاری ھەولێر و ٢٥ کیلۆمەتر لە سنووری ئێران دوورە و دەروازەی نێودەوڵەتیی حاجی ئۆمەران کە خاڵێکی سنووریی گرنگی نێوان ھەرێمی کوردستان و ئێرانە دەکەوێتە قەزای چۆمان، ھەروەھا بەرزترین لووتکە چیای ھەرێمی کوردستان کە ھەڵگوردە دەکەوێتە ئەم قەزایە..[٤]
چۆمان | |
|---|---|
| بە عەرەبی: جومان بە ئینگلیزی: Choman | |
 [[File:||200px]] | |
 شارۆچکەی چۆمان | |
| پۆتانەکان: 36°38′24″N 44°53′29″E / 36.64°N 44.89139°Eپۆتانەکان: 36°38′24″N 44°53′29″E / 36.64°N 44.89139°E | |
| وڵات |  عێراق |
| ھەرێمی فێدراڵ |  ھەرێمی کوردستان[١] |
| پارێزگا | پارێزگای ھەولێر |
| قەزا | چۆمان |
| بوون بە قەزا | ١٩٧٠ |
| دەسەڵات | |
| • قایمقام | ئەحمەد بارزان |
| ڕووبەر | |
| • سەرجەم | ٢٫٢ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٠٫٨ میلی چوارگۆشە) |
| بەرزایی | ١١١١ مەتر (٣٬٦٤٥ پێ) |
| ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٨) | |
| • سەرجەم | ٤٧٬٠٠٠[٢] |
| سەرناوی دانیشتوو | باڵەکایەتی |
| زمان و ئایین | |
| • زمان | کوردی(سۆرانی و کرمانجی) |
| • ئایین | ئیسلام(سوننە) |
| • ب پ م(٢٠١٧) | ٠٬٧٥٨[٣] بەرز · ٢٦مین |
| ناوچەی کاتی | UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی) |
| • ھاوین (DST) | UTC+٤:٣٠ (ھاوین) |
| تەلەفۆن | ٠٠٩٦٤ |
ناو
دەستکاریچۆمان ناوێکی کۆیە، کە کۆکراوەی وشەی(چۆم-چەم)ە، ئەو شوێنەی شارۆچکەی چۆمانی تیا ھەڵکەوتووە، کەوتووەتە دۆڵێکەوە کە چەند چۆمێک لەو جێگەیەدا یەکدەگرن لەوە لەوەوە بووەتە چۆمان.
جوگرافیا
دەستکاریشارۆچکەی چۆمان ھاوسنوورە لەگەڵ:
- لە باکوورەوە گوندی وەردێ.
- لە باشوورەوە گوندی ناوپردان.
- لە ڕۆژھەڵاتەوە گوندی مەمی خەلان.
- لە ڕۆژئاواوە گوندی کۆنەخانان.[٥]
مێژوو
دەستکاری- لە ساڵی ١٩٧٠دا قەزای چۆمان دێتە کایەوە و ناوەندەکەی شارۆچکەی چۆمانە دەبێت.
- رژێمی بەعسی دیکتاتۆر چەندین پلانی بۆ لەناوبردنی ناوچەکە داڕشت، لە ساڵی ١٩٨٣ بەھۆی شەڕی ئێران و عێراق بۆماوەی ھەشت ساڵ بەتەواوی سنوورەکە چوڵ کرا، لە (١٠/٣/١٩٩١) جارێکی تر ئاوەدان کراوەتەوە کەشارەکە لە گەڵ زەوی تەخت کرابوو، سەرلەنوێ ژیان لەم سنورە دەستی پێکردەوە.
ئەمانەش ببینە
دەستکاریسەرچاوەکان
دەستکاری
- ^ «Kurdistan Regional Government». KRG. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی ئابی ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ [١], Rastlos.com. Retrieved 2014-01-04.
- ^ «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.
- ^ «Koysenjaq». www.ishtartv.com. لە ١٤ی نیسانی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ https://www.openstreetmap.org/node/2480243570