عەلەوییەکان (مەزھەب)

ڕێبازێکی ئایینی شیعە

عەلەوییەکان، یان بە سووکایەتیکردن نوسەیرییەکان گرووپێکی مەزھەبی ئایینین کە بە پلەی یەکەم لە شام دەژین، مەزھەبێکە کە لە ئیسلامی شیعەوە سەرچاوەی گرتووە. عەلەوییەکان ڕێز لە عەلی کوڕی ئەبی تالیب دەگرن کە بە یەکەم ئیمامی قوتابخانەی دوانزە دادەنرێت. پێدەچێت ئەم گرووپە لە ماوەی سەدەی نۆیەمدا لەلایەن محەمەدی کوڕی نوسەیرەوە دامەزرابێت. ئیبن نوسەیر خوێندکاری دەیەمین ئیمامی دوانزەھەمی عەلی ھادی و یازدەھەمین ئیمامی حەسەنی عەسکەری بووە. ھەر لەبەر ئەم ھۆکارەش بە عەلەوییەکان پێیان دەوترێت نوسەیری.

ناوچەکانی دابەشبوونی عەلەوییەکان لە شام
دەوڵەتانی سووریا لە سەردەمی داگیرکاری فەڕەنسا

بە گوتەی مێژوونووس مێھرداد ئیزادی، ڕاپرسییەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە عەلەوییەکان ١٧.٢٪ی دانیشتوانی سووریا پێکدەھێنن، لە کاتێکدا لە ساڵی ٢٠١٠دا ١١.٨٪ بووە، [١] و کەمینەیەکی بەرچاون لە پارێزگای ھاتای تورکیا و باکووری لوبنان. و لە گوندی غەجەر لە بەرزاییەکانی جۆلان دەژین. عەلەوییەکان گرووپی ئایینی باڵادەستن لە کەناراوەکانی سوریا و شارۆچکەکانی نزیک کەناراوەکان پێکدەھێنن، کە سوننە و مەسیحی و ئیسماعیلییەکان تێیدا نیشتەجێن. زۆرجار لەگەڵ عەلەوییەکاندا (العلویین) تێکەڵ دەکرێن، کە مەزھەبێکی ئایینی جیاوازە لە تورکیا و ڕێبازی بەکتاشی پەیڕەو دەکەن. [٢] [٣]

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ http://gulf2000.columbia.edu/images/maps/Syria_Ethnic_Shift_2010-2018_lg.png
  2. ^ Zhigulskaya, Darya.
  3. ^ «9780700710881: Alevi Identity: Cultural, Religious and Social Perspectives: 8 (Transactions (Svenska Forskningsinstitutet I Istanbul), V. 8.) - Ozdalga, Elisabeth; Olsson, Tor...». لە ٢٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.