پەرەپێدانی دوایینی ئێمە

پەرەپێدانی دوایینی ئێمە (بە ئینگلیزی: Development of The Last of Us) کایەیەکی ڤیدیۆییی ئەکشن-سەرکێشییە، دوای بڵاوبوونەوەی «ئەنچارتد ٢: لە نێوان دزەکان» لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩دا دەستی پێکرد. کۆمپانیای سۆنی کۆمپیوتەر ئینتەرتەینمێنت یاری «دوایینی ئێمە»ی بۆ پلەیستەیشن ٣ لە ١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٣دا بڵاوکردەوە. پەرەپێدانە سێ ساڵییەکە، کە لەلایەن ستۆدیۆی نۆتی دۆگەوە سەرپەرشتی دەکرا، بۆ زۆربەی ماوەی پەرەپێدانەکە بە نھێنی مایەوە. لە یارییەکەدا، یاریکەران کۆنترۆڵی جۆیڵ دەکەن، قاچاخچییەکی تەمەن مامناوەند کە ئەرکی ئەوەی پێ سپێردراوە کچێکی ١٤ ساڵان بە ناوی ئێڵی لە ئەمریکایەکی دوای کۆتاییی جیھان بگەیەنێتە شوێنێک، بە مەبەستی دروستکردنی چارەسەرێکی ئەگەری بۆ ئەو نەخۆشییە جیھان-کۆتاییھێنەرەی کە ئێلی لێی دەتوانێت بەرگری بکات بە جەستەی. بەڕێوەبەری داھێنەر نیڵ درەکمان بۆ بەکارھێنانی تووشبووەکان وەک دوژمنی سەرەکی لە یارییەکەدا، ئیلھامی لە دۆزینەوەی کەڕووی گۆپاڵەسەرە وەرگرت. یارییەکە ٢٠ ساڵ دوای بڵاوبوونەوەی نەخۆشییەکە ڕوودەدات کە بەشێکی زۆری شارستانییەتی لەناوبردووە، و ئەگەری تووشبوونی مرۆڤ بەم کەڕووە دەخاتە ڕوو.

ھەرچەندە لە سەرەتادا بڕیار وابوو ئێلی کچی جۆیڵ بێت، بەڵام تیمەکە بۆیان دەرکەوت کە ئەمە سنووردار دەبێت لە ڕووی گەشەپێدانی زیاتری کەسایەتییەکانەوە. تیمەکە ترۆی بەیکەر و ئاشلی جۆنسنیان ھەڵبژارد بۆ نواندنی ڕۆڵی جۆیڵ و ئێلی. بەیکەر و جۆنسۆن ھەم دەنگ و ھەم جووڵەی کەسایەتییەکانیان پێشکەش کرد و یارمەتی تیمەکەیان دا لە گەشەپێدانی کەسایەتییەکان و باشترکردنی چیرۆکەکەدا. پەیوەندی نێوان جۆیڵ و ئێلی چەقی سەرەکی یارییەکە بوو و ھەموو توخمەکانی تر لە دەوری ئەوە گەشەیان پێدرا. چەندین کەسایەتی تریش لەژێر کاریگەری پێشکەوتنی چیرۆکەکەدا گۆڕانیان بەسەردا ھات و لە کۆتاییدا بە تەواوی جیاواز بوون لە بینینی سەرەتاییان.

«دوایینی ئێمە» مۆسیقایەکی تایبەتی ھەیە کە لەلایەن مۆسیقارە ئەرجەنتینییەکە گوستاڤۆ سانتاۆلالا دانراوە. سانتاۆلالا کە بە شێوازی مینیمالیستی ناسراوە لە دانانی مۆسیقادا، لە سەرەتای پەرەپێدانی یارییەکەوە پەیوەندی پێوە کرا. نۆتی دۆگ ھەمان ڕێبازی مینیمالیستی بۆ توخمەکانی تری یارییەکەش گرتەبەر، لەوانە ئەکشن، دیزاینی دەنگ و دیزاینی ھونەری. بۆ بەدەستھێنانی باشترین کار، بەشی دەنگ زوو دەستیان کرد بە کارکردن لەسەر دەنگی تووشبووەکان. بەشی ھونەریش ھەمان ڕێبازیان گرتەبەر و دیزاینەکانیان کاریگەرییان ھەبوو لەسەر لایەنەکانی تری پەرەپێدان. نۆتی دۆگ بزوێنەری کایەکەیان بۆ ھەندێک توخم بە تەواوی نوێ کردەوە، بەتایبەتی بۆ ڕووناکی و جووڵە.

«دوایینی ئێمە» بە فەرمی لە ساڵی ٢٠١١دا ڕاگەیەنرا و بە شێوەیەکی بەرفراوان ڕیکلامی بۆ کرا و چاوەڕوانییەکی زۆری لەسەر بوو. نۆتی دۆگ لە ڕێکەوتی بڵاوکردنەوەی سەرەتایی دواکەوت و یارییەکەیان دواخست بۆ پاڵاوتنی زیاتر. نۆتی دۆگ لە ڕێگەی ترایلەری ڤیدیۆ و پیشاندانی ڕاگەیاندنەوە بازاڕیان بۆ یارییەکە کرد و وردەکاری تایبەتیان دەربارەی یارییەکە ڕاگەیاند لەگەڵ بەردەوامبوونی پەرەپێدانەکەدا. چەندین وەشانی تایبەتی یارییەکە بڵاوکرانەوە، لەگەڵ کتێبێکی کۆمیک کە کەسایەتییەکانی یارییەکەی تێدا بوو.

بەرھەمھێنان

کاری سەرەتایی لەسەر دوایینی ئێمە، لەژێر ناوی نھێنی "پرۆژەی شت" یان "تی١"، دوای بڵاوبوونەوەی Uncharted 2: Among Thieves لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩دا دەستی پێکرد. بۆ یەکەمجار لە مێژووی کۆمپانیاکەدا، پەرەپێدەر نۆتی دۆگ بووە دوو تیم بۆ کارکردن لەسەر پرۆژەکان بە ھاوکات؛ کاتێک تیمێکیان Uncharted 3: Drake's Deception (٢٠١١)ی پەرەپێدەدا، تیمەکەی تر دەستیان کرد بە کارکردن لەسەر دوایینی ئێمە. بۆ ئەوەی ھەردوو تیمەکە بە باشی کار بکەن، ھاوسەرۆکەکان ئیڤان وێڵس و کریستۆف بالێسترا بەڕێوەبەری یاری برووس سترێلی و بەڕێوەبەری داھێنەر نیڵ درەکمانیان ھەڵبژارد بۆ سەرپەرشتیکردنی پەرەپێدانی دواھەمین لە ئێمە. سترالی، کە لە مارسی ١٩٩٩ لە نۆتی دۆگ دامەزرابوو، بۆ سەرپەرشتیکردنی پرۆژەکە ھەڵبژێردرا لەسەر بنەمای ئەزموون و کارەکانی پێشووی، لەکاتێکدا دراکمان، کە لە ساڵی ٢٠٠٤ەوە کارمەند بوو، لەبەر بەھرەی لە دیزایندا ھەڵبژێردرا، نزیکەی ساڵێک دوای دەستپێکردنی بەرھەمھێنانی یارییەکە.

چیرۆک و شوێن

وەک خوێندکارێک لە زانکۆی کارنیگی میلۆن لە ساڵی ٢٠٠٤دا، درەکمان ئەرکی پێ سپێردرا بیرۆکەیەکی یاری ڤیدیۆیی دابھێنێت بۆ پێشکەشکردن بە دەرھێنەری فیلم جۆرج ئەی ڕۆمێرۆ، کە دەبوو براوەیەک ھەڵبژێرێت. بیرۆکەی درەکمان ئەوە بوو کە شێوازی یاریکردنی ئایکۆ (٢٠٠١) لەگەڵ چیرۆکێک تێکەڵ بکات کە لە کاتی پەتای زیندووبوونەوەی مردووەکاندا (کارەساتی زۆمبی) ڕوو دەدات، ھاوشێوەی فیلمی «شەوی مردووی زیندوو»ی ڕۆمێرۆ (١٩٦٨)، لەگەڵ کەسایەتییەکی سەرەکی ھاوشێوەی جۆن ھارتیگان لە «سین ستی» (١٩٩١–٢٠٠٠). کەسایەتییە سەرەکییەکە، کە ئەفسەرێکی پۆلیس بوو، دەبوو ئەرکی پاراستنی کچێکی گەنجی پێ بسپێردرێت؛ بەڵام، بەھۆی نەخۆشی دڵی کەسایەتییە سەرەکییەکە، یاریکەران زۆرجار کۆنترۆڵی کچە گەنجەکەیان دەکرد، کە ئەمەش ڕۆڵەکانی پێچەوانە دەکردەوە. دوای ئەوەی بیرۆکەکە نەبووە براوە، دراکمان وەک کتێبێکی کۆمیکی شەش بەشی بە ناوی «وەرچەرخان» پێشکەشی کرد، کە دەقەکەی تەواو کردبوو، بەڵام لەلایەن بڵاوکەرەوەیەکی سەربەخۆی کۆمیک بووکەوە ڕەت کرایەوە. دواتر کاتێک چیرۆکی «دوایینی ئێمە»ی دادەنا، گەڕایەوە بۆ ئەم بیرۆکەیە. چەمکێکی سەرەتایی بۆ یارییەکە ناوی «مرۆڤایەتی» بوو، کە تێیدا تووشبوونەکە تەنھا بڵاو دەبووەوە بۆ ژنان؛ چیرۆکەکە گەشتی پیاوێکی دەگێڕایەوە کە تاکە ژنی بەرگری دەپاراست بۆ ئەوەی بیگەیەنێتە تاقیگەیەک بۆ دروستکردنی چارەسەرێکی ئەگەری. ئەم چەمکە زوو فڕێ درا، بەتایبەتی دوای ئەوەی کارمەندە ژنەکانی نۆتی دۆگ نیگەرانی خۆیان دەربڕی، چونکە بە دژە-ژن دانرا. درەکمان لە کاتی پەرەپێداندا، لێکۆڵینەوەی لە گێڕانەوەکانی ئەم جۆرە کرد، لەوانە فیلمی «ڕێگا بۆ لەناوچوون» (٢٠٠٢)، کە ئیلھامبەخش بوو بۆ پەیوەندی نێوان پاڵەوانەکان جۆڵ و ئێڵی، بەتایبەتی لە ھەوڵەکانی جۆیڵدا بۆ ئەوەی ئێلی تووشی گەندەڵی توندوتیژی نەبێت.

تووشبووەکان، کە چەمکێکی سەرەکی یارییەکەن، ئیلھامیان لە بەشێکی بەڵگەنامەی سروشتی بی بی سی «گۆی زەوی» (٢٠٠٦) وەرگرتووە، کە تیشکی خستبووە سەر کەڕووی گۆپاڵەسەرەکان. ھەرچەندە ئەم کەڕووە بە شێوەیەکی سەرەکی مێروو تووش دەکات و کۆنترۆڵی فەرمانە جووڵەیییەکانیان دەکات و ناچاریان دەکات یارمەتی گەشەکردنی کەڕووەکە بدەن، یارییەکە چەمکی پەرەسەندنی کەڕووەکە و تووشکردنی مرۆڤ و ئەنجامە ڕاستەوخۆکانی بڵاوبوونەوەی ئەم تووشبوونە دەخاتە ڕوو. یارییەکە ڕاستەوخۆ ھۆکاری کەڕووەکە ڕوون ناکاتەوە؛ سترالی ئەمەی بۆ تەرکیزی تیمەکە لەسەر کەسایەتییەکان گەڕاندەوە، نەک لەسەر کەڕووەکە. ئەوان پێیان باشتر بوو ڕووداوەکان لە ڕێگەی ژێردەقەوە ڕوون بکەنەوە، نەک بە ڕاشکاوی ھۆکاری تووشبوونەکە باس بکەن. سترالی بەراوردی ژێردەقی بەکارھاتوو لە «دوایینی ئێمە» بە ژێردەقی «بایۆشۆک ئینفینیت» (٢٠١٣) کرد. پێی وابوو کە ئەمەی دواییان چەندین گفتوگۆی لە پیشەسازییەکەدا دروست کردووە، کە بە نیشانەی پێگەیشتنی پیشەسازییەکەی دەبینێت. سترالی وتی «من چیرۆکی باشم لە کتێب و فیلمدا بە ڕادەی پێویست بینیوە. ئێستا دەمەوێت لە یارییە ڤیدیۆیییەکاندا ببینم». تیمەکە چەمکی تووشبووەکانیان بەکارھێنا بۆ ئەوەی یاریکەران ناچار بکەن سنوورەکانی بەرگەگرتنی مرۆڤ تاقی بکەنەوە. لە ماوەی پەرەپێداندا، تیمەکە دڵنیایی دەدا بە ھەموو کەس کە تووشبووەکان بە تەواوی جیاوازن لە زۆمبی.

بۆ ئەوەی یارییەکە تا دەکرێت ڕاستەقینە بێت، تیمەکە لێکۆڵینەوەی فراوانیان ئەنجام دا بۆ ژینگەی یارییەکە. بە وەرگرتنی کاریگەری لە کتێبی «جیھان بەبێ ئێمە»ی ئالان وایزمان (٢٠٠٧)، نۆتی دۆگ جیھانێکیان دروست کرد کە یاریکەران ناچار بکات بڕیار بدەن و کەلوپەلە سنووردارەکانیان بە کاریگەری بەکار بھێنن. لە لێکۆڵینەوەکانیدا، دراکمان ئیلھامی لە ڕووداوە مێژوویییە ڕاستەقینەکان وەرگرت؛ پەتای ئەنفلۆنزای ئیسپانی ١٩١٨ قووڵایی خۆپاراستن و پارانۆیای مرۆڤەکانی پیشان دا لەژێر ھەڕەشەی لەناوچووندا، لەکاتێکدا پەتای ئیفلیجیی مناڵان ساڵانی ١٨٨٠ کاریگەری چینە کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکانی پیشان دا لە کاتی تاوانبارکردن لە کارەساتێکی گەورەدا. دراکمان و سترالی ھەروەھا ئاماژەیان بە «بیرکردنەوەی کامڵخوازانە» و پابەندبوونی ئەیمی ھێنیگ بە کەسایەتییەکان کردووە وەک سەرچاوەی ئیلھام بۆ چیرۆکی یارییەکە؛ ھێنیگ وەک نووسەری سەرەکی و بەڕێوەبەری داھێنەر لە زنجیرەی ئەنچارتد (٢٠٠٧–٢٠١١) کاری کردووە. تیمەکە ھەروەھا ئیلھامیان لە فیلمی «ڕاکێشان» (٢٠١٣) وەرگرتووە، لە ڕووی سادەیی و چڕی یارییەکەوە.

کاتێک درەکمان دەستنووسەکەی دەنووسی، ھەوڵی دا «دیالۆگی فانتازی» دوور بخاتەوە و ھەموو شتێک «کورت و سروشتی» بھێڵێتەوە. ئێریک مۆناچێلی، ستراتیژیستی کۆمەڵگە، ڕای گەیاند کە بابەتە سەرەکییەکانی چیرۆکەکە «خۆشەویستی، وەفاداری و ڕزگاربوون» ن، و دڵنیایی دا لە گرنگییان لە یارییەکەدا. ھاوکارەکەی، ئارنی مایەر، وتی کە توندوتیژی یارییەکە لەگەڵ چیرۆکەکەدا گونجاوە. سترالی ئەمەی دووپات کردەوە و وتی «دەبێت تاریکیت ھەبێت تاکو ڕووناکی ھەبێت». ئانتۆنی نیومان، دیزاینەری یارییەکە، ڕای گەیاند کە یارییەکە باس لەوە دەکات کە خەڵک چۆن کاردانەوەیان دەبێت لەژێر فشاردا لە بارودۆخی زۆر سەختدا، کە لە ڕێگەی توندوتیژی و شەڕەوە نیشان دراوە. تیمەکە سەرنجڕاکێش بوون بە تێمە تاریکەکانی چیرۆکەکە کە لە بەرامبەر شوێنە «جوانەکان» دا دانرابوون.

یەکێک لە بابەتە سەرەکییەکانی بەردەوام لە یارییەکەدا ئەوەیە کە «ژیان بەردەوام دەبێت». زۆربەی ڕۆژنامەنووسان ئاماژە بە دیمەنێک دەکەن لە کۆتایی یارییەکەدا، کە تێیدا جۆێل و ئێلی کۆمەڵێک زەڕافە دەبینن، وەک ئەنجامی ئەم بابەتە. جۆن سوینی، ھونەرمەندی بیرۆکە، نووسیویەتی کە ئەم دیمەنە دیزاین کراوە بۆ ئەوەی «دووبارە ئارەزووی ژیان لە ئێلیدا بوروژێنێتەوە»، ھەستی پرسیارکردنی بوروژێنێت و ململانێ و مردنی دەوروبەری لەبیر بکات. ئەو ڕوونی کردەوە کە دیمەنەکە لە سەرەتادا کەرەکێوی تێدا بوو، بەڵام بەھۆی نەرمونیانی و جوانی زەڕافەکان، گۆڕدرا بە زەڕافە، و وتی کە ئەوان «سەرسووڕھێنەرترین شت بوون کە ئێلی دەیتوانی بیانبینێت». درەکمان پێی وابوو کە ئەم بەشە «کاریگەر دەبێت بەھۆی ھەموو ئەو شتە ترسناکانەی» کە پێشتر بینراون. لوسی ئۆبراین لە ئای جی ئێن نووسی کە ئەم دیمەنە وەک بیرھێنانەوەیەکە بۆ تەمەنی ئێلی، سەرەڕای ئەوەی کە لە دەرەوە «ھەر نیشانەیەکی منداڵی لێ سڕاوەتەوە»، و کێرک ھامڵتۆن، نووسەری کۆتاکو، بینی کە دیمەنەکە وێنەیەکی ھیوایە بۆ ئێلی، دوای ئەو ھەمووە ناخۆشی و ڕووداوانەی بە سەریدا ھاتووە.

سەبارەت بە کۆتایی یارییەکە، تیمەکە مەبەستیان بوو کە کراوە بێت بۆ لێکدانەوەی جیاواز. سترالی وتوویەتی کە «کۆتایییەکی ئاسایی نییە، بەڵام ھێشتا چارەسەرێکی باشە». ھەردووکیان، ئەو و درەکمان، بێزارییان دەربڕی کاتێک یاریکەران پێیان دەوتن کە دەیانەوێت ھەڵبژاردنێکیان ھەبێت لە کۆتایی یارییەکەدا؛ سترالی وتی کە زۆربەی ئەم یاریکەرانە پێیان وتووە کە ھەمان کۆتاییان ھەڵدەبژارد کە لە یارییەکەدا ھەیە.

لە سەرەتای گەشەپێدانی یارییەکەدا، تیمەکە کۆتایییەکیان لە خەیاڵدا بوو کە تێیدا ئێلی ناچار دەکرا کەسێک بکوژێت بۆ ڕزگارکردنی جۆێلی بێھێز؛ ئەم کۆتایییە لابرا، چونکە تیمەکە پێیان وابوو کە لەگەڵ گەشەکردنی کارەکتەرەکاندا ناگونجێت. سەرەڕای ئەوەی کە تاقیکەرەوەکانی یارییەکە ڕقیان لە کۆتایییەکە بوو و پێشنیاری ڕێگای جێگرەوەیان دەکرد، درەکمان بەردەوام بوو لەسەری؛ کاتێک مۆسیقا و گەیمپلەی یارییەکە زیاتر تەواو بوون، تاقیکەرەوەکان دەستیان کرد بە زیاتر ڕێزگرتن لە کۆتایییەکە.

کاتێک باسی کۆتایییەکە دەکرێت، دین تاکاھاشی، نووسەری ڤێنچەربیت، ئاماژەی بە وتەیەک لە فیلمی «لیستەکەی شیندلر» (١٩٩٣) کردووە، کە دەڵێت «ھەر کەسێک ژیانێک ڕزگار بکات، جیھانێکی تەواو ڕزگار دەکات»، بەڵام جەختی کردەوە لەسەر ناڕاستی ئەم وتەیە: «تۆ ژیانێک ڕزگار دەکەیت و ھەموو جیھان مەحکووم دەکەیت،» ئەوەی نووسی.

پەڕەپێدانی کارەکتەرەکان

دەنگی جۆڵ لەلایەن دەنگدەری بە ئەزموون ترۆی بەیکەرەوە دراوە، لەکاتێکدا دەنگی ئێلی لەلایەن ئەکتەر ئاشلی جۆنسنەوە دراوە. زۆربەی پێشکەشکردنەکانیان بە تەکنەلۆجیای مۆشن کاپچەر تۆمار کراون؛ نزیکەی ٨٥٪ی ئەنیمەیشنەکانی یارییەکە بە مۆشن کاپچەر تۆمار کراون، لەگەڵ تۆمارکردنی توخمە دەنگییە ماوەکان دواتر لە ستۆدیۆدا. گۆردۆن ھانت، کە لەسەر یارییەکانی ئەنچارتێد کاری کردبوو، سەرەتا وەک دەرھێنەری مۆشن کاپچەر دامەزرا؛ کاتێک تیمەکە تێگەیشتن کە یارییەکە پێویستی بە تۆنێکی جیاوازە، دەستیان کرد بە گەڕان بەدوای دەرھێنەرێکی نوێدا. کاتێک درەکمان لێکۆڵینەوەی لە لایەنەکانی پۆستی دەرھێنەری دەکرد بۆ ئامادەکردنی چاوپێکەوتنەکانی کار، تێگەیشت کە دەتوانێت خۆی ئەم پۆستە وەربگرێت، و ڕەزامەندی درا پێی بۆ ئەوەی ئەمە بکات.

ئەگەرچی تیمەکە بە خێرایی ھەستیان کرد کە جۆنسن بۆ ڕۆڵی ئێلی گونجاوە، بەڵام کاتێکی زیاتریان بەسەر برد بۆ ھەڵبژاردنی ئەکتەری جۆل، چونکە کیمیای نێوان ئەم دوو کارەکتەرە زۆر گرنگ بوو بۆ یارییەکە. دوای ئەوەی بەیکەر و جۆنسن پێکەوە ڕۆڵیان بینی، تیمەکە تێگەیشت کە یەکەمیان بە تەواوی گونجاوە بۆ ڕۆڵی جۆیل، سەرەڕای تەمەنە گەنجەکەی ئەکتەرەکە. درەکمان دەنگ و جووڵەی بەیکەر-ی بۆ ھەڵبژاردنی ئەو لەلایەن تیمەکەوە گەڕاندەوە. بەیکەر و جۆنسن بەشداریی گەورەیان کرد لە گەشەپێدانی کارەکتەرەکان. بۆ نموونە، بەیکەر قەناعەتی بە درەکمان ھێنا کە جۆل گرنگی بە تێس دەدات بەھۆی تەنیایی خۆیەوە، و جۆنسن قەناعەتی بە درەکمان ھێنا کە کارەکتەری ئێلی بە شێوەیەکی بەھێزتر و بەرگریکارانەتر دووبارە بنووسێتەوە. ھەندێک لە دیالۆگەکانی نێوان ئەم دوانە لەلایەن ئەکتەرەکانەوە بە شێوەی خۆڕسک ئەنجام درا؛ درەکمان ئەمەی گەڕاندەوە بۆ ئەو ڕاستییەی کە سیناریۆکە ژمارەیەکی پێویست نەبووی دێڕەکانی لە بەشەکانی گەیمپلەی لەخۆ گرتبوو، و ئەو ڕێگەی بە ئەکتەرەکان دا ئەوەی پێیان وابوو پێویستە ھەڵی بژێرن. کارەکتەرەکانی جۆل و ئێلی بنەمای یارییەکە بوون؛ گەشەسەندنی نێوان کارەکتەرەکان سەرەتا دامەزرا، و چەمکەکانی تری یارییەکە دوای ئەوە ھاتن.

لە سەرەتای گەشەپێدانەوە، تیمەکە مەبەستی بوو کە یاریی «دوایینی ئێمە» دوو پاڵەوانی سەرەکی ھەبێت کە ھەر یەکەیان چیرۆکی بەھێزی تایبەت بە خۆیان ھەبێت. لە بەشی زستانی یارییەکەدا، یاریکەران کۆنترۆڵی ئێلی دەگرنە دەست. گەشەپێدەران دڵنیا بوون لەوەی کە ئەم گۆڕانکارییە نھێنی بمێنێتەوە پێش بڵاوکردنەوەی یارییەکە، بۆ ئەوەی یاریکەران سەرسام بکەن؛ ھەمان شتیان کرد لەگەڵ بەرگرییەکەی ئێلی، ھەروەھا لەگەڵ پێشەکی یارییەکە، کە تێیدا یاریکەران کۆنترۆڵی کچی جۆڵ، سارا، دەگرنە دەست. گۆڕینی کۆنترۆڵ لە جۆڵەوە بۆ ئێلی ئاماژەیە بە گۆڕانکاری لە ڕۆڵی پارێزەردا، کە دەنگدانەوەی بیرۆکەکانی پێشووی دراکمانە وەک خوێندکارێک. کارلێکی کارەکتەرەکان ئیلھامی وەرگرتووە لە پەیوەندی نێوان ناسان درەیک و تێنزین لە یاریی "ئانچارتد ٢: لە نێو دزەکان"، کە ئەویش بە نۆرەی خۆی ئیلھامی لە یاریی "ئایکۆ"و وەرگرتووە. پاڵەوانەکانی یارییەکە نوێنەرایەتی ئەو دوو سەردەمە دەکەن کە لە یارییەکەدا پیشان دراون؛ جۆل نوێنەرایەتی جیھان پێش بڵاوبوونەوەی پەتاکە دەکات، چونکە زۆربەی ژیانی لەو ماوەیەدا بەسەر بردووە، لەکاتێکدا ئێلی نوێنەرایەتی جیھانی دوای بڵاوبوونەوەی پەتاکە دەکات، چونکە لە جیھانی دوای کارەساتەکەدا لەدایک بووە. لەکاتێکدا یەکەمیان لە ڕووی سۆزدارییەوە زیانی پێگەیشتووە بەھۆی ئەو زیانانەی کە بەسەری ھاتوون، دووەمیان دیدێکی گەشبینانەی بۆ ژیان پاراستووە، چونکە ڕاھاتووە لەگەڵ جیھانی زیان پێگەیشتوو؛ کاتبەسەربردن لەگەڵ یەکتردا وای کردووە ئەم تایبەتمەندییانە تێکەڵ بن، جۆل زیندووتر بووەتەوە و ئێلیش فێری زیاتر لێھاتوویی مانەوە بووە.

ھەرچەندە درەکمان سەرەتا کارەکتەری جۆڵی بە ئیلھام وەرگرتن لە ڕۆڵبینینی جۆش برۆلین وەک لیوێلین مۆس لە فیلمی «وڵات بۆ پیرەمێردان نییە» (٢٠٠٧) نووسیبوو، کە بە «زۆر بێدەنگ، زۆر ئارام لەژێر فشاردا» دەیبینی، بەڵام تێگەیشتنی بەیکەر بۆ جۆل وەک کەسێکی زیاتر سۆزداری، کارەکتەرەکەی بە شێوەیەکی جیاواز پەرە پێدا. لە کۆتاییدا، چیرۆکەکە بوو بە لێکۆڵینەوەیەک لەوەی کە باوکێک تا چەند ئامادەیە بۆ ڕزگارکردنی منداڵێک؛ سەرەتا، جۆل ئامادەیە خۆی قوربانی بکات بۆ ئێڵی، پاشان پەرە دەسێنێت بۆ ئەوەی ئامادە بێت ھاوڕێکانی قوربانی بکات بۆ ئێڵی، تا لە کۆتاییدا ھەست دەکات کە ئامادەیە ھەموو مرۆڤایەتی قوربانی بکات بۆ ڕزگارکردنی ئێلی. درەکمان پێی وابوو کە یاریکەران، بە تایبەتی دایکان و باوکان، دەتوانن پەیوەندی بە کارەکتەری جۆلەوە بکەن و پەیوەندییەکەی لەگەڵ ئێلیدا. بەیکەر پێی وایە کە جۆل لە ماوەی چیرۆکی یارییەکەدا ئاکار دەدۆزێتەوە، جیاوازی نێوان زیان و قوربانیدان دەردەخات، و کەسایەتی ڕاستەقینەی دەست دەکات بە دەرکەوتن. کاتێک تاقیکردنەوەی بۆ ڕۆڵەکە دەکرد، بەیکەر ڕستەیەکی لەسەر پەڕەی کارەکتەرەکە خوێندەوە کە دەیوت جۆل «چەند ھێڵێکی ئاکاری کەمی ماوە بۆ تێپەڕاندن»، کە بوو بە «خاڵی لەنگەر» بۆ کارەکتەرەکە بۆ ئەو. بەیکەر زۆر ئەستەمی دۆزییەوە لە وێنەگرتنی پێشەکی یارییەکە، کە دیمەنی جۆل و کچەکەی سارای تێدایە، کە ھانا ھەیز ڕۆڵی بینیوە. دواتر کاتێک یەکەم ڕۆژی گرتەی دیمەنەکەی بینی، درەکمان ھەستی کرد کە ھێشتا دەکرێت باشتر بکرێت.

کاتێک ڕۆڵی ئێڵی دەبینێت، جۆنسۆن ڕووبەڕووی ئاستەنگ بووەوە لە ئەنجامدانی ئەو دیمەنانەی کە وایان لێکرد ھەست بە ناڕەحەتی بکات. «ھەندێک ڕۆژ ھەبوون کە تێیان دا شتگەلێکمان وێنە دەگرت کە تەنانەت لە تەمەنی منیشدا وایان لێدەکردم ھەست بە ناڕەحەتییەکی بچووک بکەم،» جۆنسۆن ئەم وەسفەی کرد. جۆنسۆن پێی وایە کە یارییە ڤیدیۆیییەکان بە دەگمەن کارەکتەری ژنانەی بەھێزی وەک ئێڵی تێدایە، و دەربڕی خۆشحاڵی خۆی بۆ بینینی ئەم ڕۆڵە لەبەر ئەم ھۆکارە. کاتێک پرسیاری لێکرا دەربارەی ئیلھامی ئێڵی وەک تایبەتمەندییەکی گەیمپلەی، درەکمان بیری ھاتەوە کاتێک ئەو و سترالی خەریکی بیرۆکە بوون بۆ «ئانچارتد دزەکان ٢: لەنێو یاوەراندا» و کارەکتەرێکی بێدەنگیان دروست کرد کە بانگی یاریکەرەکە دەکات بۆ ئەوەی بەدوایدا بڕوات، پەیوەندییەکی «جوان» دروست دەکات تەنھا لە ڕێگەی گەیمپلەیەوە. ھەرچەندە ئەم چەمکە ھەرگیز لە یارییە کۆتایییەکەدا نەخرایە ناو، بەڵام بیرۆکەکە ھاتە ئاراوە کاتێک تیمەکە باسی پڕۆژەیەکی نوێیان دەکرد، لە کۆتاییدا ئیلھامبەخش بوو بۆ ئێڵی. درەکمان ھەروەھا ھەستی کرد ئیلھامی وەرگرتووە لەو شەڕانەی کە لە سووریا و ئەفغانستان ڕوویان دا کاتێک ئێڵی دروست دەکرد؛ ھەستی کرد کە ململانێ شتێکی ئاشنا بوو بۆ منداڵانی ئەو وڵاتانە، کە ھاوشێوەی تێڕوانینی ئێڵییە.

کارەکتەری تێس لە سەرەتادا بەنیاز بوو وەک سەرەکیترین دوژمن لە «دوایینی ئێمە» دەربکەوێت، کە بۆ ماوەی ساڵێک بەدوای جۆڵدا دەگەڕێت پێش ڕووبەڕووبوونەوەیەکی کۆتایی کە تێیدا لەلایەن ئێڵییەوە دەکوژرێت. ھەرچۆنێک بێت، تیمەکە بۆیان سەخت بوو باوەڕ بکەن کە تێس بۆ ماوەی ساڵێک لەگەڵ جۆڵ ناکۆک بێت و بەدوایدا بگەڕێت؛ ئەمەش چارەسەر کرا بە گۆڕانکاری بەرچاو لە چیرۆکەکەدا. ئەکتەر ئانی وێرشینگ سەرسام بوو بە دەقەکە و توانای درەکمان لە نووسینی کارەکتەری ژنانەی تایبەت. درەکمان سەرەتا ڕەگەزێتی بێڵی بە ناڕوونی لە دەقەکەدا بەجێھێشت، بەڵام لە کاتی خوێندنەوەی دەقەکەدا ئیلھامی وەرگرت بۆ گۆڕینی چەند دێڕێک بۆ ئەوەی زیاتر ڕەگەزێتی بێڵ دەربخات. بۆ ئەوەی بێڵ سەرنجڕاکێش بکات، درەکمان چەمکی دەربڕینە دژ بە یەکەکانی تاوتوێ کرد؛ لەکاتێکدا بێڵ دەڵێت پەیوەستبوون بە خەڵکەوە ئەگەری مانەوە کەم دەکاتەوە، ئاشکرا دەبێت کە ھاوبەشێکی ھەبووە کە زۆر گرنگ بووە بۆی.

دەنگدەری بە ئەزموون نۆلان نۆرت، کە ڕۆڵی پاڵەوانی سەرەکی ناتان درەیک لە زنجیرەی «لەنێو دزەکان»ی نۆتی دۆگ دەبینێت، ھەڵبژێردرا بۆ بینینی ڕۆڵی دەیڤد لە یارییەکەدا. بۆ نواندنی کارەکتەرەکە، نۆرت لە چەندین ڕوانگەوە مامەڵەی لەگەڵ کەسایەتییەکەی کرد، دەیڤدی وەک «ڕزگاربوویەک» بینی. نۆرت ھاوسۆزی لەگەڵ دەیڤد دەربڕی و وتی زۆربەی کردارەکانی دەیڤد تێگەیشتنیان بۆ دەکرێت کاتێک بارودۆخە کۆتایییەکە لەبەرچاو دەگیرێت. ھەستی کرد کە دەیڤید لە سەرەتادا ھەوڵی دەدا ئێڵی بپارێزێت، کە وەک «بریسکەیەکی ھیوا» دەبینرا.

تیمەکە ھەستیان کرد کە جیھانی دوای کارەسات و چەشنی ترس و مانەوە دەرفەتیان پێدان بۆ گەشەپێدانی باشتری کارەکتەرەکان. ئیلھام وەرگرتن لە کارەکانیان لەسەر یارییەکانی «لەنێو دزەکان»، تیمەکە زانیارییەکانی خۆیان بەکارھێنا لە ھاوتەریبکردنی کارەکتەرەکان لەگەڵ ململانێ لە ھەردوو گەیمپلەی و چیرۆکەکاندا کاتێک «دوایینی ئێمە»یان پەرەپێدا. ھەروەھا ئیلھامیان لە کتێبەکانی «ڕێگا» (٢٠٠٦) و «شاری دزەکان» (٢٠٠٨)، و فیلمی «وڵات بۆ پیرەمێردان نییە» وەرگرت، ئاماژەیان بەوە کرد کە ھەموویان کارەکتەری بیرەوەرییان تێدایە و ئەمەیان وەک خاڵێکی ئیلھام بەکارھێنا.

سترالی وتی: «دەتوانین وات لێبکەین وەک یاریکەرێک زیاتر ھەست بکەیت بەوەی کە بەڕاستی چۆنە بوون لەناو جیھانێکدا کە تێیدا ھەر گولەیەک گرنگە و ھەر ھەنگاوێک کە دەینێیت بڕیارێکی ھۆشیارانەیە کە دەبێتە ھۆی مانەوە یان لەناوچوونت.» تیمەکە ھەروەھا ھەستیان کرد کە «فشارەکانی جیھان» ڕێگەیان پێدان کارەکتەرەکانیان باشتر گەشە پێبدەن. ھەستیان کرد کە فشارەکە کارەکتەرەکانی ناچار دەکرد بڕیاری سەرنجڕاکێش بدەن، کە ڕێگەی دەدا بە گەشەپێدانی باشتر.

پەرەپێدانی تەکنیکی و یاریکردن

بۆ یاریی «دوایینی ئێمە»، تیمەکە دەبووایە بزوێنەری نوێ دروست بکەن بۆ ئەوەی پێداویستییەکانیان دابین بکەن. ژیریی دەستکرد (AI) دروست کرا بۆ ئەوەی لەسەر ئاستێکی نزیک لەگەڵ یاریکەران ھەماھەنگی بکات، بە پێچەوانەی توخمە یاریی کردارییەکانی پڕۆژەکانی پێشوویان؛ زیادکردنی ئێڵی وەک ژیری دەستکرد ھۆکارێکی سەرەکی بوو بۆ بزوێنەرەکە. تیمەکە بە ئەنقەست تایبەتمەندییەکیان زیاد کرد کە تێیدا ئێڵی نزیک جۆڵ دەمێنێتەوە، بۆ ئەوەی وەک «بارگرانی» نەبینرێت. پڕۆگرامسازی ماکس دیخۆف گوتی کە کاتێک کاری لەسەر ئێڵی وەک ژیریی دەستکرد دەکرد، ھەوڵی دەدا ئەزموونەکانی لە ماوەی ڕووداوەکانی یارییەکەدا وێنا بکات، بۆ ئەوەی واقیعی بێت.

ژیریی دەستکردی دوژمن، کە بە یەکێک لە گرنگترین تایبەتمەندییەکانی یارییەکە دادەنرێت، پەرەی پێدرا بۆ ئەوەی ھەڵبژاردنی ھەڕەمەکی بکات؛ ئەوان دەوروبەری خۆیان دەخوێننەوە و تاکتیک دەدۆزنەوە بۆ ھێرشکردنە سەر یاریکەر. ئەم تایبەتمەندییە بێوێنەیەی یارییەکە ھۆکارێک بوو بۆ ھەوڵدان لە دروستکردنی ھەست و سۆز لای یاریکەران بەرامبەر بە دوژمنەکان.

بزوێنەری ڕووناکی دووبارە دروست کرایەوە بۆ ئەوەی ڕووناکی نەرم لەخۆ بگرێت، کە تێیدا تیشکی خۆر لە کەلێنەکانەوە دزە دەکات و لەسەر ڕوەکان دەنگ دەداتەوە. تیمەکە زەحمەتییەکی زۆریان بینی لە پەرەپێدانی گەیمپلەی «دوایینی ئێمە»، چونکە ھەستیان دەکرد ھەموو میکانیزمێک پێویستی بە شیکردنەوەیەکی وردە. درەکمان گوتی «ھەست بە فشارێکی زۆر دەکەیت بۆ زیادکردنی شت بۆ ئەوەی 'زیاتر خۆش' بێت و ھەندێک جار زۆر قورسە لێیان دوور بکەویتەوە.»

لە «دوایینی ئێمە» دا، ئەو چەکەی کە یاریکەران ھەڵی دەگرن ھەڵسوکەوتی کەسایەتیی نایاریزانە مرۆیییەکان دەگۆڕێت. ھەروەھا، سیستەمی نھێنی بە ئەنقەست پەرەی پێدرا بۆ ئەوەی ھەستی بێھیوایی ببەخشێت، بۆ ئەوەی یاریکەران ھەمان ھەست بکەن.

دیزاینەری یاریی "دوایینی ئێمە" ڕیکی کامبیێر ئاماژەی بە یارییەکانی "ئایکۆ" و "ڕێزدێنت ئیڤڵ ٤" کرد وەک سەرچاوەی کاریگەری لەسەر دیزاینی یارییەکە. ئەو گوتی پێویستە ھاوسەنگی لە نێوان قورسایی سۆزداری پەیوەندییەکە و گرژیی کێشەکانی جیھان ھەبێت، و ڕای گەیاند کە ئەوان "دەیانویست دروستکردنی کارەکتەر و کارلێک"ی یاریی "ئایکۆ" بگرن و "تێکەڵی بکەن لەگەڵ گرژی و کاری یاریی 'ڕێزدێنت ئیڤڵ ٤'".

چەندین تایبەتمەندی ھەن کە لە یارییەکەدا نەھێڵراونەتەوە کە تیمەکە پێیان وابوو ئاسایییە لە زۆربەی یارییە ڤیدیۆیییەکاندا ھەبن، وەک شەڕی گەورە-دوژمنەکان. سیستەمێکی داپۆشینی نەریتی لە یارییەکەدا دەرنەھێنرا چونکە تیمەکە دەیویست یاریکەران بە بەردەوامی لە جووڵەدا بن. تیمەکە ھەروەھا ھەوڵیان دا وا لە یاریکەران بکەن ھەست بە کەموکوڕی بکەن، بەتایبەتی لە کەلوپەلەکانیان کە کۆی دەکەنەوە. سترالی گوتی «تۆ خۆت ناکەیت بە تانکێک». ئەمەش ھانی زۆرێک لە بڕیارەکانی دیزاینی گەیمپلەی دا، وەک سووکیی ئەنیمەیشنەکان و میکانیزمی شەڕی دەستەوییەخە.

بۆ زیادکردنی واقیعییەت، تیمەکە میکانیزمی شەڕی یارییەکەیان بە شێوەیەک پەرەپێدا کە یاریکەران ناچار دەکات کاتێکی زیاتر بۆ پلاندانان تەرخان بکەن. ھەروەھا دەیانویست یاریکەران ناچار بکەن پاشەکشە لە شەڕ بکەن دوای ئاگادارکردنەوەی تووشبووەکان، سەرەڕای بڕوایان کە پاشەکشەکردن «دژە میکانیزمی یاریی ڤیدیۆیی»یە. میکانیزمی شەڕ پەرەی پێدرا بۆ ئەوەی ھەستی چڕی بدات، بە ئەنقەست کامێراکە نزیکتر لە یاریکەران بخاتەوە، بۆ ئەوەی «ھەست بە ھەموو لێدانێک بکەن». تیمەکە پێیان وابوو یارییەکە یاریکەران ناچار دەکات بڕیاری سەخت بدەن، لە ڕووی شەڕ، نھێنیکاری و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانەوە، کە ڕێگەیان پێدەدات لە بڕیارەکانی کارەکتەرەکان تێبگەن.

زۆربەی توخمەکانی یاریکردن لە یارییەکانی «ئانچارتد» لە یاری «دوایینی ئێمە» لابران بەھۆی سروشتی تایبەتی ئەم یارییە. تیمەکە کارەکتەری جۆیلیان کردە کەسێکی زیاتر واقیعی و کەمتر چالاک لەچاو کارەکتەری ناتان درەیک لە ئانچارتد. گۆشەی کامێرا و سیستەمی شەڕی دەستەوییەخەش گۆڕدران بۆ ئەوەی لەگەڵ مەبەستی تیمەکە بۆ یارییەکە بگونجێن.

ھەندێک لە تایبەتمەندییەکانی یاریکردن لە سروشتی دوای کارەساتی یارییەکەوە وەرگیران. بۆ نموونە، ئەرکێک کە پەیوەندی بە شیکارکردنی کێشەی شوێنەوە ھەیە، لە بیرۆکەی پێشووی بەکارھێنانی جۆگەیەکی بەھێزی ئاو کە ڕێگری لە یاریکەران دەکات، وەرگیراوە. تیمەکە ھەستیان کرد کە فیلمی «وڵات نییە بۆ پیرەمێردان» ئیلھامی پێداون لە ڕووی سادەیی و کەمکردنەوەی شتە زیادەکان. ئەوان دەیانویست یارییەکە «زیاتر نزیک و تایبەت» بێت لە سیناریۆکانی یاریکردندا. تیمەکە بڕیاریان دا چەندین ڕێگای ھەڵبژاردەیی بۆ یاریکەران دابنێن. لە سەرەتادا ھەستیان دەکرد ئەم ناوەڕۆکە زیادەیە بێ کەڵکە، بەڵام دواتر پێیان وابوو کە «سروشتی و ڕاستەقینە» دەردەکەوێت.

ئەو یارییە مۆدێلی فرە یاریزانی سەرھێڵی سێ جۆر یاری لەخۆ دەگرێت. تیمەکە بڕیاری دا ژمارەی جۆرەکانی یاری سنووردار بکات، لە جیاتی دروستکردنی ژمارەیەکی زۆر، بۆ ئەوەی «ئەزموونێکی قووڵتری یاری» بخوڵقێنێت. مۆدێلی فرەیاریزان لە ڕووبەڕووبوونەوە شەڕئامێزەکانی ھەڵمەتی تاکە یاریزانەوە ئیلھامی وەرگرتووە. تیمەکە ھەوڵی دا خێرایی ھێواشی ڕووبەڕووبوونەوەکان دووبارە دروست بکاتەوە و سیستەمێکی دروستکردنی ھاوشێوە بپارێزێت.

ئەمەش بە کوشندەکردنی چەکەکان و دانانی کەرەستەکانی دروستکردن لە شوێنە ستراتیژییەکانی نەخشەکەدا بەدەست ھات، کە مەبەست لێی ئەوە بوو ببێتە ھۆی شێوازی یاریکردنێکی نھێنی و ھەڵبژاردنی وریایانەی بۆسەکان (دوژمنە گەورەکان). ھەروەھا جەختی لەسەر توخمەکانی نھێنی و کاری بەکۆمەڵی مۆدێلەکە کردەوە. سەرۆکی دیزاینەری فرەیاریزان، ئێرین دەیلی، ھەستی کرد کە بەدەستھێنانی خێرایییە ھێواشەکە لە ژینگەیەکی فرەیاریزاندا ئاستەنگ بوو. ئەو وتی «لە زۆربەی یارییە تەقەکردنە فرەیاریزانەکاندا… یاریزانەکان بە خێرایییەکی زۆر ھەڵدێن و گولە بەسەر ھەر شتێکدا دەبارێنن کە دەجووڵێت».

لە زیادەدا، فرەیاریزانەکە بۆ پشتگیریکردنی شێوازی یاریکردنی جیاواز دیزاین کراوە. لەکاتێکدا ھەندێک یاریزان پێیان باشە وەک نیشانەشکێن کار بکەن، ھەندێکی تر ھەڵدەبژێرن وەک پشتیوان ڕۆڵ ببینن. زیادکردنی سیستەمێکی زیندووکردنەوە - کاتێک یاریزانەکان زیانێکی زۆر وەردەگرن، بە ھێواشی دەخشێن لەکاتێکدا بە خوێنبەربوون دەمرن - دەرەنجامێکی گەورەی بۆ مردن دروست کرد. مەبەستە لەدەستدانی ئەندامانی تیم زیانێکی بەرچاو بێت بۆ یاریزانەکان.

لە کاتی دیزاینکردنی فرەیاریزانەکەدا، تیمەکە دەیویست یاریزانەکان زانیارییەکی زۆر کەمیان ھەبێت سەبارەت بە شوێنی ھەڕەشەکان، لەگەڵ پێدانی ئاماژەیەکی بچووک بۆ شوێنەکە. دەیلی ئەمەی گەڕاندەوە بۆ گرنگی دۆزینەوەی ھەڕەشە لە ئەزموونێکی کێبڕکێدا، بەتایبەتی کاتێک ئاستی کوشندەیی بەرزە. سیستەمی کڕینی ناو یارییەکە دیزاین کراوە تاکو لە یارییەکی ڕۆڵگێڕان بچێت بە دابەشکردنی کۆمەڵێک خاڵی خەرجکردن.

بۆ پەیکەرتاشی و چوارچێوەبەندی کەسایەتییەکانی یارییەکە، تیمەکە چەندین توخمی نوێی ھێنایە ئاراوە کە لە یارییەکانی پێشوویاندا بەکار نەھێنرابوون. جود سیمانتۆڤ، سەرۆکی بەڕێوەبەری تەکنیکی کەسایەتی، دۆزییەوە کە دروستکردنی دەموچاوەکان لە ڕووی ئامێرەوە سەختترین بوون. بۆ دەموچاوەکان، تیمەکە چوارچێوەی دەموچاوی پشت بەستوو بە جومگەی بەکارھێنا، لەگەڵ ھەندێک ڕاستکردنەوەی تێکەڵکردنی شێوە. بۆ پاراستنی شێوەی دەموچاو و خۆ دوورگرتن لە جووڵەی ناڕێک، دەموچاوەکان بە دەمی کراوە و چاوی کەمێک داخراوەوە چوارچێوەبەند کران. دەموچاوەکان ھەروەھا لەسەر بنەمای سیستەمی کۆدکردنی کرداری دەموچاو بوون، کە ڕێگەی دەدا بە شێوازێکی پشت بەستوو بە ئەناتۆمی. بەکارھێنانی چڕییەکی بەرزتری تۆڕ ڕێگەی دا بە قەبارە و چرچ و لۆچی زیاتر لە شێوەی دەموچاودا، کە سیلوێت و شێوەی پاکتری دروست دەکرد و ئەندازەی پێویستی دەدا بۆ پەیکەرتاشی ڕاستکردنەوەکان. لە ھەوڵێکدا بۆ زیادکردنی تایبەتمەندی وردەکاری، فراوانبوونی بیبیلەی چاو بۆ مۆدێلەکانی کەسایەتی زیاد کرا.

بۆ جەستەکان، تیمەکە جووڵەی کەسایەتییەکانی لە یاری ئانچارتد ٢ەوە دەستکاری کرد و ھەندێک لە ڕێکخستنی جومگەکانی نەرمتر کرد. جووڵەی جومگەکانی مەچەک بۆ یارییەکە زیاد کرا، کە ڕێگەی دەدا بە شێوەی دەستی زیاتر دینامیکی و نەرمونیان. زیادکردنێکی وردەکاری دیکە کۆنترۆڵەکانی جووڵێنەری قۆڵ بوون، کە ڕێگەی دەدا بە دەستکاریکردنی بچووکی قۆڵەکان. ھەرچەندە ئەم تایبەتمەندییە پێشتر بەردەست بوو، بەڵام بۆ یاری «دوایینی ئێمە» کرایەوە بۆ ئەنیمەیتەرەکان.

سیستەمێکی ماسولکەیی زیاد کرا کە قەڵغانی ماسولکەیی زیاد دەکات کە دەردەپەڕن، لەسەر بنەمای دووری جومگەی پەیوەندیدار. سیستەمی ماسولکەیی، کە لە چەند ڕۆژێکدا لە " مایا " نووسرابوو، لە کاتی ڕاستەقینەدا کار دەکات. بۆ چارەسەرکردنی کێشەیەک کە تێیدا جووڵەی جەستە دەبووە ھۆی جووڵەی ناڕێکی جلوبەرگ، یارمەتیدەرەکانی کاتی جێبەجێکردن جێبەجێ کران. بەگشتی ٣٢٦ جمگە لە مۆدێلی تەواوی کەسایەتیدا بەکارھێنرا، کە ٩٨ لەوانە لە دەموچاودا بوون. ٨٥ لەمانە لەکاتی جێبەجێکردندا بەڕێوە دەبرێن، لەکاتێکدا ٢٤١ لە ئەنیمەیشندا قفڵ کراون.

دیزاینی ڕووکاری بەکارھێنەر (UI) بۆ یاری «دوایینی ئێمە» لە ماوەی گەشەپێدانیدا چەندین گۆڕانکاری بەخۆیەوە بینی. ئەلێکساندریا نیۆناکیس، دیزاینەری ڕووکاری بەکارھێنەر، سەرەتا بەنیاز بوو سیستەمی باشترکردنی چەک تێکەڵ بکات لەگەڵ سیستەمی شوێنکردنی چەک، بۆ ئەوەی بەردەوام یاریزانەکان بیر بخاتەوە چەکەکانیان باشتر بکەن. لە گۆڕانکارییەکانی دواتردا، نیۆناکیس دۆزییەوە کە ئەم تێکەڵکردنە دەبێتە ھۆی ڕووکارێکی شڵەژاو. لە کۆتاییدا، بڕیار درا کە سیستەمی باشترکردن لە شێوەی مێزی باشترکردندا تێکەڵ بکرێت، کە ھەندێک جار لە جیھانی یارییەکەدا دەدۆزرێنەوە. ئەمە ھەروەھا کێشەیەکی تریشی چارەسەر کرد کە نیۆناکیس تێبینی کردبوو، کە تێیدا یاریزانەکان باشترکردنیان بۆ نزمترین بژاردە دەکرد، لە جیاتی پاشەکەوتکردنی پارچەکان بۆ بژاردە بەرزترەکان.

کاتێک بڕیار درا سیستەمەکانی باشترکردن و شوێنکردن لێک جیا بکرێنەوە، دیزاینی سەرەتایی ئەوە بوو کە چەکەکان لە بازنەیەکەوە ھەڵبژێردرێن. ئەم دیزاینە، کە دواتر بە «قورس و ھێواش» دانرا، گۆڕدرا بۆ سیستەمی لیست. نیۆناکیس دەستنیشانی کردووە کە کێشەی سەرەکی لەگەڵ دیزاینی لیستدا ئەوە بوو کە یاریزانەکانی ناچار دەکرد لە کاتی شەڕی توندوتیژدا سەرنج بدەنە ناو گەڕان بە لیستەکاندا. ئەمەش بووە ھۆی دیزاینی کۆتایی، کە ڕێگە بە یاریزانەکان دەدات لە ھەمان لیستدا چەکەکان بگۆڕن و شوێنیان بکەن. بۆ تێکەڵکردنی ڕووکاری بەکارھێنەر (UI) لەگەڵ یارییەکەدا، نیۆناکیس توخمە تاکەکانی لێک جیاکردەوە و فۆرماتەکەیانی گۆڕی. پۆڵ بێرگ، بەرنامەسازی ڕووکاری بەکارھێنەر، ئامرازی دابینکرد بۆ نیۆناکیس بۆ جووڵاندنی توخمەکان بە بەکارھێنانی سیستمی پۆتانەکانیان.

ھەموو گواستنەوە ئەنیمەیشنکراوەکان بە کۆدی ڕەق نووسرابوون، کە بووە ھۆی دژواری لە دروستکردنی گواستنەوەی نەرم. نیۆناکیس وتی: «ئەمە ماندووکەر و ھەندێک جار زۆر بێزارکەر بوو، بەڵام ھەروەھا مانای ئەوە بوو کە ھەموومان دەبوو زۆر داھێنەر بین لە چۆنییەتی دیزاینکردنی شتەکان». سیستەمی دروستکردن (crafting)ی یارییەکە خرایە ناو گەیمپلەی ڕاستەوخۆوە، بۆ ئەوەی یاریزانەکان ھەست بە بەشداریکردن بکەن. جەیکۆب مینکۆف، سەرۆکی دیزاینەری یاری، وتی: «پێویست بوو ڕێکوپێک و خێرای بکەین بە ڕادەیەک کە ھەست بکەیت دەتوانیت تەنھا ئەو ساتە بگریت و بتوانیت ئەو شتە دروست بکەیت کە دەبێتە ھۆی مانەوەت لە سی چرکەی داھاتوودا، یان شکستت لە مانەوەدا.»

ھونەری دیزاین

کاتێک یارییەکە لە ڕوانگەی ھونەرییەوە دیزاین دەکرا، تیمەکە چەندین پارچە کاری وەک سەرچاوەی ئیلھام بەکارھێنا. وێنەکانی ڕۆبەرت پۆلیدۆری لە ناوچەی نۆیەمی خوارووی نیو ئۆرلیانز دوای کاسێرگای کاترینا وەک خاڵی سەرچاوە بەکارھێنران بۆ دیزاینکردنی ناوچە لافاوییەکانی پیتسبێرگ. سترالی وتی: «[پۆلیدۆری] ئەم وێنە زۆر جوان و سامناکانەی گرتبوو… تەنھا وێرانی و ڕزین و خۆڵەمێشی پاش-کارەسات نییە، ئەمە جیھانێکی مرۆیییە کە ئێمە کاری لەسەر دەکەین کاتێک ئەم وێرانکارییە پیشان دەدەین.»

چەمکی ژینگەی پاش-کارەسات وەک «خاڵی دەستپێک» بۆ ھونەرمەندەکان دانرا. تیمی ھونەری ھەوڵیاندا واقیعییەت لە ھەموو پارچە ھونەرییەکدا بەدەست بھێنن. سترالی ڕوونیکردەوە کە ھونەرمەندەکان "دەیانوت، دەمانەوێت بە باشترین شێواز کاری لەسەر ژینگەی یارییەکە بکەین تەنانەت بۆ بچووکترین شتیش.

بەشی ھونەری ناچار بوون بەرگری لەو شتانە بکەن کە دەیانویست بیخەنە ناو یارییەکە، بەھۆی داواکاری زۆرەوە لە کاتی گەشەپێداندا. لە کۆتاییدا، تیمەکە گەیشتنە ھاوسەنگییەک لە نێوان سادەیی و وردەکاری؛ سترالی و درەکمان پێیان باشتر بوو سادە بێت، بەڵام تیمی ھونەری حەزیان لە وردەکاری زیاتر بوو. پێکھاتەی ھونەری شوێنەکانی یارییەکە بە توندی جەختی لەسەر کرایەوە، بۆ ئەوەی ھەستی جیاواز لە یاریزانەکان دروست بکات.

لە ھەفتەکانی کۆتایی گەشەپێداندا، ئەرکەکانی بەشی ھونەری لەلایەن ئەندامانی تری تیمەکەوە ئەنجام دران. بۆ نموونە، سترالی بە دەستی خۆی دەقەکانی لەسەر شاشەکانی ڕاھێنانی یارییەکە ڕێکخست، ئەرکێک کە نەیت وێڵز، ھونەرمەندی سەرەکی، بە نائاسایی دەزانی. وێڵز وتی: «من ھەرگیز نەمبیستووە بەڕێوەبەری یارییەک ئەمە بکات! ئەمە وەک… ئەرکی کارامەیە.»

کاتێک دیمەنی تووشبووەکان دروست دەکرا، تیمی ھونەری چەندین جار گۆڕانکارییان تێدا کرد. ھەندێک بیرۆکەی سەرەتایی ئەوە بوو کە تووشبووەکان وەک بوونەوەری ئاسمانی یان زۆمبی دەربکەون. دیزاینی کۆتایی کاتێک ھەڵبژێردرا کە مایکڵ نۆلاند، ھونەرمەندی سەرەکی کارەکتەرەکان، وێنەی نەخۆشی و گەشەی کەڕووی لەسەر مرۆڤ تێکەڵ کرد. ئەو باسی دژواری گۆڕینی ھونەرەکە لە دوو ڕەھەندییەوە بۆ سێ ڕەھەندی کرد، کە ڕێگەی دەدا لە گۆشەنیگای جیاوازەوە ببینرێت. پرۆسەکە بریتی بوو لە ناردنی کۆنسێپتی ھونەری تەواوکراو بۆ ھونەرمەندانی ڕووناکی و کاریگەرییە بینراوەکان، کە دووبارە ھونەرەکەیان لە ناو ئامێری یارییەکەدا دروست دەکردەوە. بەھۆی نەبوونی سەرچاوەی ڕووناکی دەستکرد لە جیھانی یارییەکەدا، تیمەکە ناچار بوو لەگەڵ ڕووناکی سروشتی کار بکات. بۆ بەدەستھێنانی ڕووناکی باش، ئەوان نەخشەی ڕووناکییان بەکارھێنا. بەکارھێنانی نەخشەی ڕووناکی بووە ھۆی چەندین کێشە، وەک ناپەیوەستی لە ڕووناکیدا؛ ئەمەش بە گۆڕینی کەمی چڕی تێکسڵەکان چارەسەر کرا. کاتێک کارەکتەرەکان زیاد کران بۆ دیمەنەکان، سەرەتا وایان دەردەکەوت کە لەوێ نەبن؛ زیادکردنی سێبەر بە گشتی ئەمەی چارەسەر کرد.

کرێدیتی سەرەتای یارییەکە لەلایەن کێڤن جۆڵسنەوە ئاڕاستە کرا و لەلایەن ھێنری ھۆبسنەوە دیزاین کرا. گەشەپێدانی چەمکی سەرەتایی بۆ دیمەنی کردنەوە لە کۆتایی مانگی یەکی ٢٠١٣ دەستی پێکرد، و بەرھەمھێنانی تەواو لە مانگی سێی ٢٠١٣ دەستی پێکرد. ھەرچەندە تیمەکە سەرەتا بە تەمابوون یارییەکە بەبێ کرێدیتی سەرەتایی بێت، دواتر زیادیان کرد بۆ «پڕکردنەوەی بۆشایی» لە نێوان پێشەکی یارییەکە و دیمەنی دواتر، بڕینێک کە پێشتر بە «زۆر لەناکاو» دانرابوو بەبێ کرێدیتی سەرەتایی. ستۆدیۆی سان دیێگۆ کرێدیتی سەرەتایی بەرھەم ھێنا، وێنەگری کاتبڕی بەکارھێنا بۆ تۆمارکردنی گەشەی کەڕوو بەسەر چەند ڕۆژێکدا؛ تەنھا سپۆرەکان لە کۆتایی کرێدیتەکان بە سی جی ئای دروستکراون. دیمەنەکە لەلایەن «پلانێت ئێرس»ەوە ئیلھامی وەرگرتبوو، کە چەمکی ھاوشێوەی تێدا بوو.

مۆسیقا و بەرھەمھێنانی دەنگ

لە ماوەی گەشەپێدانی یارییەکەدا، درەکمان و سترالی چەندین تراکی مۆسیقایان کۆکردبووەوە کە بە ئیلھامبەخش دەزانرا. کاتێک بەدوای ئاوازدانەرێکدا دەگەڕان بۆ کارکردن لەسەر مۆسیقای یارییەکە، تێبینیان کرد کە زۆربەی ئەو تراکانەی کۆیان کردبووەوە لەلایەن گوستاڤۆ سانتاۆلالاوە دانرابوون. سترالی مۆسیقای سانتاۆلالای وەک «ئامێری ئۆرگانیک، مینیمالیست، ناھاوئاھەنگی و دەنگدانەوە لەگەڵ دەنگەکان» وەسف کرد. لە ئەنجامدا، سۆنی پەیوەندی بە سانتاۆلالاوە کرد، کە ڕازی بوو کار لەسەر ساوندتراکی یارییەکە بکات. دوای بیستنی پلانی یارییەکە، سانتاۆلالا زۆر پەرۆش بوو بۆ کارکردن لەسەر یارییەکە؛ پێشتر دەیویست کار لەسەر یارییە ڤیدیۆیییەکان بکات، بەڵام ڕەتی کردەوە کار لەسەر ئەوانە بکات کە تەرکیزیان لەسەر چیرۆک و کارەکتەرەکان نەبوو.

بەھۆی ھەڵوێستی سانتاۆلالا لەسەر دانانی مۆسیقا - ئەو زانیاری خوێندنەوە و نووسینی نووەتەی مۆسیقای نییە، و پێی باشترە تەنھا تۆمار بکات - ئەو زوو لە سەرەتای گەشەپێدانەوە دەستی بە کارکردن لەسەر «دوایینی ئێمە» کرد. بۆ ئەوەی خاڵێک بە سانتاۆلالا بدات تا مۆسیقاکەی لەسەر بنیات بنێت، درەکمان تەنھا باسی چیرۆک و تێمەکانی بۆ کرد، لە بری ئەوەی ڕێنمایی دیاریکراو لەسەر دانانی مۆسیقا پێ بدات؛ سانتاۆلالا سوپاسگوزار بوو بۆ ئەم ئازادییە، و ھەستی کرد یارمەتی دا لە داناندا. بۆ دانانی مۆسیقا، سانتاۆلالا ھەستی بە پێویستی کرد «بچێتە شوێنێکی تاریکتر، بۆ ئەوەی زیاتر مۆسیقاکە سەرنجڕاکێشتر بێت». بۆ تاقیکردنەوەی خۆی، سانتاۆلالا کۆمەڵێک ئامێری تایبەتی بەکارھێنا کە ئاشنا نەبوو پێیان، کە ھەستێکی مەترسی و بێتاوانی دەبەخشی. بۆ «دوایینی ئێمە»، ئەو گیتارێکی ناڕێککراوی بەکارھێنا، کە دەنگێکی قووڵی بەرھەم دەھێنا. بۆ بەرھەمھێنانی ئاوازی تایبەت، سانتاۆلالا لە ژووری جیاوازدا تۆماری کرد، لەوانە حەمام و چێشتخانە. تیمەکە دەیویست ژیریی دەستکردی یارییەکە کاریگەری لەسەر مۆسیقاکە ھەبێت. ھەروەھا ھەوڵیان دا مۆسیقاکە کاردانەوەیەک لە یاریکەر دروست بکات، چونکە ئاشنابوونیان بە دەنگەکان ھەستێکی پێشووی کە ھەستیان پێ کردبوو دەوروژێنێت. بەڕێوەبەری مۆسیقا جۆناتان مایەر ھەستی کرد کە مۆسیقای کردار لە یارییەکەدا جیاوازە لە مۆسیقای کردار لە یارییەکانی تردا، و وتی کە «تاڕادەیەک کەم دەنگە»، و دەرھێنانی لە دەقەکەی کاردانەوەی خێرای بەرامبەری دەگۆڕێت. ئاوازی یارییەکە، «دوایینی ئێمە»، یەکەم پارچە مۆسیقا بوو کە تیمەکە وەری گرت، و زۆر سەرسام بوون پێی.

تیمی دیزاینی دەنگ لە سەرەتای گەشەپێدانی یارییەکەدا دەستیان بە کارکردن کرد، بۆ ئەوەی باشترین ئەنجام بەدەست بھێنن؛ دەستبەجێ تێگەیشتن کە کارێکی ئاڵنگاری دەبێت. لە سەرەتای گەشەپێداندا، درەکمان بە تیمی دەنگی وت «با ناسک بێت»، و بیرۆکەکان کەم بکەنەوە. سەرۆکی دەنگ فیلیپ کۆڤاتس زۆر دڵخۆش بوو کە بەتەواوی ھەموو دەنگەکان دروست بکات؛ ھیچ دەنگێک لە یارییە پێشووەکانەوە نەھێنرایەوە. تیمەکە سەیری ڕێگاکانی دروستکردنی دەنگیان کرد لە ڕوانگەیەکی سروشتییەوە، و چۆن کەمترین شت بخەنە ناو یارییەکەوە. بەم کارە، دۆزییانەوە کە ھەستی گرژی، لەدەستدان و ھیوای زیاد کردووە، و کە یارییەکە بەبێ شێوازی کەمترین شت وەک یارییەکی «کردار»ی ئاسایی دەردەکەوت. ئەوان مەودایەکی بەرزی دینامیکیان بەکارھێنا، کە ڕێگەی پێدان دەرفەتی ئاگادارکردنەوەی یاریکەران لەسەر زانیاری تاکتیکی، و شوێنەکان بۆ کاوێژکردن. دیزاینی دەنگی یارییەکە دروست کرا بۆ ئەوەی ڕەنگدانەوەی کەشێکی زیاتر «واقیعی» و ناسکتر بێت لە ئانچارتد، بەتایبەتی جەختی لەسەر نەبوونی دەنگ کردەوە. بە وەرگرتنی ئیلھام لە فیلمی «وڵات نییە بۆ پیرەمێردان»، تیمەکە ھەوڵیان دا «زیاتر بکەن بە کەمتر»؛ کۆڤاتس وتی کە تیمەکە ھەوڵی دەدا چیرۆکێک بگێڕێتەوە بە «بەکارھێنانی شێوازێکی کەمکردنەوە».

سترالی ڕای گەیاند کە دەنگ گرنگە بۆ ھەندێک دیمەن لە یارییەکەدا؛ «زیاتر پەیوەندی بە دەروونناسی ئەوەی کە لە دەنگەکاندا ڕوودەدات ھەیە نەک ئەوەی دەیبینی،» ئەو وای وت. ھەستی کرد کە ئەم بڕیارە ڕێگەی دا بە کاریگەرییەکی زیاتر و واتادارتر کاتێک دەنگ ڕوویدا. تیمی دەنگ ھەروەھا ھەوڵیان دا تێمە تاریکەکانی یارییەکە لە ڕێگەی دەنگەوە نیشان بدەن. تیمەکە ھەستیان کرد کە گرنگە ڕێگە بدرێت دەنگەکان تا ئەوپەڕی توانا لە یارییەکەدا لێبدرێن، کە گرژی دروست دەکات. تیمەکە تەکنیکێکی بڵاوبوونەوەیان بەکارھێنا بۆ یارمەتیدانی یاریکەران لە دیاریکردنی شوێنی دروستی دوژمنەکان، ئەمەیان وەک سوودێکی تاکتیکی بەکارھێنا. ئەم سیستەمە، کە لەلایەن تیمی نۆتی دۆگەوە دروست کراوە، بە ھەڕەمەکی لە بزوێنەری یارییەکەدا پرۆسە دەکرێت. بۆ دەنگی یارییەکە، بزوێنەرەکە ١٥٠٠–٢٥٠٠ تیشکی ڕەنگاوڕەنگ لە ھەر چوارچێوەیەکدا دەردەکات؛ ھەرچەندە زۆربەی یارییەکان خۆیان لەمە دەبوێرن، بەڵام بزوێنەری یارییەکە ڕێگەی پێدا کار بکات. تیمەکە کاتێکی زۆریان بەسەر بردووە لە تۆمارکردنی دەنگەکان بۆ یارییەکە، بەتایبەت دەرگاکان و ئاسنی ژەنگاوی. دیزاینەری دەنگ نیل یوچیتێل سەفەری کرد بۆ ڕیۆ دی جانێرۆ، شوێنی دۆزییەوە بۆ تۆمارکردنی دەنگەکان؛ دەنگی مریشکی تۆمار کرد، کە لە یارییەکەدا وەک دەنگی مشک بەکارھاتن. تیمەکە بەردەوام بوون لە زیادکردن و گۆڕینی دەنگەکانی یارییەکە تا کۆتایی گەشەپێدان.

بۆ دروستکردنی دەنگی کلیکەرەکان، قۆناغی سێیەمی تووشبووەکان، تیمەکە سروشیان لە ڕاپۆرتێکی بەرنامەی ڕۆژنامەوانی ٢٠/٢٠ (١٩٧٨-ئێستا) وەرگرت دەربارەی منداڵانی نابینا کە دەنگی کلیک بەکاردەھێنن بۆ پەیوەندیکردن. درەکمان وتی «ئێمە بیرۆکەی وەرگرتنی ئەم دەنگە بێزیانە و بەکارھێنانی بۆ شتێکی زۆر ترسناکمان پێ باش بوو.» لەگەڵ ئەوەشدا، تیمەکە دەیویست ھەستی ئازار و ئەشکەنجەی بوونەوەرەکە نیشان بدات، ھەوڵیاندا ھاوسەنگی لەگەڵ ھەستێکی ترسناکدا دروست بکەن. تیمی دەنگ سەرەتا دەنگی کلیکەریان دروست کرد، زوو تێگەیشتن کە ئەمە ئاڵنگارترینیان بوو. بۆ دروستکردنی دەنگەکە، دەنگدەریان دامەزراند بۆ ئەوەی وەشانی خۆیان پێشکەش بکەن. کاتێک دەنگدەر میستی لی وەشانی خۆی پێشکەش کرد، دەنگێک کە کۆڤاتس وەسفی کرد وەک سەرچاوەگرتوو لە «پشتی قوڕگەوە»، کۆڤاتس و دیزاینەری سەرەکی دەنگ دێریک ئیسپینۆ ڕێککەوتن کە ئەمە ئەوەیە کە دەیانەوێت. پاشان کۆڤاتس دەنگەکەی لاسایی کردەوە بۆ ئەوەی لە یارییەکەدا نیشان بدرێت.