جامی نەتەوەکانی ئەفریقا
جامی نەتەوەکانی ئەفریقا (بە فەڕەنسی: Coupe d'Afrique des Nations ناودەبرێت[١] پاڵەوانێتییەکی تۆپی پێی تایبەت بە کیشوەری ئەفریقایە لەلایەن یەکێتیی تۆپی پێی ئەفریقا (CAF) سەرپەرشتی دەکرێت، بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٥٧ بەڕێوەچوو.[٢] لە ساڵی ١٩٦٨ـەوە ھەر دوو ساڵ جارێک بەڕێوەدەچێت، لە ساڵی ٢٠١٣دا گۆڕا بۆ ساڵانی ژمارە تاک و لە ساڵی ٢٠٢٢ گەڕاوەتەوە بۆ ساڵانی ژمارە جووت، لە ئێستادا هەڵبژاردەی کۆتدیڤوار براوەی ئەم پاڵەوانێتییە کاتێ لە ١١ - ٢ - ٢٠٢٣ توانی ئەم نازناوە بباتەوە لە هەڵبژاردەی نەیجیریا
| جامی نەتەوەکانی ئەفریقا | |
|---|---|
 | |
| لقی | African Championship |
| دامەزران | ١ی کانوونی دووەمی ٠٢١٠ |
| کورتەناو | AFCON |
| وەرزش | تۆپی پێ |
| کیشوەر | ئەفریقا |
| ڕێکخەر | یەکێتیی تۆپی پێی ئەفریقا |
| وێبگە | https://www.cafonline.com/africa-cup-of-nations/ |
| مانگ | کانوونی دووەم |
| پاڵەوانیەتییەکان | |
|---|---|
لە یەکەم پاڵەوانێتیدا لە ساڵی ١٩٥٧ تەنھا سێ وڵاتی بەشداربووبوون: میسر و سودان و ئیتیۆپیا. لە سەرەتادا بڕیار بوو ئەفریقای باشوور بەشداری بکات، بەڵام بەھۆی سیاسەتی ئاپارتایدی پاڵەوانێتییەکە دوورخرایەوە.[٣] ژمارەی بەشداربووانی لە ساڵی ١٩٩٨ گەیشتە ١٦ ھەڵبژاردە (بڕیاربوو لە ساڵی ١٩٩٦دا ١٦ تیپ بەشداری پێشبڕکێکان بکەن، بەڵام نێجیریا کشایەوە، و ھەمان شت ڕوویدا لەگەڵ کشانەوەی تۆگۆ لە ساڵی ٢٠١٠)، تا ساڵی ٢٠١٧ تەنھا ١٦ ھەڵبژاردە بەشداریان دەکرد، دابەشی چوار کۆمەڵەکران و یەکەم و دووەمی کۆمەڵەکان سەردەکەوتن بۆ قۆناغی دواتر. لە ٢٠ی تەممووزی ٢٠١٧ جامی نەتەوەکانی ئەفریقا لە مانگی یەکەوە گواسترایەوە بۆ مانگی حوزەیران و لە ١٦ ھەڵبژاردەوە بۆ ٢٤ ھەڵبژاردە فراوانترکرا.[٤]
میسر زۆرترین جار بووەتە پاڵەوان بە کۆی ٧ جار و لە ساڵانی ٢٠٠٦ و ٢٠٠٨ و ٢٠١٠ بەدوای یەك نازناوەکەی بەدەستھێناوە.[٥]
ئەنجامی گشت پاڵەوانێتییەکان
دەستکاری
ئەنجامی ھەڵبژاردە براوەکان
دەستکاری| ھەڵبژاردە | براوە | پلەی دووەم | پلەی سێیەم | پلەی چوارەم | سەرجەم |
|---|---|---|---|---|---|
 میسر
|
٧ (١٩٥٧, ١٩٥٩1, ١٩٨٦, ١٩٩٨, ٢٠٠٦, ٢٠٠٨, ٢٠١٠) | ٣ (١٩٦٢1, ٢٠١٧, ٢٠٢١) | 3 (١٩٦٣1, ١٩٧٠1,١٩٧٤) | ٣ (١٩٧٦, ١٩٨٠, ١٩٨٤) | ١٦ |
 کامیروون
|
٥ (١٩٨٤, ١٩٨٨, ٢٠٠٠, ٢٠٠٢, ٢٠١٧) | ٢ (١٩٨٦, ٢٠٠٨) | ٢ (١٩٧٢, ٢٠٢١) | 1 (1992) | ١٠ |
 گانا
|
٤ (١٩٦٣, ١٩٦٥, ١٩٧٨, ١٩٨٢) | ٥ (١٩٦٨, ١٩٧٠, ١٩٩٢, ٢٠١٠, ٢٠١٥) | ١ (٢٠٠٨) | ٤ (١٩٩٦, ٢٠١٢, ٢٠١٣, ٢٠١٧) | ١٤ |
 کۆتدیڤوار
|
٣ (١٩٩٢, ٢٠١٥ ، ٢٠٢٣) | ٢ (٢٠٠٦, ٢٠١٢) | ٤ (١٩٦٥, ١٩٦٨, ١٩٨٦, ١٩٩٤) | ٢ (١٩٧٠, ٢٠٠٨) | ١٠ |
 نێجیریا
|
٣ (١٩٨٠, ١٩٩٤, ٢٠١٣) | ٥ (١٩٨٤, ١٩٨٨, ١٩٩٠, ٢٠٠٠ ، ٢٠٢٣) | ٨ (١٩٧٦, ١٩٧٨, ١٩٩٢, ٢٠٠٢, ٢٠٠٤, ٢٠٠٦, ٢٠١٠, ٢٠١٩) | ١٥ | |
 جەزائیر
|
٢ (١٩٩٠, ٢٠١٩) | 1 (١٩٨٠) | ٢ (١٩٨٤, ١٩٨٨) | ٢ (١٩٨٢, ٢٠١٠) | ٧ |
 Congo DR
|
2 (١٩٦٨2, ١٩٧٤3) | ٢ (١٩٩٨, ٢٠١٥) | ٢ (١٩٧٢ ، ٢٠٢٣3) | ٥ | |
 زامبیا
|
١ (٢٠١٢) | ٢ (١٩٧٤, ١٩٩٤) | ٣ (١٩٨٢, ١٩٩٠, ١٩٩٦) | ٦ | |
 توونس
|
١ (٢٠٠٤) | ٢ (١٩٦٥, ١٩٩٦) | ١ (١٩٦٢) | ٣ (١٩٧٨, ٢٠٠٠, ٢٠١٩) | ٧ |
 سوودان
|
١ (١٩٧٠) | ٢ (١٩٥٩, ١٩٦٣) | ١ (١٩٥٧) | ٤ | |
 سێنیگال
|
1 (2021) | ٢ (٢٠٠٢, ٢٠١٩) | ٣ (١٩٦٥, ١٩٩٠, ٢٠٠٦) | ٦ | |
 ئیتیۆپیا
|
١ (١٩٦٢) | 1 (1957) | 1 (1959) | ٢ (١٩٦٣, ١٩٦٨) | ٥ |
 مەغریب
|
1 (1976) | 1 (2004) | 1 (1980) | ٢ (١٩٨٦, ١٩٨٨) | ٥ |
 ئەفریقای باشوور
|
١ (١٩٩٦) | 1 (1998) | ٢ (٢٠٠٠ ، ٢٠٢٣) | ٣ | |
 کۆنگۆ
|
1 (1972) | 1 (1974) | ٢ | ||
 مالی
|
1 (1972) | ٢ (٢٠١٢, ٢٠١٣) | ٣ (١٩٩٤, ٢٠٠٢, ٢٠٠٤) | ٦ | |
 بورکینافاسۆ
|
1 (2013) | 1 (2017) | ٢ (١٩٩٨, ٢٠٢١) | ٤ | |
 ئووگاندا
|
1 (1978) | 1 (1962) | ٢ | ||
 گینێ
|
1 (1976) | ١ | |||
 لیبیا
|
١ (١٩٨٢) | ١ | |||
 گینێی ئیستوایی
|
١ (٢٠١٥) | ١ |
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «AFCON 2021: Teams and players to watch, start and final date». MARCA (بە ئینگلیزی). ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «Africa Cup of Nations | History, Winners, Trophy, & Facts | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٨ی نیسانی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «African Cup of Nations - How it all began». BBC Sport. 14 December 2001. لە ڕەسەنەکە لە 30 March 2012 ئەرشیڤ کراوە. لە 13 February 2012 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=،|date=، و|archive-date=(یارمەتی) - ^ «Africa Cup of Nations moved to June and July and expanded to 24 teams». BBC Sport. ٢٠ی تەممووزی ٢٠١٧. لە ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی شوباتی ٢٠١٨ ھێنراوە.
- ^ «Africa Cup of Nations Cup to move to odd-numbered years». BBC Sport. 16 May 2010. لە ڕەسەنەکە لە 22 December 2019 ئەرشیڤ کراوە. لە 13 February 2012 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=،|date=، و|archive-date=(یارمەتی)
زیاتر دەخوێنێتەوە
دەستکاری- مێژووی جامی نەتەوەکانی ئەفریقا لە ساڵی ١٩٥٧ەوە (خزمەتگوزاری زانیاری دەوڵەتی میسر)
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە جامی نەتەوەکانی ئەفریقا تێدایە. |
