ئارام تیگران
ئارام تیگران (بە کوردیی باکووری: Aramê Dîkran، بە ئەرمەنی: Արամ Տիգրան؛ بە ناوی سەرەکیی ئارام مێلیکیان بە ئەرمەنی: Արամ Մելիքյան؛ بە ئارام دیکرانیش ناسراوە؛ لە دایکبووی ١٩٣٤ - مردووی ٢٠٠٩) گۆرانیبێژێکی ئەرمەنییە کە بە کوردی و ئەرمەنی گۆرانی وتووە. زۆرجار بەیەکێک لە باشترین گۆرانیبێژەکانی کوردی دادەنرێت.[١]
ئارام تیگران | |
|---|---|
 پەیکەری ئارام تیگران لە فارقین، ٢٠١٢ | |
| زانیارییەکان | |
| ناوی لەدایکبوون | ئارام مێلیکیان |
| لەدایکبووی | ١٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٤ قامیشلۆ |
| مردووی | ٨ی ئابی ٢٠٠٩ (٧٥ ساڵ ژیاوە) ئەتینا |
| پیشە(کان) | گۆرانیبێژ |
ژیان
دەستکاریئارام لە ١٩٣٤ لە شاری قامیشلۆ لە دایک بووە، بنەچەی خێزانەکەیان ئەرمەنی و خەڵکی ئامەد بوون.[٢] کاتێک تەمەنی شەش ساڵان بووە لەلایەن مام/خاڵییەوە یەکەم ئامێری مۆسیقی پێدراوە، ئامێرەکەش عوود بوو.[٣] لە ساڵی ١٩٥٣ یەکەم کۆنسێرتی بۆ خەڵک کرد، ئەمەش لە بۆنەی نەورۆزدا بوو.[٣] کاتێک تەمەنی گەیشتە ٢٠ ساڵان، ئەوا بە چوار زمان گۆرانی دەگووت ئەوانیش کوردی، ئەرمەنی، عەرەبی و سوریانی.[٢] لە ساڵی ١٩٦٦، لە سەردەمی یەکێتیی سۆڤیەت چووەتە یەریڤان، ئەرمینیا و لەوێ بۆ ماوەی هەژدە ساڵان لە ڕادیۆی یەریڤان کاری کردووە.[٤] لە ساڵی ١٩٩٥، یەریڤانی جێهێشت بەرەو ئەتینا. لە ژیانی هونەریدا، ئارام ٢٣٠ گۆرانی بە کوردی، ١٥٠ گۆرانی بە عەرەبی، ١٠ گۆرانی بە سوریانی و ٨ گۆرانی بە گریکی تۆمارکردووە.[٥]
لە ٨ی ئابی ٢٠٠٩دا بەھۆی نەخۆشیی شێرپەنجەوە لە ئەتینا مردووە. وەسیەتی دوای مردنی ئەوەبوو لە ئامەد بنێژرێت، بەڵام حکوومەتی تورکیا بەوە ڕازی نەبوو،[٦][٧] هەربۆیە لە برۆکسل ناشتراوە.[٨]
ئارام تیگران زۆرتر لە ٣٠ ساڵ کاری مۆسیقای کردووە و ٢٣٠ گۆرانی بە زمانی کوردی، ١٥٠ بە زمانی عەرەبی و ١٠ سریانی و ٨ گۆرانیی بە یۆنانی تۆمار کردووە.[٩]
ئەلبومەکان
دەستکاری- چیایێ گەبارێ Çîyayê Gebarê, Aydın Müzik, ٢٠٠٤.
- زیلان Zîlan, Aydın Müzik, ٢٠٠٤.
- سەرخوەبوون خوەشە Serxwebûn Xweş E, Aydın Müzik, ٢٠٠٤.
- کوردستان Kurdistan, Aydın Müzik, ٢٠٠٤
- زانی دیسا زاربووما Xazî Dîsa Zarbûma
- ڕابن Rabin
- ئەڤینا فەقێ تەیران Evîna Feqiyê Teyran
- کەچێ دینێ Keçê Dinê
- ئەی وەلاتۆ ئەم ھەلیان Ey Welato Em Heliyan
- ئای دلبەرێ Ay dilberê
- دایێ من بەردە Daye min berde
- دیاربەکرا Diyarbekira serin
- ئای دل Ay dil
- ئەم ھاتن Em hatin
- ھەڤال فەرات Heval Ferat
پەراوێزەکان
دەستکاری- ^ Kutay Kugay,The way of Kurdish Music ٢٠ی ئایاری ٢٠٠٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە., Sing Out!, Summer 2007.
- ^ ئ ا Interview with Aram Tigran June 13, 2008 لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە., (in Kurdish).
- ^ ئ ا «The bard of the Middle East: Aram Tigran». ANF News (بە ئینگلیزی). لە ٩ی نیسانی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ Marchand، Laure (2015-04-01). Turkey and the Armenian Ghost: On the Trail of the Genocide (بە ئینگلیزی). McGill-Queen's Press - MQUP. p. 180. ISBN 9780773597204.
- ^ http://www.mmo.org.tr/resimler/ekler/d7970532bfa1449_ek.pdf?dergi=413 ١٧ی نیسانی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. page:2
- ^ Marchand، Laure (2015-04-01). Turkey and the Armenian Ghost: On the Trail of the Genocide (بە ئینگلیزی). McGill-Queen's Press - MQUP. p. 180. ISBN 9780773597204.
- ^ Aram Tigran'ın vasiyeti gerçekleşmeyecek, by Hilal Koylu / Umay Aktas Salman, Aug. 2009
- ^ «The bard of the Middle East: Aram Tigran». ANF News (بە ئینگلیزی). لە ٣١ی تەممووزی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ http://www.mmo.org.tr/resimler/ekler/d7970532bfa1449_ek.pdf?dergi=413 ١٧ی نیسانی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. page:2
سەرچاوەکان
دەستکاری- بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Aramê Dîkran»، ویکیپیدیای کورمانجی. سەردان لە ٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاری
دەروازەی ژیاننامە
دەروازەی مۆسیقای کوردی
دەروازەی ئەرمەنستان
دەروازەی کوردستان
دەروازەی سووریا
دەروازەی تورکیا
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئارام تیگران تێدایە. |