ھەوری
ھەوری یان گوڵوەنی (Gulwenî) لەچکێکی کۆنی خەڵکانیی کورد و لوڕە کە لوڕیش هەر کوردن زیاتر لە بەشەکانی ڕۆژھەڵات و باشووری کوردستان کەڵکی لێ وەردەگیرێت. ئەم جۆرە لەچکە لە ھەموو ناوچەکانی کوردستان بەدی دەکرێت، بەڵام زۆرتر لە ناوچەی باشووری ڕۆژھەڵاتی کوردستان واتە کرماشان، ئیلام و لەکستان و ھەروەھا لە نێوان لوڕەکانی پارێزگای لوڕستانیش باوە.
لە ناوچەکانی باشووری ڕۆژھەڵاتی کوردستان "گوڵوەنی" پێ دەوترێت، بەڵام لە زاراوەی سۆرانی "ھەوری" و لە ھەندێک ناوچەی تری کوردستان "شەدە"ی پێ دەوترێت.
گوڵوەنی ھەم بۆ پیاوان و ھەمیش بۆ ژنان باوە. لە زۆرینەی ناوچەکانی کوردستان وەکوو ڕووسەری، ڕەشتی، مشکی، لەچک و سەروێن کەڵکی لێ گیراوە و ھەروەھا وەکوو شاڵ و دەورەملە بە دەوری ملدا دەبەسترێت و بەر سەر شاندا دەخرێت. لە ساڵانی ١٩٩٠ بەم لاوە وەکوو شێوەیەکی نوێ لە جلی ژنانە وەکوو کراسیش دەدوورێت و لە بەر دەکرێت.
لە ئازەربایجاندا
دەستکاریلە ئازەربایجاندا جۆری سەرپۆش ھەیە کە بە کەلاغەیی (Kəlağayı) دەناسرێت و لە ئاوریشم دروست دەکرێت و شێوەی چاپکردنی لەسەر قوماش ھەر وەکوو گوڵوەنییە. کەلاغایی لە ساڵی ٢٠١٤دا لە پێڕستی میراتی جیھانیی یوونێسکۆدا تۆمار کراوە.[١]
پێشانگا
دەستکاری-
گوڵوەنی -
ھەورییەک کراوە بە مێلوو لە شەخسێکدا لە کوردستان -
کەلاغایی لە ئاوریشم دروست دەکرێت -
مۆرەکانی کەلاغایی
ئەمانەش ببینە
دەستکاریسەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Traditional art and symbolism of Kelaghayi, making and wearing women’s silk headscarves // وێبگەی فەرمیی یوونێسکۆ.
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ھەوری تێدایە. |