پەشتوونەکان
پەشتوونەکان یان پەختوونەکان (بە پەشتۆ: پښتانه) یەکێک لە نەتەوەکانی ئێرانن کە خەڵکی ئەفغانستان و پاکستانن. پشتوونەکان موسوڵمانی سوننەن و بە زمانی پەشتو قسە دەکەن. نزیکەی ٣٥٠–٤٠٠ ھۆزی پشتون ھەیە. پەشتوونەکان پەیوەندییان بە کوردەکان و بەلۆچەکان و فارسەکان و تاجیکەوە هەیە.[١]
مێژوودەستکاری
زۆربەی پەشتونەکان دەتوانرێت لە باشووری ڕۆژھەڵاتی ئەفغانستان تا باکووری ڕۆژاوای پاکستان بدۆزرێتەوە. لە ئێران پێکھاتەی بچووکتر ھەیە، لە وڵاتانی نیمچە دوورگەی عەرەبیش کۆمەڵگەیەکی گەورەی کرێکاری کۆچبەر ھەیە. ناوەندە گرنگەکانی شارە گەورەکانی کولتوری پشتوون بریتین لە پێشەوا و قەندەھار، لەکاتێکدا کابول و کوێتا، ھەرچەندە دانیشتووانی زۆری پشتوونیان ھەیە، بەڵام شارە تێکەڵاوەکانن کە گرنگییەکی کولتوورییان ھەیە. پەشتوونەکان نزیکەی ٤٢٪ی دانیشتووانی ئەفغانستان پێکدەھێنن کە کۆی گشتی ١٢٫٥ ملیۆن کەسە و زیاتر لە ١٥٫٤٢٪ی دانیشتووانی پاکستان یان ٢٨ ملیۆن کەسە. ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی بە گشتی نزیکەی ٤٠ ملیۆن کەس بێت. رێگای ژیانیان بە پەشتوونوالی ناسراوە.[٢][٣]
سەرچاوەکاندەستکاری
- ^ "Pashtuns". Minority Rights Group (بە ئینگلیزی). 2015-06-19. Retrieved 2022-06-06.
- ^ "Who Are the Pashtun People of Afghanistan and Pakistan?". ThoughtCo (بە ئینگلیزی). Retrieved 2022-06-06.
- ^ "Pashtun people". www.cs.mcgill.ca. Retrieved 2022-06-06.