ئالیس پۆڵ (بە ئینگلیزی: Alice Paul؛ ١١ی کانوونی دووەمی ١٨٨٥–٩ی تەممووزی ١٩٧٧) ژنە چالاکوانێکی مافەکانی مرۆڤ، فێمێنیست و داکۆکیکار بۆ مافی دەنگدانی ئەمریکی بوو.[١][٢] ئەو یەکێک بوو لەو کەسانەی کە ڕێبەرایەتی لە کەمپەینێک کرد بۆ ھەموارکردنەوەی نۆزدەمینی دەستووری ئەمریکا، کە تێیدا ڕێگری لە مافی دەنگدان دەکرد لەسەر بنەمای ڕەگەزیی.

ئالیس پۆڵ
بە ئینگلیزی: Alice Paul
لەدایکبوون١١ی کانوونی دووەمی ١٨٨٥
Mount Laurel، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
مردن٩ی تەممووزی ١٩٧٧(١٩٧٧-٠٧-٠٩) (٩٢ ساڵ ژیاوە)
Moorestown, New Jersey، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
خزمەکانWilliam Penn
کەسێکی دیارLucy Burns
زمانەکانی ئاخاوتنزمانی ئینگلیزی
پیشەدادوەر، women's rights activist، suffragette
بزووتنەوەی ڕۆشنبیریفێمینیزم، women's suffrage
ئەندامیDaughters of the American Revolution، Silent Sentinels، Women's Social and Political Union
کارتێکراوە لەلایەنEmmeline Pankhurst، Christabel Pankhurst
خەڵاتەکانNational Women's Hall of Fame، Connecticut Women's Hall of Fame، New Jersey Women's Hall of Fame، New Jersey Hall of Fame، Hunger Strike Medal
وێبگەhttps://www.alicepaul.org/

چالاکییەکان بۆ مافی دەنگدان

دەستکاری

لە ساڵی ١٩١٦، ئالیس پۆڵ حیزبی ژنانی نەتەوەیی دامەزراند (NWP),[٣] کە کۆمەڵەیەکی تێکۆشەر بوون جەختیان دەکردەوە لە تێپەڕاندنی ھەمواری مافی دەنگدانی نەتەوەیی. زیاد لە ٢٠٠ لایەنگری حیزبەکە بە ناوی (پاسەوانە بێ دەنگەکان) دەستبەسەرکران لە ساڵی ١٩١٧ دا بەھۆی مانگرتنیان لە کۆشکی سپی و ھەندێکیان مانییان گرت لە خۆراک و دوای ڕەوانەکردنیان بۆ بەندینخانە دووچاری خۆراک پێدانی بەزۆر بوونەوە. بە سەرکردایەتی کاری چاپمەن کات و دوو ملیۆن ئەندامی (کۆمەڵەی نەتەوەیی مافی دەنگدانی ژنانی ئەمریکی - NAWSA) ھەمواری ئازادی مافی دەنگدانی نەتەوەییان کردە ئامانجی سەرەکی و ژمارە یەکیان. دوای چەند ملمڵانێ دەنگدانێکی سەختی یەک لەدوای یەک لە ئەنجومەنی پیران (کۆنگرێس) و ناوەندی یاسادانانی ویلایەتەکان ھەمواری نۆزدەھەم بوو بە بەشێک لە دەستووری ئویلایەتە یەکگرتووەکان لە ١٨ ئابی ١٩٢٠[٤] و دەڵێت «مافی دەنگدان بۆ ھاوڵاتیانی ویلایەتە یەکگرتووەکان نابێت ڕەت بکرێتەوە یان سنوورداربکرێت بەھۆی ڕەگەزەوە لەلایەن ویلایەتە یەکگرتووەکان یان ھەر ویلایەتێکی دی.»

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «Alice Paul | Biography & Facts». Encyclopedia Britannica (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
  2. ^ Editors، History com. «Famous Firsts in Women's History». HISTORY (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە. {{cite web}}: |دوایین= has generic name (یارمەتی)
  3. ^ «Dr. Alice Paul (U.S. National Park Service)». www.nps.gov (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
  4. ^ Philanthropy in America: A Comprehensive Historical Encyclopedia (بە English). ABC-CLIO. 2004. p. 511. ISBN 978-1-57607-860-0.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)