کۆنفۆشیۆس

(لە کۆنفووشیوسەوە ڕەوانە کراوە)

کۆنفۆشیۆس (داڕێژە:بە چینی孔夫子؛ ٥٥١ پێش زایین - ٤٧٩ پێش زایین) لە فەرھەنگدا بە مانای سەردار کۆنگ، فەیلەسووفێکی چینی و سیاسەتوان بووە کە لە سەردەمی بەھار و پاییزدا ژیاوە فێرکارییەکانی کۆنفۆشیۆس کاریگەری لەسەر ئاسیا بەجێھێشتووە بە تایبەتی ڕۆژھەڵاتی ئاسیا[١]

کۆنفۆشیۆس
孔夫子 لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
لەدایکبوون孔丘 لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
بەن. ٥٥١ پز لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
Qufu (لوولەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
مەرگبەن. ٤٧٩ پز لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە (بە تەمەنی ھەڵە: Need valid year, month, day )
Si River (لوولەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
گۆڕCemetery of Confucius لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
پیشەفەیلەسووف، مامۆستا، نووسەر لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
کارەکانAnalects لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
ھاوسەرQiguan Shi لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
مناڵKong Li لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
باوان
  • Shu-liang He لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
  • Yan Zhengzai لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
خێزانMeng Pi لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە

فەلسەفەکەی بایەخ دەدات بە ئەخلاقی تاکەکەسی و کۆمەڵگایی، پێوەندییکانی نێوکۆمەڵگایی، دادپەروەری و ئاکارباشی. بیرۆکەکانی کۆنفوشیوس، ئێستا دەزگایەکی فەلسفی و شێوازی بیرکردنەوەیەکی تایبەتی لێ درووستبووە بە ناوی کۆنفۆشیزم. ناوی کۆنفۆشیۆس یەک جار لەلایەن یەکێک لە باوکەرانی ئایینی مەسیحییەت، ماتێئۆ ڕیکی، ناسێندرا.

زۆرێک لە بیرۆکەکانی کۆنفۆشیۆس لە کتێبی گوڵبژێرێک لە کۆنفوشیوس دا ھاتوو کە ماوەیەکی زۆر دوای مردنی کۆکراوە. بۆ ماوەی زیاتر لە ٢٠٠٠ ساڵ بە نووسەری چەن کتێب دەزاندرا کە دەرکەوت دوای مردنی نووسراوە.[ژێدەر پێویستە]

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «The Life and Significance of Confucius». www.sjsu.edu. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٧ی ئەیلوولی ٢٠١٧ ھێنراوە.