وینستن چێرچڵ
وینستن لیۆنارد سپێنسر چێرچڵ،[١] (٣٠ی تشرینی دووەمی ١٨٧٤ - ٢٤ی کانوونی دووەمی ١٩٦٥) ڕامیاریزان و دەسەڵاتدارێکی بەڕیتانی بوو کە بەھۆی ڕێبەرایەتی بەڕیتانیا لە درێژەی جەنگی جیھانیی دووەمدا ناسراوە، ھەروا لەدونیادا بە گشتی وەک یەکێک لە ناودارترین ڕابەرەکانی سەردەمانی شەڕ ناسراوە. وەک سەرۆک وەزیران دووجار خزمەتی وڵاتی کردووە لە نێوان ١٩٤٠ تاکوو ١٩٤٥ و دواتر لە ١٩٥١ تاکوو ١٩٥٥.[٢][٣] چێرچڵ ھەروەھا ئەفسەری ئەرتەشی بەڕیتانیا، مێژووزان، نووسەر و ھونەرمەند بووە. تا ئەمڕۆ تەنھا سەرۆک وەزیرێکی بەڕیتانیا بووە کە خەڵاتی نۆبێلی وێژەی وەرگرتووە و یەکەم کەسە کە ھاووڵاتی شانازیی ئەمریکای وەرگرتووە.
وینستن لیۆنارد سپێنسەر چێرچڵ | |
|---|---|
 | |
| لەدایکبوون | ١٨٧٤ی تشرینی دووەمی ٣٠ |
| مەرگ | ھەڵە: Need valid death date (first date): year, month, day |
| نیشتەجێی | بەریتانیای مەزن |
لە کاتی خزمەتی لە سوپای بەڕیتانیادا، دەوری ھەبووە لە ھیندستان، سوودان و «شەڕی دووەمی بوئێر». وەک ھەواڵنێرێکی کاتی شەر لە ڕێگەی نووسینی کتێبێک ھاوکات لەگەڵ شەڕەکاندا، بە ناوداری گەیشت. ھەروەھا لە جەنگی جیھانیی یەکەمدا بە کورتی لە سوپای بەڕیتانیادا لە شەڕگەی ڕۆژاوادا فەرماندەی گوردانی شەشەمی چەکدارەکانی ئەرتەشی سەڵتەنەتی سکۆتلاند بوو.
چێرچڵ بۆ ماوەی پەنجاساڵ لە ڕیزی پێشەوەی کاروباری ڕامیاریی بەڕیتانیا بووە و بەچەن جار خاوەنی ڕۆڵی گرینگ وەک ئەندامی ئەنجومەنی وەزیران بووە. پێش جەنگی یەکەمی جیھانی سەرۆکی وەزارەتی ئابووری و بازرگانی، وەزیری ناوخۆ و وەک کەسی یەکەمی ھێزە دەریایییەکانی دەوڵەتی لیبەڕاڵ خزمەتی کردووە. لە کاتی شەڕدا تا «ڕووداوی گالیپۆلی» وەک کەسی یەکەمی ھێزە دەریایییەکان ماوە و دوای ئەوە لە دەوڵەت ڕۆشتە دەرەوە. وەک وەزیری تەقەمەنی گەڕایەوە بۆ ناو دەوڵەت و پۆستی وەزیری کاروباری دەرەوە بەشی شەڕ و ئاسمانی وەرگرت. لە ماوی دوو شەڕی جیھانیدا وەک بەڕێوبەری خەزێنەی دەوڵەتی خۆڕاگر خزمەتی کرد.
دوای دەستپێکردنی جەنگی جیھانیی دووەم، دیسانەوە بووەوە بە یەکەم کەسی ھێزی دەریایی، بەڵام دوای دەست لەکارکێشانەوەی نۆڤیل چەمبرلین لە ١٠ی ئایاری ساڵی ١٩٤٠ بوو بە سەرۆک وەزیرانی بەڕیتانیا و وڵاتەکەی بۆ سەرکەوتن بەسەر تەوەرەی ھێزدا ڕابەرایەتی کرد. وتەکانی چێرچڵ ھەمووکات سەرەنجی ھەموانی ڕادەکێشا بۆیە بوو بە ئیلھامدەری جەماور و ھەروا وڵاتانی ھاوپەیمان.
دوای ئەوە حیزبی خۆڕاگر ھەڵبژاردنەکانی ١٩٤٥ی لەکیسچوو، بوو بە ڕابەری ڕەخنەگرانی دەوڵەت. لە ١٩٥١ دیسانەوە بوو بە سەرۆک وەزیران پێش ئەوەی لە ١٩٥٥ بۆ ھەمیشە دەست لەکار بکێشێت. دوای مردنی، شاژنی بەڕیتانیا میداڵی شانازی وڵاتی پێداو یەکێ لە گەورەترین ڕێوڕەسمەکان بۆ ناشتنی جێبەجێ کرا.[٢]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Price، Bill (2009). Winston Churchill: War Leader. Harpenden: No Exit Press. p. 12. ISBN 978-1-84243-322-5. Churchill's father dropped the hyphen from the name Spencer-Churchill.
- ^ ئ ا «Winston Churchill | Biography, World War II, Quotes, Books, & Facts». Encyclopedia Britannica (بە ئینگلیزی). لە ١ی ئایاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Jenkins، Roy (2002). Churchill: a biography. New York: Plume. ISBN 0-452-28352-3. OCLC 51014148.
دەروازەی ژیاننامە
دەروازەی شانشینی یەکگرتوو
دەروازەی جەنگی جیھانیی دووەم
دەروازەی جەنگی جیھانیی یەکەم
دەروازەی شەڕی سارد
دەروازەی سیاسەت
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە وینستن چێرچڵ تێدایە. |