نەخچیڤان
نەخچیڤان پایتەختی کۆماری خۆسەری نەخچیڤان لە ئازەربایجان کە بە ھەمان ناوە، دەکەوێتە ٤٥٠ کم (٢٨٠ میل) لە ڕۆژاوای باکوو. شارەوانی نەخچیڤان لە شاری نەخچیوان و شارۆچکەی عەلی ئاباد و گوندەکانی باشباشی، بولقان، ھاچینییەیت، قەرەچوق، قەرەخەنبەیلی، تومبوڵ، قەرەغالیق و داشدوز پێکدێت.[١] بەسەر دامێنی چیای زەنگەزووردا بڵاوبووەتەوە، لە کەناری ڕاستی ڕووباری نەخچیڤان بە بەرزی ٨٧٣ م (٢٨٦٤ پێ) لە ئاستی دەریاوە.
| نەخچیڤان | |
|---|---|
| بە ئازەربایجانی: Naxçıvan | |
 | |
| دامەزران | ١٥٠٠ BCE |
| ناو بە زمانی فەرمی | Naxçıvan، Նախիջևան |
| زمانی فەرمی | زمانی ئازەربایجانی |
| وڵات | ئازەربایجان |
| پایتەختی | کۆماری خۆسەری نەخچیڤان، Nakhichevan Khanate، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری نەخچیڤان، نەخچیڤان یوزد، قەزای بابەک |
| دابەشکاریی کارگێڕی | کۆماری خۆسەری نەخچیڤان، نەخچیڤان یوزد، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری نەخچیڤان، Nakhichevan Autonomous Region، Nakhichevan Soviet Socialist Republic |
| ناوچەی کاتی | UTC+04:00، UTC+05:00 |
| پۆتانی شوێن | ٣٩°١٢′٣٢″N ٤٥°٢٤′٤٤″E |
| دانیشتووان | ٩٥٬١٠٠ |
| بەرزی لە ئاستی دەریا | ٨٧٣ مەتر |
| خوشکەشارەکان | باتومی، Brest، ڤێلیکۆ تارنۆڤۆ، Kota Kinabalu، چۆنگچینگ |
| ڕووبەر | ١٥ کیلۆمەتر چوارگۆشە |
| کۆدی پۆستە | AZ 7000 |
| وێبگە | http://www.nakhchivan.az/ |
| ئابووری بابەت | Economy of Naxçıvan |
| Time of earliest written record | ١ی کانوونی دووەمی ٠٢٠٠ |
| کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل | 70، 85، 75 |
 | |
جوگرافیا
دەستکاریشارەکە بەسەر دامێنی زنجیرەی زەنگێزوردا بڵاوبووەتەوە، لە کەناری ڕاستی ڕووباری نەخچیڤان بە بەرزی نزیکەی ١٠٠٠ م (٣٣٠٠ پێ).
لافاو و وەرینی خاک بەھۆی کەمبوونەوەی ڕووپۆشی دارستانەکان بەدرێژایی کەنارەکانی ڕووبارەکان بەرزبووەوە.[٢] لە ئەنجامدا، پڕۆژەکانی دارستانکردنەوە لە شارەکەدا جێبەجێ کران بۆ ھاندانی چاندنی دار.[٢]
کولتوور
دەستکاریشارەکە خاوەنی چەندین چالاکیی کولتووری و خزمەتگوزاری و مۆزەخانەیە. کۆشکی حەیدەر عەلیێڤ کە پێشانگای ھەمیشەیی نیگارکێشی ناوخۆیی و ھۆڵێکی شانۆی بۆ بینەرێکی ١٠٠٠ کەسی ھەیە، ھەروەھا شانۆیەکی ئۆپێرا کە بەم دوایییە نۆژەن کراوەتەوە لە سەردەمی سۆڤیەتدا کە شانۆی درامای مۆسیقی دەوڵەتی نەخچیڤان شانۆگەری و کۆنسێرت و میوزیکاڵ و ئۆپێرا تێیدا بەدی دەھێنێت.[٣]
زۆرێک لە شوێنە ڕۆشنبیرییەکانی شارەکە لە ساڵی ٢٠١٨دا ئاھەنگیان گێڕا کاتێک نەخچیڤان وەک پایتەختی ڕۆشنبیری ئیسلامی دەستنیشانکرا.[٤]
دانیشتووانی بەرچاو
دەستکاریسەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «Belediyye Informasiya Sistemi» (بە ئازەربایجانی). لە ڕەسەنەکە لە ٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ ئ ا «How Environmentalism Can Foster Nation-Building». magazine.good.is. لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.
- ^ «Ilham Aliyev attended a ceremony to commemorate the 90th anniversary of the Nakhchivan Autonomous Republic». en.president.az. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.
- ^ «Nakhchivan to be capital of Islamic Culture in 2018». en.apa.az. لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی نیسانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە نەخچیڤان تێدایە. |
