محەممەد زواری (بە عەرەبی: محمد الزواري کانوونی دووەمی ١٩٦٧ – ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦) ئەندازیارێکی فڕۆکەوانیی توونسی بووە و لە لیواکانی عیزەدین قەسام، باڵی سەربازی حەماس کاردەکات. لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ لە شارەکەی خۆی لە سەفاقس تیرۆرکرا کاتێک لە تەقەکردنێکی ئۆتۆمبێلدا تەقەی لێکرا و کوژرا کە بە شێوەیەکی بەرفراوان مۆساد تۆمەتبار دەکرێ.[١][٢][٣]

محەممەد زواری

لەدایکبوون (1967-01-00) ی کانوونی دووەمی 1967
سەفاقس، تونس
مەرگ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦(٢٠١٦-١٢-١٥) (٤٩ ساڵ ژیاوە)
سەفاقس، تونس
ھۆکاری مەرگتیرۆرکردن بە فیشەک
پەروەردەدکتۆرا لە زانستی فڕۆکەوانی
پیشەئەندازیاری فرۆکەوانی
ناسراوە بەدرووستکردنی فرۆکەی بێفڕۆکەوان
کارە ناودارەکان
درۆنی ئەبابیل
حیزبی سیاسیحەماس
ئایینئیسلام

محەممەد مەحموود زواری لە مانگی یەکی ساڵی ١٩٦٧ لە خێزانێکی موسڵمان لە شاری سەفاقس لە توونس لەدایکبووە.[٤][٥] یەکێک بوو لە شوێنکەوتوانی حزبی سیاسی ئیسلامی نەھزە. بۆ ڕزگاربوون لە شەپۆلی سەرکوتی سیاسی ڕژێمی زین عابدین بن عەلی لە ساڵی ١٩٩١ توونسی بەجێھێشت و بەرەو سوریا ڕۆیشت.[١]

دوای ئەوەی زانیاری لەسەر فڕۆکەوانی و دیزاینی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بەدەستھێنا،[٢] پەیوەندی بە ڕیزەکانی لیواکانی عیز الدین قەسامەوە کرد، باڵی چەکداری حەماس،[١] لەوێ سەرپەرشتی بەرنامەی دروستکردنی فڕۆکەی بێ سەرنشینی دەکرد. ئەو فڕۆکە بێ سەرنشینانەی لەم بەرنامەیەدا پەرەی پێدراوە بە ناوی ئەبابیل ١ بۆ یەکەمجار لە بەرەکانی شەڕدا لە کاتی شەڕی غەززە لە ساڵی ٢٠١٤ بەکارھێنراون.[٦][٧] زواری دوای شۆڕشی توونس لە ساڵانی ٢٠١٠–٢٠١١ گەڕایەوە بۆ توونس.

تیرۆرکردن

دەستکاری

لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦، دوای ئەوەی سواری ئۆتۆمبێلەکەی بوو و تازە خەریک بوو بڕوات، بارھەڵگرێک ھاتە سەرەوە و ڕێگاکەی گرت. دوو تەقەکەر بە چەکی بێدەنگ تەقەیان کردووە و نزیکەی بیست تەقەیان کردووە. زواری بە کوشندەیی بریندار بوو، چونکە سێ فیشەک بەر سنگی کەوتبوو.[٢][١] دوای تیرۆرکردنەکە، سیستەمی چاودێری چێشتخانەیەکی نزیک شوێنی تیرۆرکردنەکە، تۆمارە ڤیدیۆیییەکانی لەلایەن لایەنێکی دەرەکیی نەناسراوەوە سڕدرابووەوە.[٢]

حەماس لە بەیاننامەیەکدا کە لە ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ لە ماڵپەڕی خۆیدا بڵاوی کردەوە، ئەندامێتی محەممەد زواری لە لیواکانی عیزەدین قەسام و ئەو ڕۆڵەی لە پەرەپێدانی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی عەبابیلدا دووپاتکردەوە[٨] ھەروەھا ئیسرائیلی بەوە تۆمەتبار کردووە کە لەپشت تیرۆرەکەوەیە و بەڵێنی تۆڵەسەندنەوەی زواری داوە.[٧]

حکوومەتی توونس ڕای گەیاند، ھەر کەسێک دەستی ھەبێت لە تیرۆرکردنی زواریدا، چ لەسەر ئاستی نیشتمانی و چ لە دەرەوەی وڵات دادگایی دەکات.[٩]

لە وەڵامی پرسیارێکدا سەبارەت بە تیرۆرکردنەکە، ئەڤیگدۆر لیبەرمان وەزیری بەرگری ئیسرائیل ڕای گەیاند، ئیسرائیل بەردەوام دەبێت لە بەرگریکردن لە بەرژەوەندییەکانی.[١٠]

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ ئ ا ب پ «Le Hamas accuse le Mossad du meurtre en Tunisie de l'un de ses cadres». Le Monde.fr. 18 December 2016 – via Le Monde. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی) ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «Le Monde» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
  2. ^ ئ ا ب پ Behar، Nissim. «Assassinat d'un expert en drones tunisien: l'ombre du Mossad». Libération. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «Libération» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
  3. ^ «Hamas blames Israel for assassination of drone chief». www.aljazeera.com.
  4. ^ https://www.trtarabi.com/explainers/محمد-الزواري-طيار-حماس-الذي-اغتالته-إسرائيل-وعاد-اسمه-مع-طوفان-الأقصى-15332259. «محمد الزواري.. طيار "حماس" الذي اغتالته إسرائيل وعاد اسمه مع "طوفان الأقصى"». محمد الزواري.. طيار "حماس" الذي اغتالته إسرائيل وعاد اسمه مع "طوفان الأقصى" (بە عەرەبی). لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: بەستەری دەرەکی لە |دوایین= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە ژمارەیییەکان: authors list (بەستەر)
  5. ^ «محمد الزواري: من هو مهندس طائرات حماس المسيّرة؟». BBC News عربي (بە عەرەبی). ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣. لە ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  6. ^ «Mouvement Hamas: Les sionistes sont bien derrière l'assassinat de Mohamed Zouari | Directinfo» (بە فەرەنسی). ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦.
  7. ^ ئ ا (بە فەڕەنسی)" Les sionistes sont bien derrière l’assassinat de Mohamed Zouari, affirme la branche armée du Hamas ", Agence Tunis Afrique Presse, 17 décembre 2016
  8. ^ «القسام: القائد الزواري أشرف على مشروع طائرات الأبابيل». حركة المقاومة الإسلامية. ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦.
  9. ^ (بە فەڕەنسی)" Des représentants de la société civile au domicile de Mohamed Zouari pour présenter leurs condoléances ", Agence Tunis Afrique Presse, 18 décembre 2016
  10. ^ קייס، איתי בלומנטל ורועי (December 20, 2016). «ליברמן על החיסול בתוניסיה: "הוא לא היה מועמד לנובל לשלום"». Ynet – via www.ynet.co.il. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)