خازینی
ئەبوو فەتح عەبدولڕەحمان مەنسور خازینی فەلەکناسێکی ئێرانی بوو بە ڕەچەڵەک یۆنانی لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتی سەلجووقی.[١][٢][٣][٤] خشتە فەلەکناسییەکانی لەژێر چاودێری سوڵتان سەنجەر نووسراون، بە یەکێک لە بەرهەمە سەرەکییەکانی فەلەکناسی بیرکاری سەردەمی سەدەی ناوەڕاست دادەنرێت. نووسەری ئینسایکلۆپیدیایەک بووە لەسەر تەرازوو و هاوسەنگی ئاو.
| خازینی | |
|---|---|
| لەدایکبوون | ١١١٥ دەوڵەتی سەلجووقی |
| مردن | ١١٣٠ |
| بوارەکان | ئەستێرەناسی, ماتماتیک |
| گاریگەرییەکان | عومەر خەییام, ئیسفیزاری |
| گاریگەربوون | ناسرەدین توسی جۆرج کریسکۆس تیۆدۆر مێلیتینیۆتێس غەیاثەددین جەمشید، ئولوغ بەگ |
ژیان دەستکاری
خازینی کۆیلەکەی ئازادکراو بوو لە مەرو کە یەکێک بوو لە شارە بەناوبانگەکانی خۆراسان، ناوی خۆی لە ئاغاکەی (خاوەنی کۆیلەکە) وەرگرتووە کە واتاکەی دەکاتە گەنجینە. خاوەنەکەی ڕزق و ڕۆزی بۆدابین کرد بۆ ئەوەی بتوانێت لر خوێندن پلەی یەکەم بەدەست بهێنێت. هەندێک دەڵێن خازینی قوتابی عومەر خەییام بووە.
خازینی بە پیاوێکی خۆبەزلزان ناسراوبوو، هەزاران دیناری ڕەتکردۆتەوە بەرامبەر بەرهەمەکانی و دەشڵێت پێویستم بە زۆر پارە نییە بۆ ئەوەی بژیم، چونکە تەنها من و پشیلەکەم دەژین لە ماڵەکەم. بەرهەمەکانی لەسەدەی چوردەدا گەیشتە ئیمپراتۆریەتیی بیزەنتی، کە بەتایبەتی لەلایەن جۆرج کریسکۆس و تیۆدۆر مێلیتینیۆتەوە ڵێکۆڵینەوەیان لەسەر کراوە.
سەرچاوەکان دەستکاری
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ Winter, H. J. J. (1986), Lockhart, Lawrence; Jackson, Peter (eds.), "PERSIAN SCIENCE IN SAFAVID TIMES", The Cambridge History of Iran: Volume 6: The Timurid and Safavid Periods, The Cambridge History of Iran, Cambridge: Cambridge University Press, vol. 6, pp. 581–609, ISBN 978-0-521-20094-3, retrieved 2023-06-01
- ^ "سرنوشت خازنی: داستان غم‌انگیز دانشمندان ایران « پژوهش‌های ایرانی" (بە فارسی). Retrieved 2023-06-01.
- ^ Vernet, J. (2012-04-24), "al-K̲h̲āzinī", Encyclopaedia of Islam, Second Edition (بە ئینگلیزی), Brill, retrieved 2023-06-01
- ^ Durant, Will (2011-06-07). The Age of Faith: The Story of Civilization, Volume IV (بە ئینگلیزی). Simon and Schuster. ISBN 978-1-4516-4761-7.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە خازینی تێدایە. |