ئەنجومەنی باڵای نیشتیمانیی تورکیا
ئەنجومەنی باڵای نیشتیمانیی تورکیا یان ئەنجومەنی نیشتیمانی گەورەی تورکیا (بە تورکی: Türkiye Büyük Millet Meclisi)، بۆ TBMM کورت کراوەتەوە، یاخود پەرلەمان (بە تورکی: Meclis یان Parlamento)، یەکەم دەسەڵاتی یاسادانان، پەرلەمانی تورکیایە. تاکە دەزگایە کە لەلایەن دەستووری تورکیاوە مافی تەواوی یاسادانانی پێدراوە. لە ٢٣ی نیسانی ١٩٢٠ لە ئەنقەرە لە سەردەمی شەڕی نیشتمانی[ئ] دامەزراوە.[١][٢]
ئەنجومەنی باڵای نیشتیمانی تورکیا Türkiye Büyük Millet Meclisi | |
---|---|
جۆر | |
جۆر | تاک پەرلەمانی |
مێژوو | |
دامەزراندن | ٢٣ی نیسانی ١٩٢٠ |
جیابوونەوە | ئەنجومەنی باڵای نیشتیمانی ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی |
سەرکردایەتی | |
نومان کورتولموش، ئاک پارتی | |
کورسییەکان | ٦٠٠ |
درێژی خوول | ٥ ساڵ |
درووشم | |
بێ مەرج، سەروەری ھی میللەتە | |
شوێنی کۆبوونەوە | |
ئەنقەرە، کۆماری تورکیا | |
ماڵپەر | |
ئەنجومەنی باڵای نیشتیمانی تورکیا |
زمانەکان دەستکاری
خولەکەکانی پەرلەمان وەردەگێڕدرێنە سەر چوار زمانی عەرەبی، ڕووسی، ئینگلیزی و فەرەنسی، بەڵام بە زمانی کوردی کە دووەم گەورەترین زمانە لە تورکیادا، وەرناگێڕدرێت.[٣] ھەرچەندە ڕێگە بە ھەندێک دەستەواژەی کوردی دەدرێت، بەڵام قسەکردنی تەواو بە زمانی کوردی قەدەغە کراوە.[٤]
لیژنەکان دەستکاری
لیژنە تایبەتمەندەکان دەستکاری
- لیژنەی دادپەروەری (٢٧ ئەندام)[٥]
- لیژنەی دەستوور (٢٦ ئەندام)[٦]
- لیژنەی ھاوئاھەنگی لەگەڵ یەکێتیی ئەورووپا (٢٧ ئەندام)[٧]
- لیژنەی کارە گشتییەکان، ناوچەیی، گواستنەوە و گەشتیاری (٢٦ ئەندام)[٨]
- لیژنەی ژینگە (٢٦ ئەندام)[٩]
- لیژنەی کاروباری دەرەوە (٢٥ ئەندام)[١٠]
- لیژنەی دیجیتاڵ میدیا (١٧ ئەندام)[١١]
- لیژنەی داواکارییەکان (١٢ ئەندام)[١٢]
- لیژنەی ئاسایش و ھەواڵگری (١٧ ئەندام)[١٣]
- لیژنەی کاروباری ناوخۆ (٢٦ ئەندام)[١٤]
- لیژنەی پشکنینی مافی مرۆڤ (٢٥ ئەندام)
- لیژنەی لاوەکی بۆ پشکنینی ئیسلامۆفۆبیا و ڕەگەزپەرستی (١٠ ئەندام)[١٥]
- لیژنەی لاوەکی بۆ پشکنینی مافی سزادراوان و دەستبەسەرکراوان[١٦]
- لیژنەی لاوەکی کۆچ (١٠ ئەندام)[١٧]
- لیژنەی لاوەکی مافی منداڵان (١٠ ئەندام)[١٨]
- لیژنەی یەکسانی بۆ ژنان و پیاوان (٢٦ ئەندام)[١٩]
- لیژنەی کۆمپانیا حکوومییەکان (٣٥ ئەندام)[٢٠]
- لیژنەی نیشتمانی پەروەردە، ڕۆشنبیری، لاوان و وەرزش (٢٦ ئەندام)[٢١]
- لیژنەی بەرگری نیشتمانی (٢٦ ئەندام)[٢٢]
- لیژنەی پلاندانان و بوودجە (٣٠ ئەندام)[٢٣]
- لیژنەی تەندروستی، خێزان، دامەزراندن و کاروباری کۆمەڵایەتی (٢٧ ئەندام)[٢٤]
- لیژنەی پیشەسازی، بازرگانی، وزە، سامانە سروشتییەکان، زانیاری و تەکنەلۆژیا (٢٦ ئەندام)[٢٥]
- لیژنەی کشتوکاڵ و دارستان و کاری گوندنشینەکان (٢٦ ئەندام)[٢٦]
لیژنەکانی لێکۆڵینەوەی پەرلەمان دەستکاری
ئەم لیژنانە دادەمەزرێن ئەگەر ھەر داواکارییەکی لێکۆڵینەوە بدرێتە سەرۆک و جێگری سەرۆک و وەزیرەکان، و لەلایەن ئەنجومەنی گشتی لە ڕێگەی دەنگدانی شاراوە پەسەند بکرێت.
تێبینییەکان دەستکاری
- ^ زیاتر بە شەڕی سەربەخۆیی ناسراوە
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ "IPU PARLINE database: TURKEY (Türkiye Büyük Millet Meclisi (T.B.M.M)), Presidency". archive.ipu.org. Retrieved 2024-04-04.
- ^ https://www.allaboutturkey.com/parliament.html
- ^ English, Duvar (2021-05-10). "Turkish parliament offers simultaneous translation into four languages, excludes Kurdish". https://www.duvarenglish.com/turkish-parliament-offers-simultaneous-translation-into-four-languages-excludes-kurdish-news-59082 (بە تورکیی ئەستەمبوڵی). Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: External link in
(help)|website=
- ^ English, Duvar (2022-07-12). "HDP MP not allowed to speak Kurdish in parliament". https://www.duvarenglish.com/hdp-mp-not-allowed-to-speak-kurdish-in-parliament-news-61603 (بە تورکیی ئەستەمبوڵی). Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: External link in
(help)|website=
- ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-adalet-komisyonu-hakkinda/adalet-komisyonu/f72877d1-b46b-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-anayasa-komisyonu-hakkinda/anayasa-komisyonu/f72877d1-b46c-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-avrupa-birligi-uyum-komisyonu-hakkinda/avrupa-birligi-uyum-komisyonu/f72877d1-b47a-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-bayindirlik-imar-ulastirma-ve-turizm-komisyonu-hakkinda/bayindirlik-imar-ulastirma-ve-turizm-komisyonu/f72877d1-b46a-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-cevre-komisyonu-hakkinda/cevre-komisyonu/f72877d1-b46d-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-disisleri-komisyonu-hakkinda/disisleri-komisyonu/f72877d1-b468-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-dijital-mecralar-komisyonu-hakkinda/dijital-mecralar-komisyonu/f72877d1-b4c7-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-dilekce-komisyonu-hakkinda/dilekce-komisyonu/f72877d1-b46e-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-guvenlik-ve-istihbarat-komisyonu-hakkinda/guvenlik-ve-istihbarat-komisyonu/f72877d1-b460-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-icisleri-komisyonu-hakkinda/icisleri-komisyonu/f72877d1-b46f-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-icisleri-komisyonu-hakkinda/icisleri-komisyonu/f72877d1-b46f-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisaskomisyonlariinsanhaklari-alt-komisyon-hukumlu/insan-haklarini-inceleme-komisyonu/f72877d1-b470-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisaskomisyonlariinsanhaklari-alt-komisyon-goc/insan-haklarini-inceleme-komisyonu/f72877d1-b470-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisaskomisyonlariinsanhaklari-alt-komisyon-cocuk/insan-haklarini-inceleme-komisyonu/f72877d1-b470-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/KomisyonUyeleri/kadin-erkek-firsat-esitligi-komisyonu/f72877d1-b499-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/KomisyonUyeleri/kamu-iktisadi-tesebbusleri-komisyonu/f72877d1-b471-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-milli-egitim-kultur-genclik-ve-spor-komisyonu-hakkinda/milli-egitim-kultur-genclik-ve-spor-komisyonu/f72877d1-b472-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-milli-savunma-komisyonu-hakkinda/milli-savunma-komisyonu/f72877d1-b477-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-plan-ve-butce-komisyonu-hakkinda/plan-ve-butce-komisyonu/f72877d1-b469-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-saglik-aile-calisma-ve-sosyal-isler-komisyonu-hakkinda/saglik-aile-calisma-ve-sosyal-isler-komisyonu/f72877d1-b475-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-sanayi-ticaret-enerji-tabii-kaynaklar-bilgi-ve-teknoloji-komisyonu-hakkinda/sanayi-ticaret-enerji-tabii-kaynaklar-bilgi-ve-teknoloji-komisyonu/f72877d1-b474-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ^ www.tbmm.gov.tr https://www.tbmm.gov.tr/ihtisas-komisyonlari/Icerik/ihtisas-komisyonlari-tarim-orman-ve-koyisleri-komisyonu-hakkinda/tarim-orman-ve-koyisleri-komisyonu/f72877d1-b476-037b-e050-007f01005610. Retrieved 2024-04-04.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help)
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئەنجومەنی باڵای نیشتیمانیی تورکیا تێدایە. |