ئەفغانییەکان
ئەفغانی یان ئەفغانییەکان (بە پەشتۆ: افغانان، بە دەری: افغان ھا) یان گەلی ئەفغان نەتەوەیەکی جێنشینی وڵاتی ئەفغانستانن یان بنەچەی ڕاستەقینەی ئەو ناوچەیەن،[١][٢] ھەروەھا وشەی "ئەفغان" لەھەمانکاتدا بەکاردێت بۆ شتێک یان کەسێکی ئەو وڵاتە[٣] ئەفغانستان پێکھاتووە لە چەندین گرووپ و ڕەگەزی جیاواز، لەوانە پەشتوونەکان، تاجیکەکان، ھەزارە و ئۆزبەکەکان، بەلۆچەکان و کوردەکان کە زۆرترین ڕێژەی دانیشتووان پێکدێنن، ھەردوو زمانە سەرەکییەکەی خەڵکی ئەفغانستان بریتین لە زمانی پەشتۆ و زمانی دەری (کە شێوەزاری ئەفغانیی زمانی فارسییە)، کە زۆرینەیان بە ھەردوو زمانەکە ئەدوێن.[٤][٥]
افغانان | |
|---|---|
| ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو | |
 ئەفغانستان | |
| ٣٨٬٩ ملیۆن (خەمڵێنراوی ٢٠٢١) | |
| زمانەکان | |
| پەشتۆ، دەری و زمانەکانی ئەفغانستان | |
| ئایین | |
| زۆرینە مسوڵمانی سوننە مەزھەب لەگەڵ کەمینەیەک لە شیعە، سیخیزم، ھیندوویزم. کریستیان، جوولەکە |
ئەفغانی، ئەفغانستانی یان ئەفغانەکان
دەستکاریلێت تێکنەچێ کە ناوی خەڵکی ئەفغانی و دراوی ئەفغانی یان شتێکی ناخۆیی ئەفغانستان ھەمان ناویان بۆ بەکاردێت.[٦]
گرووپە ڕەگەزییەکان
دەستکاری
ئایین
دەستکاریخەڵکانی ئەفغانی لەسەرجەم گرووپ و پێکھاتەکان پەیڕەوی لە ئایینی ئیسلام و مەزھەبی سوننەن لەگەڵ کەمینەیەک لە شوێنکەوتەی ئایینەکانی ھیندوویزم، سیخیزم، کریستیان و جوولەکە.
تێبینی و سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Garner, Bryan (2009). Garner's Modern American Usage (third ed.). New York: Oxford University Press. p. 27. ISBN 978-0-19-538275-4.
- ^ Siegal, Allan M. (2015). The New York Times Manual of Style and Usage (fifth ed.). New York: Crown Publishing Group. p. 18. ISBN 978-1-336-02484-7.
- ^ «Afghan (noun) definition and synonyms | Oxford Dictionary». www.oxfordlearnersdictionaries.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ^ «The Constitution of Afghanistan». Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic of Afghanistan. لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی ئابی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ^ «Article Sixteen of the 2004 Constitution of Afghanistan». 2004. لە ڕەسەنەکە لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
Pashto and Dari are the official languages of the state. Uzbek, Turkmen, Baluchi, Pashai, Nuristani and Pamiri are – in addition to Pashto and Dari – the third official language in areas where the majority speaks them
- ^ «Chatterbox: More on 'Afghani'». Slate. ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠١. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠١٣ ھێنراوە.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاری
میدیای پەیوەندیدار بە People of Afghanistan لە ویکیمیدیا کۆمنز- ھەواڵی ئەفغانی ٨ی نیسانی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئەفغانییەکان تێدایە. |