پێکدادانەکانی شرناخ (٢٠١٥‒٢٠١٦)

پێکدادانەکانی شرناخ لە ٢٠١٥‒٢٠١٦ زنجیرەیەک پێکدادانی چەکداری بوو لە باشووری ڕۆژھەڵاتی پارێزگای شرنەخ، لە نێوان ھێزەکانی حکوومەتی تورکیا و گرووپە چەکدارە کوردییەکان، وەک بەشێک لە ململانێی کورد و تورکیا.

٢٠١٥–٢٠١٦ پێکدادانەکانی شرناخ
بەشێک لە ناکۆکیی تورکیا و پەکەکە
ڕۆژ	ئابی ٢٠١٥ بۆ ئایاری ٢٠١٦
شوێن	شرنەخ، باکووری کوردستان (تورکیا)
هۆکار	داواکاری بۆ دامەزراندنی حکوومەتی ئۆتۆنۆمی لە شرنەخ
میتۆد	شەڕی چریکی ململانێی سەربازی
ئەنجام	بردنەوەی حکوومەتی تورکیا شکستخواردنی پەکەکە بۆ دامەزراندنی ھەرێمی ئۆتۆنۆمی
بەشداری حیزبەکان
تورکیا پۆلیسی ئۆپەراسیۆنە تایبەتەکان ھێزە وشکانییەکانی تورکیا ھێزە تایبەتەکانی تورکیا سەربازە گوندنشینییەکان ھێزی ئاسمانیی تورکیا کۆما جڤاکێن کوردستان پەکەکە ھەپەگە بزووتنەوەی شۆڕشگێڕی لاوانی نیشتمانی (تا کانوونی یەکەمی ٢٠١٥) یەکەکانی پاراستنی گەل (لە کانوونی دووەمی ٢٠١٥ەوە)
کەسە دیارەکان
توران بەدرھانۆغڵو دووران کاڵکان مستەفا کاراسوو
ژمارە
٢٠٫٠٠٠ سەرباز ~٢٠٠ لە کارمەندانی گرووپە تایبەتەکان نەزانراو
زیانە گیانییەکان
کۆی گشتیی کوژراو ١١٧ کۆی گشتیی کوژراو ١٫٤٦٤
٩٢ کوژراو لە جزیر (بەپێی گوتەی گرووپەکانی مافی مرۆڤ)

ڕووداوەکان

دوا بەدوای تەقینەوەی سیرووچ لە ٢٠١٥، ئاگربەستی نێوان حکوومەتی تورکیا و پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) کۆتایی ھات، دوای ئەوەی پەکەکە لە ٢٢ی تەممووزدا دوو ئەفسەری پۆلیسی لە سێدارەدا. لە تۆڵەسەندنەوەی ئەو ڕووداوەدا، ھێزی ئاسمانی تورکیا دەستیکرد بە ھێرشکردنە سەر ناوچەکانی پەکەکە لە باشووری کوردستان لێرەوەقۆناغێکی نوێی ململانێی نێوان تورکیا و پەکەکە دەستپێکرد. دووبارە پەرەسەندنی ململانێی نێوان پەکەکە و حکوومەتی تورکیا بووە ھۆی بەرزبوونەوەی ناڕەزایی لە باکووری کوردستان.

چالاکییە سەربازییەکان

٢٠١٥

یەکەم ڕووداوی چەکداری لە پارێزگای شرناخ لە ٢٨ی تەممووز ڕوویدا کاتێک ھێزی ئاسمانی تورکیا چەکدارانی پەکەکەی لە گوندەکان دەکردە ئامانج. شەڕ و پێکدادانەکان لە شرناخ زیاتر بوون، دوای تەقینەوەی بۆمبێک کە لە ٢٩ی تەممووزدا زیانی بە بەشێک لە ھێڵی بۆری کەرکوک‒جەیھان لە سنووری پارێزگای شرناخ، و بۆسەیەکی پەکەکە لە ٣٠ی تەممووزدا، کە بووە ھۆی کوژرانی ٣ سەربازی تورکیا. لە ٤ی ئاب، ھێزەکانی پەکەکە بە چەکی ئاڕ پی جی ھێرشیان کردە سەر بنکەیەکی پاسەوانی لە پارێزگای شرناخ و سەربازێکیان کوشت و سەربازێکی دیکەش بریندار کرا. لە ڕووداوێکی تردا لە پارێزگاکە، مینێک بووە ھۆی کوژرانی دوو سەربازی تورک. فڕۆکەکانی ئێف ١٦ی تورکیا لە تۆڵەی کوژرانی سەربازەکانیدا، بارەگاکانی پەکەکەیان لە پارێزگای ھەکاری کردە ئامانج.

لە ١٠ی ئاب لە پارێزگای شرناخ ٤ ئەفسەری پۆلیس و سەربازێکی سوپای تورکیا بەھۆی ھێرشە جیاجیاکانی پەکەکە کوژران. دوای شەڕ و پێکدادان لە بەیتوشەباب لە ١٣ی ئاب، ھێزەکانی تورکیا دوو چەکداری پەکەکەیان کوشت. لە نێوان ٤ بۆ ١٢ی ئەیلوول، تورکیا یەکەم قەدەغەی ھاتوچۆی لەسەر جزیر دانا کە لەو ماوەیەدا ئۆپەراسیۆنێکی سەربازیی دژی چەکدارەکانی ناوچەکە دەستپێکرد. لەو شەڕەدا ٣٠ کەس کوژران، سەلاحەدین دەمیرتاش سەرۆکی ھەدەپە، بانگەشەی ئەوەی کرد کە ٢٠ کەسیان خەڵکی سیڤیل بوون، بەڵام حکوومەتی تورکیا ڕەتیکردەوە. شەڕ و پێکدادانی سەخت لە پارێزگای شرناخ لە ٢٥ بۆ ٢٦ی ئەیلوول ڕوویدا و پەکەکە بانگەشەی کوشتنی ٧٥ سەرباز و گیان لەدەستدانی ١٤ چەکداری خۆی کرد، و حکوومەتی تورکیا ڕایگەیاند، ٣٦ سەربازی تورکیا کوژراوە.

لە ١٤ی کانوونی دووەمدا حکوومەتی تورکیا قەدەغەی ھاتوچۆی بۆ ماوەی ٢٤ کاتژمێر بۆ شارەکانی سیلۆپی و جزیر ڕاگەیاند. کە دواتر ئۆپەراسیۆنی سەربازی بەرفراوان لەلایەن ھێزەکانی تورکیاوە ئەنجامدراوە. سەلاحەدین دەمیرتاش داوای لە خەڵکی ناوچەکە کرد بەرەنگاری ئۆپەراسیۆنەکان ببنەوە، بەکارھێنانی ھێزی لەلایەن حکوومەتەوە ئیدانە کرد. لە ٣١ی کانوونی یەکەم، بەھۆی ھێرشیی مووشەکی پەکەکە سەربازێک کوژرا و ٥ی دیکەش برینداربوون.

ئەمانەش ببینە

• کاتھێڵی ناکۆکیی تورکیا‒کورد
• ناکۆکیی تورکیا و پەکەکە