پیرۆزە
پیرۆزە، سوورەداڵ (بە ئینگلیزی: Bearded Vulture، بە فارسی: ھما) خێزانە باڵندەیەکە لە تیرەی داڵاشەکان لە تۆرەمەی ھەڵۆیان، کە ھاوشێوەی سیسارگە و لە کوێستانە بەرزەکانی ئەفریقا، باشووری ئەورووپا و ئاسیا دەژی.
| پیرۆزە | |
|---|---|
| |
| ڕەوشی پاراستن | |
| Scientific classification | |
| Kingdom: | Animalia |
| Phylum: | لق: مازەداران |
| Class: | پۆل: پەلەوەران |
| Order: | تۆرەمە: ھەڵۆیان |
| Family: | تیرە: داڵاشەکان |
| Subfamily: | ژێرتیرە: داڵاشەکانی جیھانی کۆن |
| Genus: | خێزان: پیرۆزە Storr, 1784
|
| Species: | جۆرە: پیرۆزە |
| Binomial name | |
| Gypaetus barbatus | |
ناوی زانستی ئەم باڵندەیە: Gypaetus barbatus، واتە: سیسارگی ڕیشدار.
پیرۆزە لە درێژایی ساڵدا لە شوێنێک دەمێنێتەوە و ھەر وەرزێک دوو ھێلکە دەکا. ئەم باڵندە وەک دیکەی داڵاشەکان کەلاکخۆرە، بەڵام زۆرتر مۆخی ئێسک دەخوا. ئەم باڵندە ئێسکە گەورەکان لە ئاسمانەوە فڕ دەداتە خوارێ تا بشکێ و لەت و کوت بێ؛ بڕێجار کیسەڵیش بەم شێوەیە دەخوا.
پیرۆزە وەک لە ناوی دیارە، بەوە بەناوبانگە کە لە سەر ھەر کەس بنیشێتەوە، بەختەوەری ڕووی تێ دەکا.[٢]
تایبەتمەندیی جەستەییدەستکاری
پیرۆزە ١٠٠ تا ١١٠ سم باڵایە، زۆرتر وەک ھەڵۆیەکی گەورە دەچێ تا وەک داڵاشێک. باڵی درێژ و تەسک و گۆشەدارە. کلکی درێژ و بۆری تۆخە، پشت و باڵی ڕەشی ئاماڵ بۆرە. سەری ئاماڵ زەردە. دەوری چاو و ئەستوورایی دەنووکی ڕەشە. چەن چڵەمووی ڕەش وەک ڕیش (ڕدێن) لە ژێر چەنەی ھاتووە. بەرزگی نارنجی ئاماڵ زەردە و سینگی تەواو نارنجییە. بە باڕی سەر و ملی بۆرە. لە کێوی بەرز و دوورەدەست بە تەنیا دەژی. ھێلانە لە ئەشکەوتی سەر ڕەوەزان ساز دەکا.[٣]
ناوەکانی تردەستکاری
بۆ ئەم باڵندە لە زمانی کوردیدا ئەم ناوانەش بەکار دێت:
- داڵەسوورە، سوورەداڵ، سوورەواڵە
پێشانگادەستکاری
Nestlings are covered in dark down feathers
The juvenile bird is mostly dark
The adult has a buff-yellow body and head
Adult in flight from below (note the tail shape)
ئەمانەش ببینەدەستکاری
پەراوێزەکاندەستکاری
- ^ BirdLife International (2013). "Gypaetus barbatus". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature. لە ڕێکەوتی ٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
- ^ Set Cookies
- ^ فەرھەنگی باڵندە