ھیلیۆم

(لە هیلیۆمەوە ڕەوانە کراوە)

ھیلیۆم (بە ئینگلیزی: Helium) یەکێکە لە توخمە کیمیاییەکان ھێماکەی (He) و گەردیلە ژمارەی (٢)ە. هیلیۆم دووەم سووکترین و بەربڵاوترین توخمە لە گەردوون، دوای هایدرۆجین. توخمەکە بێ ڕەنگە، بێ بۆنە، بێ تامە، و لە یەک ئەتۆم پێکدێت.

لیسیۆمهیلیۆمهایدرۆجین
-

He

Ne
پیشاندان
گازی بێ ڕەنگ , دەرکردنی تیشکێکی پرتەقاڵی_سوور کاتێک کە دەخرێتە سەر کارەبایەکی زۆر ڤۆڵت بەرز.


هێڵە شەبەنگییەکانی هیلیۆم.
تایبەتمەندییە گشتییەکان
ناو، ژمارە، ھێما هیلیۆم، 2، He
پۆلێنکردنی توخم گازی خانەدان
کۆمەڵە، خول، خشتۆک 18، 1، s
گەردیلە بارستە 4.002602گ•مۆڵ−1
شێوگی ئەلیکترۆنی 1s2
ڕیزبوونی ئەلیکترۆنەکان بۆ ھەر بەرگێک 2 (وێنە)
سیفاتە فیزیاییەکان
دۆخ گاز
چڕی (0 °س، 101.325 کیلۆ پاسکاڵ)
0.1786 غ/ل
چڕی شل لە قۆناغی توانەوە 0.145 گ•سم−3
قۆناغی توانەوە (at 2.5 MPa) 0.95 ک، −272.20 °س، −457.96 °ف
قۆناغی کوڵان 4.22 ک، −268.93 °س، −452.07 °ف
النقطة الحرجة 5.19 ک، 0.227 مێگا پاسکاڵ
پلەی گەرمای توانەوە 0.0138 کیلۆجول•مۆڵ−1
حرارة التبخر 0.0829 کیلۆجول•مۆڵ−1
السعة الحرارية (25 °س) 5R/2 = 20.786 جول•مۆڵ−1•کێلڤن−1
پەستانی ھەڵم (defined by ITS-90)
P (پاسکاڵ) 1 10 100 1 کیلۆ 10 کیلۆ 100 کیلۆ
لە T (کێلڤن)     1.23 1.67 2.48 4.21
سیفاتە ئەتۆمییەکان
کارۆ سالیبێتی no data (پێوەری بۆلینگ)
وزەکانی ئایۆناندن یەکەم: 2372.3 کیلۆجول•مۆڵ−1
دووەم: 5250.5 کیلۆجول•مۆڵ−1
نیوە تیرەی گەردیلە ھاوبەشی 28 بیکۆمەتر
نیوە تیرەی ڤان دێر والز 140 بیکۆمەتر
تایبەتمەندییەکانی تر
پێکھاتەی کریستاڵی hexagonal close-packed
باری موگناتیسی دایا موگناتیس[١]
گەیاندنی گەرمی 0.1513 واط•متر−1•كلفن−1 (300 کێلڤن)
خێرایی دەنگ 972 مەتر/چرکە
ژمارەی تۆمارکردن 7440-59-7
نەگۆڕترین ھاوتاکان
وتاری سەرەکی: ھاوتای هیلیۆم
ھاوتاکان بوونی لە سروشت نیوە تەمەن جۆری تیشک ھێزی تیشک (مێگا ئەلیکترۆن ڤۆڵت) بەرھەمی تیشک
3He 0.000137%* 3He هاوتای نەگۆڕە لەگەڵ 1 نیوترۆن
4He 99.999863%* 4He هاوتای نەگۆڕە لەگەڵ 2 نیوترۆن
*Atmospheric value, abundance may differ elsewhere.

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.