مۆریس لۆوی
ئەم وتارە وەرگێڕانێکی دەقاودەقە لە زمانێکی ترەوە. لەوانەیە ھۆکارەکەی ئەوەبێت کە وەرگێڕی خۆگەڕ بەکارھاتبێ یان کەسێکی بێ ئەزموون وەری گێڕابێت. |
ماوریس (مۆریتز) لۆوی (بە ئینگلیزی: Maurice (Moritz) Loewy) (١٥ی نیسانی ١٨٣٣ – ١٥ی تشرینی یەکەمی ١٩٠٧) ئەستێرەناسێکی بە ڕەگەز فەڕەنسی بووە.
مۆریس لۆوی | |
---|---|
بە فەرەنسی: Maurice Lœwy | |
لەدایکبوون | ١٥ی نیسانی ١٨٣٣ ڤیێنا، نەمسا |
مردن | ١٥ی تشرینی یەکەمی ١٩٠٧ پاریس، فەڕەنسا | (٧٤ ساڵ ژیاوە)
بەشێکە لە | Maurice Loewy and Pierre Puiseux |
ھۆی مەرگ | وەستانی دڵ |
ھاوسەر | Mathilde Loewy |
زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی فەڕەنسی |
پیشە | ئەستێرەناس، astrophysicist |
بواری کار | ئەستێرەناسی |
پۆستەکان | سەرۆک کۆمار |
Partner in business or sport | Pierre Puiseux |
ئەندامی | ئەکادیمیای فەرەنسی بۆ زانست، Royal Prussian Academy of Sciences، National Academy of Sciences |
خەڵاتەکان | مەدالیای زێڕی کۆمەڵەی شاھانەی فەلەکناسی |
کارە کۆکراوەکان | San Francisco Museum of Modern Art، J. Paul Getty Museum |
دۆخی مافەکانی لەبەرگرتنەوە | مافەکانی لەبەرگرتنەوە بەسەرچوون |
لۆوی لە شاری ڤییەننا لەدایکبووە،[١] دایک و باوکی جوولەکەکانی لۆوی لە ساڵی ١٨٤١دا ڕوویان لە ڤییەننا کرد بۆ ئەوەی لە دژە جوولەکەگەرایی شارەکەی خۆیان ڕزگاریان بێت، لۆوی بوو بە یاریدەدەر لە ڕوانگەی ڤییەننا، کار لەسەر میکانیکی ئاسمانی دەکرد، بەڵام دامەزراوەکانی نەمسا-مەجارستان ڕێگەیان نەدەدا جوولەکەیەک پێشبکەوێت بۆ پۆستێکی باڵا بەبێ ئەوەی دەستبەرداری باوەڕەکەی بێت و ئایینی کاسۆلیکی لە باوەش بگرێت. بەڕێوەبەری ڕوانگە کارل ئێڵ لیترو پەیامنێری ئۆرباین لی ڤێریێر بوو، بەڕێوەبەری ڕوانگەی پاریس و لەوێ پۆستێکی بۆ لۆوی لە ساڵی ١٨٦٠ مسۆگەر کرد. دوای چوونی بۆ فەڕەنسا، لۆوی دەبێتە ھاوڵاتییەکی فەڕەنسی بە ڕەسەنایەتی.
بە تایبەت کاری لەسەر خولگەی ئەستێرە بچووکەکان و کلکدار و پێوانەکردنی درێژایی کردووە و وردییەکەی کۆنیسانس دی تێمپس باشتر کردووە، ھەروەھا کاری لەسەر بینایی و نەھێشتنی لادان لە ڕووناکی کردووە.
لە ساڵی ١٨٧٢ بوو بە ئەندامی نووسینگەی درێژخایەنەکان و لە ساڵی ١٨٧٣ بە ئەندامی ئەکادیمیای زانستەکان ھەڵبژێردرا.
ماوریس لۆوی لە ساڵی ١٨٩٦ بووە بەڕێوبەری ڕوانگەی پاریس و دامەزراوەکەی سەرلەنوێ ڕێکخستەوە و بەشی فەلەکناسی فیزیکی دامەزراند، زیاتر دە ساڵ لەگەڵ پیێر پویزۆس کاریان کرد لەسەر ئەتڵەسێکی مانگ کە لە ١٠ ھەزار وێنە پێکھاتبوو، (١٩١٠)، کە بنەمای یەکلاکەرەوە بوو بۆ جوگرافیای مانگ بۆ زیاتر لە نیو سەدە. کانیاوی لۆوی لەسەر مانگ بەناوی ئەوەوە ناونراوە و گەڕەستێرۆچکەی ٢٥٣ ماتیڵد پێدەچێت بەناوی ھاوسەرەکەیەوە ناونرابێت.
لە پاریس لە کۆبوونەوەیەکی تایبەتی حکوومەتدا بەھۆی وەستانی دڵەوە لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ١٩٠٧ کۆچی دوایی کرد.
ڕێزلێنان
دەستکاری- مەدالیای زێڕی کۆمەڵەی فەلەکناسی شاهانە, (1889)
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ According to investigations by Anneliese Schnell (Maurice Loewy and the equatorial Coudé in Vienna, Astronomische Nachrichten, Vol. 330, Issue 6, p. 552-554 ), he was born in Vienna, because this city is, e.g., given in a French translation of his birth certificate. Vienna as his birthplace is also given in the obituaries, in most of the large encyclopedias, and in other sources. Some sources indicate, obviously wrongly, Pressburg or Marienbad as his place of birth.
بەستەری دەرەکی
دەستکاری- Obituaries of M. Loewy in the Astrophysics Data System
- Atlas photographique de la Lune, on the digital library of Paris Observatory
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە مۆریس لۆوی تێدایە. |