پاریس

پایتەخت و گەورەترین شاری فەڕەنسا

پاریس (بە فەڕەنسی: Paris) پایتەختی وڵاتی فەڕەنسایە، کەوتووەتە نزیک ڕووباری سێینی. ئەم شارە لەلایەن ئیمپڕاتۆڕی ڕۆمانی جولیان فڕانکلین ەوە دروستکراوە کە سەرەتا پێیان وتووە لوتێتیا (Lutetia)، پاریس گەورەترین شارە لە وڵاتی فەڕەنسا کە ڕووبەرەکەی ١٠٥ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە، نزیکەی ٢٫٥١ ملیۆن ھاووڵاتی لەو شارە دەژین، پاریس بە ناوەندی سەرەکی دادەنرێت بۆ مەبەستی گەشتیاری و چاند (کەلتوور) و ئابووری و سیاسەت و مێژوو و مۆزەخانەی ھونەری لە وڵاتی فەڕەنسا، لەوڵاتەکە چەندین ھۆی گواستنەوە ھەن لەوێنەی دوو فڕۆکەخانە و میتڕۆ چەندینی تر، شارەکە بەفرە چاند دادەنرێت بەوەی زۆرتر لە ٢٠٪ دانیشتووی پاریس خەڵکی دەرەوەی فەڕەنسایە ھەربۆیەش لە پاریس جۆرەکانی جلوبەرگ و خۆراک بە فرە بەرھەم دەبینرێت، لە ڕووی وەرزشەوە چەندین ڕووداوی گرنگ تێیدا ئەنجام دراوە لەگرنگترینییان میوانداری کردنی ئۆڵەمپیادی ١٩٠٠ و ١٩٢٤ و لە یاری تۆپی پێش میوانداری جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨ کە ھەڵبژاردەی نیشتمانی فەڕەنسا جامەکەی بەدەست ھێنا. ئابوری پاریس خاوەن گرنگترین ئابورییە لە فرنسا کە لە سالی ٢٠١١ لە پارەی ناوخو گەیشتە (٨٤٥ ملیار دولار) کە بەم پارەیە نابیتە دەولەمەندترین شوین لە فرنسا بەلکو پینجەمین دەولەمەندترین لەسەر زەوی کە ئەم شتە بووە ھۆی ئەوەی پاریس ببیتە بە شیکی گرینگ لە ئابووری سەر زەوی. زانست و زانیاری پاریس خاوەن برزترین ڕیزەی فیرکردنە لەسەر زەوی لە سالی ٢٠٠٩ نزیکەی (%٤٠) لە پاریسییەکان شھادەی (لیسانس) یان ھەبوو کە گەورە ترین شھادەیە لە فرنسا لە ھمان کاتدا ڕیزەی ئەو کەسانەی کە شھادەی (دبلوم) یان نەبوو کە ٣ یەمین بەرزترین شھادەیە لە فرنسا.

پاریس
بە فەرەنسی: Paris
بەشێکە لەÎle-de-France
دامەزران٣. century BCE
ناو بە زمانی فەرمیParis
ناسناوVille-Lumière، The City of Light، La Ciudad de la Luz
ناونراوە لەدوایParisii
زمانی فەرمیفەڕەنسی
دروشمFluctuat nec mergitur
کیشوەرئەورووپا
وڵاتفەڕەنسا
پایتەختیفەڕەنسا، Grand Paris
دابەشکاریی کارگێڕیSeine، Grand Paris، Île-de-France، arrondissement of Paris، Kingdom of France
ناوچەی کاتیUTC+01:00، UTC+02:00
خاکی ئاماریQ108921672، Paris unité urbaine
DioceseRoman Catholic Archdiocese of Paris
پۆتانی شوێن٤٨°٥١′٢٤″N ٢°٢١′٨″E
Coordinates of easternmost point٤٨°٥٠′١١″N ٢°٢٨′١١″E
Coordinates of northernmost point٤٨°٥٤′٨″N ٢°٢٣′٤″E
Coordinates of southernmost point٤٨°٤٨′٥٦″N ٢°٢٠′٤٠″E
Coordinates of westernmost point٤٨°٥١′١٥″N ٢°١٣′٢٧″E
بەرزترین خاڵhighest point of Paris
نووسینگەی بەڕێوەبردنmayor of Paris
سەرۆکAnne Hidalgo
دەسەڵاتmunicipality of Paris
ئەنجومەنی یاسادانەرCouncil of Paris
ئەندامیLeague of Historical Cities، C40 Cities Climate Leadership Group، World Tourism Cities Federation
دۆخی یاساییcommune of France with specific status
دانیشتووان٢٬١٤٥٬٩٠٦
بەرزی لە ئاستی دەریا٢٨±١ مەتر
خوشکەشارەکانڕۆما
جێگەی دەگرێتەوەLutetia، Seine
زمانەکانفەڕەنسی، Paris dialect
ڕووداوە بەرچاوەکانParis Commune، شۆڕشی فەڕەنسا
خەڵاتەکانCroix de guerre 1914–1918، Companion of the Liberation، Knight of the Legion of Honour
ڕووبەر١٠٥٫٤ کیلۆمەتر چوارگۆشە
وێبگەhttps://www.paris.fr
ھاشتاگParis
وەسفی ئاڵاflag of Paris
وەسفی نیشانcoat of arms of Paris
Foods traditionally associatedParisian cuisine
Geography of topicgeography of Paris
شوێنەوارەکانlist of monuments and sites in Paris، list of historic monuments in Paris
Patron saintGenevieve
Activity policy in this placedo not feed the animals
ئابووری بابەتeconomy of Paris
دیمۆگرافیای بابەتdemographics of Paris
District heating gridréseau de chaleur urbain CPCU
کۆدی تەلەفۆن1
IATA airport code
کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل75
تاگی "ستەک ئێکسچەینج"https://travel.stackexchange.com/tags/paris
Category for honorary citizens of entityCategory:Honorary citizens of Paris
Map

مێژوو دەستکاری

شوێنە گرنگەکانی شار دەستکاری

  • کۆشکی ڤێرسای
  • کەوانەی سەرکەوتن
  • میلو ڤیادوکت
  • کلێسای فۆنتینای
  • نۆتردام دێ پاریس
  • پۆنت دوو گاد
  • مونت بلانک (چیای سپی)
  • تاوەری ئیفڵ
  • مۆزەخانەی لۆڤەر
  • کۆشکی گارنیەر
  • کڵێسای نۆتەردام
  • دیزنی لاند پاریس