فۆتۆسینتەسیس
فۆتۆسینتەسەس یان ڕۆشنەپێکھاتن (بە ئینگلیزی: Photosynthesis) بریتییە لە دروستبوونی شەکر لە خانە ڕوەکییەکان بە یەکگرتنی دوانۆکسیدی کاربۆن لەگەڵ ئاو، بە بوونی ڕووناکی و سەوزین (کلۆرۆفیل) وەک ھاندەر و پێویستە وزەی خۆریش ھەبێت بۆ کردارەکە.[١]
ھاوکێشەی کیمیایی: 6H2O + 6CO2 --> C6H12O6 + 6O2
دەربارەدەستکاری
ڕووەکەکان لە ڕۆشنەپێکھاتندا دوانۆئۆکسیدی کاربۆن بەکار دەھێنن. رۆشنەپێکھاتن ئەو کردارەیە کە بەھۆیەوە ڕووەکەکان خۆراکی تایبەتی خۆیان دروست دەکەن. ڕووەکەکان وزەی ڕۆشنایی لە خۆر وەردەگرن. لە کاتی ڕۆشنەپێکھاتندا ئەم وزەیە بەکاردێ بۆ دروستکردنی شەکری گلوکۆز (C6H12O6) لە دوانۆئۆسمیدی کاربۆن (CO2) لە ئاودا (H2O)
سەرچاوەکاندەستکاری
- ^ جەمال عەبدول، فەرھەنگی شەوکار - تایبەت بە زاراوەکانی کیمیا
- کتێبی زانست پۆلی ١٢
