فرانتس فێنوو

فرانتس فێنوو
Frantz Fanon
فرانتس فێنوو; Frantz Fanon
لەدایکبوون	٢٠ی تەمموزی ١٩٢٥
مردن	٦ی کانوونی یەکەمی ١٩٦١
پیشە	نووسەر
نەتەوە	فەڕەنسی
دەرچووی زانکۆی	لیۆن

فرانتس فێنوو، هەروا ئیبراهیم فرانس فانۆ (بە فەڕەنسی: Frantz Fanon) نووسەر، دەروونناس و فەیلەسووفی ڕامیاریی سەدەی بیستەمی خەڵکی هیندیی ڕۆژاوا-فەڕەنسایە.^[١] ^[٢] کارەکانی کاریگەری هەبوە لە بوارەکانی توێژینەوەی پاش-داگیرکاری، ڕەخنەکردنی تیۆری، و مارکسیزم.^[٣] هاوکات وەک ڕۆشنبیرێک، فێنوو کەسێکی ڕادیکاڵی سیاسی، پان-ئەفریقی، و مارکسیستی مرۆڤدۆست بوو کە سەرقاڵ بوو بە کاریگەرییە دەروونیەکانی داگیرکاری، هەروەها کاریگەری هەڵوەشاندنەوەی داگیرکاری لەسەر مرۆڤ، کۆمەڵگا و ئاکارە کەلتوریەکانی.^[٤]

بەدرێژایی کارکردنی وەک پزیشک و دەروونناسێک، فێنوو پشتیوانی دەکرد لە جەنگی سەربەخۆیی جەزائیر دژ بە فەرەنسا و ئەندامی بەرەی ئازادی نیشتیمانی جەزائیر بوو.

وتراوە کەوا فێنوو "کاریگەرترین بیرمەندی دژ بە کۆلۆنیالیزمی سەردەمی خۆی" بوە.^[٥] زیاد لە پێنج دەیە، ژیان و کارەکانی فێنوو ئیلهامبەخش بوە بە بزووتنەوەی جیاوازی ئازادی نیشتیمانی لە فەلەستین، سری لانکا، باشووری ئەفریقا و ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا.^[٦]^[٧]

فێنوو کاریگەری هەبوە لەسەر عەلی شەریعەتی، ستیڤ بیکۆ لە ئەفریقای باشوور، ماڵکۆم ئێکس و هەروەها چێ گیڤارا (جیڤارا) لە کووبا.

ئەمەش ببینە

پێرستی نووسەران بە زمانی فەڕەنسی

پێڕست

^ «Frantz Fanon | Biography, Writings, & Facts | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
^ Macey، David (2012-11-13). Frantz Fanon: A Biography (بە ئینگلیزی). Verso Books. ISBN 978-1-84467-848-8.
^ Frantz Fanon Summary (بە ئینگلیزی).
^ Gordon، Lewis R. (2020-09-29)، «Fanon as Critique of European Man»، FANON and the Crisis of European Man، Routledge، pp. 5–12، ISBN 978-1-003-06153-3، لە 2022-12-30 ھێنراوە
^ Jansen، Jan C. (2017-01-03). Decolonization: A Short History (بە ئینگلیزی). Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-8488-9.
^ Lang، George (2003-12). «BOOK REVIEW: Alice Cherki.FRANTZ FANON: PORTRAIT. Paris: Seuil, 2000». Research in African Literatures. 34 (4): 175–177. doi:10.2979/ral.2003.34.4.175. ISSN 0034-5210. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
^ Osei-Nyame، Kwadwo (2004-06). «BOOK REVIEW:David Macey. FRANTZ FANON: A LIFE. New York: Picador, 2000». Research in African Literatures. 35 (2): 200–203. doi:10.2979/ral.2004.35.2.200. ISSN 0034-5210. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

ئەم نووسەر، شاعیر یان شانۆنووس وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] «Frantz Fanon | Biography, Writings, & Facts | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.

[2] Macey، David (2012-11-13). Frantz Fanon: A Biography (بە ئینگلیزی). Verso Books. ISBN 978-1-84467-848-8.

[3] Frantz Fanon Summary (بە ئینگلیزی).

[4] Gordon، Lewis R. (2020-09-29)، «Fanon as Critique of European Man»، FANON and the Crisis of European Man، Routledge، pp. 5–12، ISBN 978-1-003-06153-3، لە 2022-12-30 ھێنراوە

[5] Jansen، Jan C. (2017-01-03). Decolonization: A Short History (بە ئینگلیزی). Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-8488-9.

[6] Lang، George (2003-12). «BOOK REVIEW: Alice Cherki.FRANTZ FANON: PORTRAIT. Paris: Seuil, 2000». Research in African Literatures. 34 (4): 175–177. doi:10.2979/ral.2003.34.4.175. ISSN 0034-5210. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[7] Osei-Nyame، Kwadwo (2004-06). «BOOK REVIEW:David Macey. FRANTZ FANON: A LIFE. New York: Picador, 2000». Research in African Literatures. 35 (2): 200–203. doi:10.2979/ral.2004.35.2.200. ISSN 0034-5210. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]