حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران
حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران (بە فارسی: نظام جمهوری اسلامی ایران) ھەروەھا ناسراو بە نیزام (بە فارسی: نظام)[١] دەسەڵاتداری دەوڵەت و سیستەمی سیاسیی ئێستای ئێرانە. ئەو حکوومەتە لە ساڵی ١٩٧٩، لەدوای سەرکەوتنی شۆڕشی ئێران بە ڕێبەرایەتیی ڕووحوڵڵا خومەینی دامەزرا و جێگەی حکوومەتی پەھلەوی گرتەوە.[٢]
 نیشانی حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران | |
| دامەزران | ١ی نیسانی ١٩٧٩ (٤٥ لەمەوبەر) |
|---|---|
| بەڵگەی بنیادنان | یاسای بنەڕەتیی کۆماری ئیسلامیی ئێران |
| چوارچێوەی دەسەڵات | ئێران |
| دەزگای یاسادانان | |
| پەرلەمان | ئەنجومەنی ڕاوێژی ئیسلامی |
| شوێنی پەرلەمان | باڵەخانەی ئەنجومەنی ڕاویژی ئیسلامی |
| دەزگای جێبەجێکردن | |
| سەرۆک | سەرۆک وەزیران (١٩٧٩–١٩٨٩) سەرۆک کۆمار (لە ١٩٨٩ەوە) |
| دیاریکراو | ھەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتیی کۆمار |
| ناوەندی بەڕێوەبردن | دامەزراوەی سەرۆکایەتیی کۆمار |
| ڕێکخراوەی سەرەکی | دەزگای جێبەجێکردنی ئێران |
| ڕێکخراوەی بەڕێوەبردن | کابینەی دەوڵەتی ئێران |
| دەزگای دادگەری | |
| باڵاترین دامەزراوەی دادگەرییانە | دەزگای دادگەریی ئێران |
| ناوەند | کۆشکی دادگای تاران |
کۆماری ئیسلامیی ئێران بە یەکێک لە گەورەترین پێشێلکارانی مافەکانی مرۆڤ دادەنرێت.[٣][٤][٥][٦][٧] ئێران لەگەڵ پاکستان و مۆریتانیا سێ وڵاتن لە جیھان کە حکوومەتەکەیان نازناوی کۆماری ئیسلامی بەکاردەھێنێت.[٨][٩]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «Glossary of Iranian Political Terms»، Iranian Diplomacy، 21 March 2010، لە 20 August 2017 ھێنراوە
{{citation}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=و|date=(یارمەتی) - ^ «The history of Islamic revolution». dana.ir. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «گردن زدن، سنگسار و پرتاب از بلندی، بخشی از عملکرد دستگاه قضا در زمان ریاست محمد یزدی». www.radiozamaneh.com (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «احکام «قطع ید» در ایران؛ قطع دست و پای محکومان». ایران اینترنشنال (بە فارسی). ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «۳۰ سالگی اعدام‌های تابستان ۶۷؛ سکوت حاکمان، چشم انتظاری بازماندگان». BBC News فارسی (بە فارسی). لە 2022-09-28 ھێنراوە.
{{cite news}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید». BBC News فارسی (بە فارسی). لە 2022-09-28 ھێنراوە.
{{cite news}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «مروری بر قتل‌های سیاسی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران». ایران اینترنشنال (بە فارسی). ٦ی ئابی ٢٠١٨. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «کدام کشورها، نظام جمهوری اسلامی دارند؟». Shabestan News Agency. لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی شوباتی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «The Gambia: President Adama Barrow pledges reforms». Al Jazeera. ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧. لە ١٩ی شوباتی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاری| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران تێدایە. |
 | ئەم ئێران وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |