بێتی فریدن
بێتی فریدن (بە ئینگلیزی: Betty Friedan؛ لە دایکبووی ٤ی شوباتی ١٩٢١ - مردووی ٤ی شوباتی ٢٠٠٦) ژنە چالاکوان و نووسەری فێمێنیستی ئەمریکی بوو.[١] ئەو یەکێک بوو لە پێشەوایانی بزووتنەوەی ژنان لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا. ئەو لە ساڵی ١٩٦٣ کتێبێکی بەناوی ڕازی ژنان (The Feminine Mystique) بڵاوکردەوە، کە زۆرجار بە ھۆکاری تەوژمی شەپۆڵی دووەمی فێمێنیزمی ئەمریکا دادەنرێت لە سەدەی بیستەم.[٢] بێتی ھاودامەزرێنەر و یەکەم سەرۆکی ڕێکخراوی نیشتمان بوو بۆ ژنان (NOW)، کە ئامانجی ڕێکخراوەکە کە ژنان لە نێو کۆمەڵگای ئەمریکی تەواو یەکسانبن لەگەڵ پیاوەکان.
بێتی فریدن | |
---|---|
بە ئینگلیزی: Betty Friedan | |
لەدایکبوون | ٤ی شوباتی ١٩٢١ پیۆریا، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا |
مردن | ٤ی شوباتی ٢٠٠٦ واشینگتن دی سی، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا | (٨٥ ساڵ ژیاوە)
ھۆی مەرگ | سستبوونی دڵ |
پیشە | ڕۆژنامەوان، نووسەر، women's rights activist، کۆمەڵناس، دەروونناس |
پەروەردە | Smith College، زانکۆی کالیفۆرنیا، Esalen Institute، Peoria High School |
دانیشتووی | Georgetown Retirement Home |
شاکارەکان | The Feminine Mystique، The Second Stage، The Fountain of Age |
بزووتنەوەی ڕۆشنبیری | abortion-rights movement، فێمینیزم |
ئەندامی | Phi Beta Kappa Society |
خەڵاتەکان | Humanist of the Year، National Women's Hall of Fame |
بێتی دەرچووی بەشی دەروونزانی بوو لە زانکۆی کالیفۆرنیا.[٣]
لە ڕۆژی ٤ی شوباتی ٢٠٠٦، لە یادی لەدایکبوونی ٨٥ ساڵیدا بە نەخۆشی دڵ کۆچی دواییی کرد.[٤]
ژیانی کەسی
دەستکاریلە ساڵی ١٩٤٧، ھاوسەرگیری لەگەڵ کارل فریدنی بەرھەمھێنەری شانۆ کرد، دواتر لە ساڵی ١٩٦٩ جیابوونەوە. ئەوانن بەیەکەوە سێ منداڵیان بوو.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Shteir، Rachel (2021-02-04). «Why We Can't Stop Talking About Betty Friedan». The New York Times (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ISSN 0362-4331. لە 2021-03-14 ھێنراوە.
- ^ «Betty Friedan | Biography & Facts». Encyclopedia Britannica (بە ئینگلیزی). لە ١٤ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Betty Friedan». National Women's History Museum (بە ئینگلیزی). لە ١٤ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Rowbotham، Sheila (٦ی شوباتی ٢٠٠٦). «Obituary: Betty Friedan». the Guardian (بە ئینگلیزی). لە ١٤ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاریکۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە بێتی فریدن تێدایە. |