بڕگە قووچەکییەکانیان (بە ئینگلیزی: conic section) بەو ھێڵە چەماوانەی کە لە ئەنجامی بڕینی قووچەکێکی دووانی بە ڕووتەختێک پەیدا دەبێت‌ پێناسە دەکرێن.[١] بڕگەی ناتەواو، کەوانەبڕ و بڕگەی زیاد، سێ جۆر لە بڕگە قووچەکییەکانن.

چەشنەکانی بڕگە قووچەکییەکان:
١. کەوانەبڕ
٢. بازنە و بڕگەی ناتەواو
٣. بڕگەی زیاد
خشتەی بڕگە قووچەکییەکان، ئینسایکڵۆپیدیای، ١٧٢٨

جیاوازیی چەقی، دەلیل و تیشکۆ

دەستکاری

بە گشتی دەکرێت بڕگە قووچەکییەکان بەم شێوە پێناسە بکرێن: کۆمەڵە خاڵێک لە ڕووتەختێکدا کە دوورییان لە خاڵێکی دیاریکراو (تیشکۆ) و ھێڵیک (دەلیل) ڕێژەیەکی نەگۆڕە. ئەم ڕێژە بریتییە لە جیاوازیی چەقی و ھێما دەکرێ بە e. جیاوازیی چەقی بڕگەی ناتەواو بریتییە لە 0 < e < 1 جیاوازیی چەقی کەوانەبڕ، بریتییە لە e = 1 و جیاوازیی چەقی بڕگەی زیاد، بریتییە لە e > 1.

ھاوکێشە

دەستکاری
 
بڕگە قووچەکییەکان.

شێوەی گشتی ھاوکێشەی بڕگە قووچەکییەکان بریتییە لە ھاوکێشەی دووجای دوو گۆڕەکی بەپێی  [٢] بەم شێوە:

 

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ بیرکاری ١٢ - کتێبی قوتابی، بڵاوکار: کۆمپانیای جیۆپرۆجێکتس
  2. ^ Sharma, p. 150