ئیستۆنیا
وڵاتی باڵادەست لە باکووری ڕۆژھەڵاتی ئەورووپا
پۆتانەکان: 59°N 26°E / 59°N 26°E
ئەستۆنیا یان ئیستۆنیا، بە فەرمی کۆماری ئەستۆنیا (بە ئەستۆنی: Eesti Vabariik) وڵاتێکە لە کیشوەری ئەورووپا.
کۆماری ئەستۆنیا Eesti Vabariik |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
سروود: Mu isamaa, mu õnn ja rõõm (English: "My Fatherland, My Happiness and Joy") |
||||||
ھەڵکەوتەی ئیستۆنیا (dark green) – لە ئەورووپا (green و dark grey) |
||||||
پایتەخت و گەورەترین شار | تاڵین 59°25′N 24°45′E / 59.417°N 24.750°E | |||||
زمانە فەرمییەکان | ئەستۆنی1 | |||||
زمانە ناوچەییەکان | ڤۆرۆ، سێتو | |||||
گرووپە ڕەگەزییەکان (2010) | ٦٨٫٨٪ ئەستۆنیایی, ٢٥.٥٪% ڕووسی، ٢٫١٪ ئوکراینی، ١٫٢٪ بیلاڕووسی، ٢٫٤٪ ھیتر و دیارینەکراو[١] |
|||||
ناوی هاووڵاتی | Estonian | |||||
دەوڵەت | Parliamentary republic | |||||
- | سەرۆک | کیرستی کالجولەید | ||||
- | سەرۆک وەزیران | جوری ڕاتاس | ||||
سەربەخۆیی لە | ڕووسیا | |||||
- | Autonomy declared | 12 April 1917 | ||||
- | Independence declared Officially recognised |
24 February 1918 2 February 1920 |
||||
- | 1st Soviet occupation | 1940–1941 | ||||
- | German occupation | 1941–1944 | ||||
- | 2nd Soviet occupation | 1944–1991 | ||||
- | Independence restored | 20 August 1991 | ||||
ڕووبەر | ||||||
- | سەرجەم | ٤٥,٢٢٧ کیلۆمەتری چوارگۆشە (132nd2) ١٧,٤١٣ مایلی چوارگۆشە |
||||
- | ئاو (%) | 4.45% | ||||
ژمارەی دانیشتوان | ||||||
- | بەراوردی 2010 | 1,340,194[٢] (151st) | ||||
- | سەرژمێریی 2000 | 1,370,052[٣] | ||||
- | چڕی | 29 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (181st) ٧٥کەس لە مایلی چوارگۆشە |
||||
GDP (PPP) | بەراوردی ٢٠١١ | |||||
- | سەرجەم | $25.784 billion[٤] | ||||
- | سەرانە | $19,375[٤] | ||||
GDP (nominal) | بەراوردی ٢٠١١ | |||||
- | سەرجەم | $20.325 billion[٤] | ||||
- | سەرانە | $15,272[٤] | ||||
Gini (٢٠٠٩) | ٣١.٤ | |||||
HDI (2011) | ![]() |
|||||
دراو | Euro3 (EUR ) |
|||||
ناوچەی کاتی | EET (UTC+2) | |||||
- | ھاوین (DST) | EEST (UTC+3) | ||||
لای لێخوڕین | right | |||||
پاوانی ئینتەرنێت | .ee4 | |||||
کۆدی تەلەفۆن | 372 | |||||
1 | Võro and Seto in southern counties are spoken along with Estonian. Russian is still unofficially spoken in Ida-Virumaa and Tallinn, due to the Soviet program promoting mass immigration of urban industrial workers from the USSR in the post-war period. | |||||
2 | ٤٧٬٥٤٩ km2 (١٨٬٣٥٩ sq mi) were defined according to the Treaty of Tartu in 1920 between Estonia and ڕووسیا. Today the remaining ٢٬٣٢٣ km2 (٨٩٧ sq mi) are still occupied and part of ڕووسیا. The ceded areas include most of the former Petseri County and areas behind the Narva river including Ivangorod (Jaanilinn).[٦][٧] |
|||||
3 | Before 2011: Estonian kroon (EEK; 1 EUR = 15.6466 EEK). | |||||
4 | .eu is also shared with other member states of the European Union. |
بنەڕەتی ناودەستکاری
ناوی ئیستۆنیا دەگەڕێتەوە بۆ نووسەری ڕۆمانی تاسیتۆس، وەک چۆن لە پەرتووکی (Germania) باسی کۆمەڵێک کەسی کردووە بەناوی (Eesti). لە داستانە کۆنەکانی نۆرزیدا ئاماژەیە بۆ وڵاتێک بە ناوی ئیستلاند کە بە زمانە ژێرمانییە مۆدێرنەکان ئیستۆنیایە.
پێکھاتەی دانیشتوواندەستکاری
دانیشتواندەستکاری
بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی ئەستۆنیا ١,٢٨٣,٧٧١ کەس بووە کە دەکاتە ٠.٠٢ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مامناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٤١.١ ساڵە. ھەروەھا ٧٠ لەسەدی دانیشتوانی وڵات لە شارەکان دەژین.[٨]
ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
پەراوێزەکاندەستکاری
- ^ ئ ا "Population by ethnic nationality, 1 January, year". stat.ee. Statistics Estonia. Retrieved 2010-Dec-29.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help); Unknown parameter|بەستەری شکاو=
ignored (help); Unknown parameter|ناونیشانی ئەرشیڤ=
ignored (help); Unknown parameter|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=
ignored (help) ٧ـی کانوونی دووەمی ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ "Statistics Estonia". Stat.ee. 1 January 2011. Retrieved 24ی Julyی 2012.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help); Unknown parameter|بەستەری شکاو=
ignored (help); Unknown parameter|ناونیشانی ئەرشیڤ=
ignored (help); Unknown parameter|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=
ignored (help) ٢٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ "2000. Aasta rahva ja eluruumide loendus (Population and Housing Census)" (PDF) (بە Estonian and English). 2. Statistikaamet (Statistical Office of Estonia). 2001. ISBN 9985-74-202-8.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Unknown parameter|subtitle=
ignored (help)CS1 maint: Unrecognized language (link) ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ ئ ا ب پ "Estonia". International Monetary Fund. Retrieved 21 April 2011.
- ^ "Human Development Report 2011". United Nations. 2011. Archived from the original on 9ی Julyی 2012. Retrieved 2011-08-14.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ Territorial changes of the Baltic states Soviet territorial changes against Estonia after World War II
- ^ Pechory under Russian control
- ^ Countries in the world (ranked by ٢٠١٤ population) (ئینگلیسی). ماڵپەڕی Worldometers. سەردان لە ڕێکەوتی ١٥ی ئایاری ٢٠١٥.