کایا کالاس
کایا کالاس (بە ئینگلیزی: Kaja Kallas؛ لەدایکبووی ١٨ی حوزەیرانی ١٩٧٧) سیاسەتمەدارێکی ئیستۆنیە کە ئێستا سەرۆک وەزیرانی ئیستۆنیایە سوێندی یاسایی لە ٢٦ ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ خواردووە، لە ٢٠١٨وە سەرۆکی پارتی ئیستۆنیە، ئەندامە لە پەرلەمانی ئیستۆنیا لە ٢٠١٩وە، پێشووتریش لە ٢٠١١ بۆ ٢٠١٤، کالاس وەک ئەندام لە پەرلەمانی ئەورووپا خزمەتی کردووە لە ٢٠١٤ تا ٢٠١٨ نوێنەرایەتی لیبرالیسم و دیموکراسییەتی ئەورووپا دەکات، پێش ھەڵبژاردنەکەی بۆ پەرلەمان، پارێزەرێکی تایبەتمەندی ئەورووپا و ئیستۆنیا بووە لە پێشبرکێی یاسا،
| کایا کالاس | |
|---|---|
.jpg)
| |
| کالاس لە ٢٠١٦ | |
| ١٩مین سەرۆک وەزیری ئیستۆنیا | |
| لە پۆستدایە | |
| گرتنە دەست ٢٦ ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ | |
| سەرۆک کۆمار | کرستی کالیولاید |
| پێشینە | یوری ڕاتاس |
| سەرۆکی پارتی ریفۆرم | |
| لە پۆستدایە | |
| گرتنە دەست ١٤ ی نیسانی ٢٠١٨ | |
| پێشینە | Hanno Pevkur |
| ئەندام لە پەرلەمانی ئەورووپا بۆ ئیستۆنیا | |
| لە پۆستدا بووە ١ ی تەممووزی ٢٠١٤ – ٥ ی ئەیلوولی ٢٠١٨ | |
| ئەندام لە Riigikogu for Harju- and Raplamaa | |
| لە پۆستدا بووە ٦ ی ئازاری ٢٠١١ – ١ ی تەممووزی ٢٠١٤ | |
| لە پۆستدا بووە ٣ ی ئازاری ٢٠١٩ – ئێستا | |
| وردەکاریی تاکەکەسی | |
| لەدایکبوون | ١٨ی حوزەیرانی ١٩٧٧ تاڵین, ئیستۆنیا |
| پارتی سیاسی | پارتی ریفۆرم |
| ھاوسەر(ەکان) | تاڤی ڤێسکیماکی (ھاوسەرگیری ٢٠٠٢؛ جیابوونەوە ٢٠١٤) ئارڤۆھالیک (ھاوسەرگیری ٢٠١٩) |
| منداڵ(ەکان) | ٣ |
| پەروەردە | زانکۆی تارتو (BA) ئیستۆنیا قوتابخانەی بازرگانی (MBA) |
| ماڵپەڕ | ماڵپەری فەرمی |
خوێندن و ژیانی سەرەتایی
دەستکاریکایا لە تاڵین لە دایکبووە لە ١٨ ی حوزەیرانی ١٩٧٧[١] کایا کالاس کچی سیم کالاسی سیاسەتمەدارە، پێشوو تر وەک ١٤مین سەرۆک وەزیرانی ئیستۆنیا خزمەتی کردووە و دواتر بووەتە کۆمیسەری ئەورووپا[٢] لەکاتی دیپۆرتکردنەکەی سۆڤیەت لە ئیستۆنیا دایکی کایا کە تەمەن شەش ساڵ بووە ئەوکات دیپۆرت کراوە بۆ سیبریا، لەگەل دایکی و داپیرەی لەوێ ژیاون تا دایکی کایا تەمەنی بووەتە ١٠ ساڵ[٣]، باپیرەی کایا ئیدوارد ئەلڤێر بووە کە یەکێک بووە لە دامەزرێنەرانی کۆماری ئیستۆنیا لە ٢٤ ی شوباتی ١٩١٨، و یەکەم بەرێوەبەری پۆلیسی ئیستۆنیا بووە لە ١٩١٨ بۆ ٢٤ ی ئایاری ١٩١٩[٣]، نەژادی کایا بەشێکی خەلکی لاتڤیایی و ئەڵمانی بەلتیکین کە خێزانی باوکی کایا دەگرێتەوە[٤][٥]
کالاس لە زانکۆی تارتو خوێندوویەتی و لە ١٩٩٩ تەواوی کردووە بە بڕوانامەی بەکالۆریۆس لە بەشی یاسا لە ٢٠٠٧ چووەتە قوتابخانەی بازرگانی لە ئیستۆنیا، و بڕوانامەی EMBA (ماستەری جێبەجێکار لە بەڕێوەبردنی بازرگانی) لە ئیکۆنۆمی لە ٢٠١٠ بەدەست ھێناوە[٦][٧]
کاری پرۆفیشناڵ
دەستکاریکالاس بووەتە ئەندامی (Estonian Bar Association[تێبینیی ١]) لە ١٩٩٩ و پارێزەر لە یاسا لە ٢٠٠٢ەوە کاری کردووە وەک سەرۆکی جێبەجێکار لە قوتابخانەی بازرگانی ئیستۆنیا، ھەروەھا لە ٢٠١١وە ئەندامە لە یەکگرتووی دژەمتمانەی ئەوروپی[تێبینیی ٢]، لە (Estonian Bar Association) وەک ئەندامێک دانرا.[٨]
کاری سیاسی
دەستکاریئەندام لە پەرلەمانی ئیستۆنیا (٢٠١١–٢٠١٤)
دەستکاریلە ٢٠١٠، کالاس بڕیاری دا بچێتە پاڵ پارتی ڕیفۆرمی ئیستۆنی و لە ٢٠١١ لە پەرلەمانی ئیستۆنیا دەستی بەکارکرد وەک نوێنەر بۆ وڵاتی ھارجو و ڕاپلا وەک، بە دەرچووی ٧٬١٥٧ دەنگ بووە ١٢مین ئەندام پەرلەمان لە ئیستۆنیا و سەرۆکی لێژنەی کاروباری ئابوری لە ساڵانی ٢٠١١ بۆ ٢٠١٤[٩]
ئەندام لە پەرلەمانی ئەورووپا لە (٢٠١٤–٢٠١٨)
دەستکاریلە ھەڵبژاردنەکانی ٢٠١٤، کالاس بووە ئەندام لە پەرلەمانی ئەورووپا بە دەرچووی ٢٤٬٤٩٨ دەنگ[٩] کالاس لە لێژنەی پەرلەمانی ئەورووپا لەسەر پیشەسازی، لێکۆلینەوە و وزە، خزمەتی کردووە، لێژنەی پەرلەمانی ئەورووپا کار لەسەر ناوخۆی مارکێتەکان و پاراستنی ھاوردەکاری دەکات، جێگری سەرۆک بوو لە نوێنەرایەتی ئوکراینا-ئەورووپا، ھەروەھا وەک لێژنەی ھەماھەنگی پەرلەمانی، وەک ئەندام لە نوێنەرایەتی بۆ (دەستەی پەرلەمانتاری Euronest[تێبینیی ٣]) و نوێنەرایەتی بۆ پەیوەندییەکان لەگەل ویلایەتەیەکگرتووەکانی ئەمریکا[١٠]
جگە لە کارەکانی لە لێژنە، کالاس ئەندام بوە لە پەرلەمانی ئەوروپی بە گروپ لە ئەجێندای دیجیتاڵی[١١] و جێگری سەرۆکی (Youth Intergroup[تێبینیی ٤])[١٢]
لەوکاتەکەی لە پەرلەمانە کالاس لەسەر ستراتیژییەتی تاکە مارکێتی، وزە، سیاسەتەکانی ھاوردەکار کاریکردووە، ھەروەھا ڕۆلی ھەبووە لە پەیوەندیی دیبلۆماسی لەگەل ئوکراینا، کالاس بەرگری لە مافی پڕۆژە قەبارە گەورە-ناوەند-بچووک کردووە، (SME) پشتگیری کاربووە لە داھێنانەکان و بەشێوەیەکی بەردەوام گرنگی و جەختی لەسەر ئەوە داوە کەوا یاساکان نابێت شۆرشی تەکنەلۆجیا سنووردار بکەن[١٠]
کالاس وەک ڕێپۆرتاژێک بۆ شەش ڕاپۆرت خزمەتی کردووە: وەک بیرورا لەسەر پێشکەش کردنی یاسایەک لە پەرلەمانی ئەورووپا و ئەنجومەن کە گرنگی بە ڕێزلێگرتن لە ژیانی تایبەت و پارێزگاری لە بنکە زانیاری کەسی دەکات لە پەیوەندییە ئەلیکترۆنییەکان[١٣] یاسای ھاونیشتمانی لەسەر ڕۆبۆتەکان[١٤] ڕاپۆرت لە پێشبرکێی سیاسی ئەورووپا[١٥] لەسەر گەیاندنی مامەڵەیەکی نوێ بۆ ھاوردەکارانی وزە[١٦]زنجیرە یاساکان لەسەر (Custom infringements and sanctions)[١٧]
لە پەرلەمان پاڵێوراو بوو بۆ (سەرکردە لاوە ئەوروپییەکان) (EYL40)[١٨]
گەڕانەوە بۆ سیاسەتە نێودەوڵەتییەکان
دەستکاریلە ١٣ی کانوونی دووەمی٢٠١٧، سەرکردەی پارتی ڕیفۆرم ھانۆ پێڤکور ڕایگەیاند: کەوا لە کانوونی دووەمی ٢٠١٨ بەدواوە ئەو چیتر سەرکردایەتی پارتەکەی ناکات،وە پێشنیاری کالاسی کرد بۆ سەرکردایەتی پارتەکە[١٩] دواتر دوای ئۆفەرەکەی ھانۆ کالاس لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ ڕایگەیاند کەوا بانگھێشتەکەی پەسەندکردووە بۆ ئەوەی ببێتە سەرۆکی پارتی ڕیفۆرم[٢٠]
لە ٣ ی ئایاری ٢٠١٩ دەست بەکاربوو وەک سەرکردەی پارتەکەو پارتی ڕیفۆرم لەلایەن کالاسەوە سەرکردایەتی کرا، کالاس بووە براوەی ھەڵبژاردەی گشتی بە ڕێژەی دەنگی %٢٩ لەگەل بەڕێوەبردنی پارتی ناوەندی ئیستۆنیا بە ڕێژەی %٢٣[٢١]
لە ٢٥ ی کانوونی دوەمی ٢٠٢١، دوای دەست لەکارکێشانەوەی سەرۆک وەزیری پێشوو یوری ڕاتاسی، کالاس کابینەیەکی پێکھێنا لە حکومەت لەگەل ناوەندی پارتەکەی[٢٢]بووە یەکەم خانمە سەرۆک وەزیر لە مێژووی ئیستۆنیا[٢٣]
چالاکییەکانی تر
دەستکاری- ھاوڕێی ئەورووپا، ئەندامی بۆردی بڕواپێکراوەکان (لە ٢٠٢٠وە)[٢٤]
- کۆنسولی ئەورووپا لە پەیوەندییە بیانییەکان (ECFR)، وەک ئەندام[٢٥]
- مەکۆی ئافرەتی ئیکۆنۆمی، ئەندامی ڕاوێژکاری بۆرد[٢٦]
- مۆدێلی یەکگرتوویی ئەورووپا تالین، وەک پاترۆن[٢٧]
- لیبریالی لاوی ئەوروپی (LYMEC)، وەک فێرکار
- سەرکردە گەنجە ئەوروپییەکان، وەک ئەندام
- پرۆگرامی ئیراسموس بۆ گەنجانی کار، وەک باڵوێزی MEP
- کۆمەڵەی خۆشەویستی بۆ کتێبخانەی ھەندەسەی ئەلیکترۆنی و میکانیکی،
- مەکۆی ئینتەرنێتی ئەوروپی، وەک ئەندامێکی سیاسی
- مەکۆی ئەوروپی بۆ نوێکرانەوەی سەرچاوە وزەیەکان (EUFORES)،
- سەرکردە گەنجە جیھانییەکان، وەک ئەندام
- ئافرەتە سەرکردە سیاسەتمەدارەکان، وەک ئەندام
- تۆری خوێندن و پەرەپێدان و دامەزراندنی بازرگانی (EE-HUB)، وەک باڵوێزی
سەرچاوە:[٢٨]
ژیانی کەسی
دەستکاریلە ٢٠٠٢، کایا ھاوسەرگری لەگەل تاڤی ڤێسکیماگیدا کرد، ڤێسکیماگی سیاسەتمەدار و بازرگانی ئیستۆنیە کە لە ٢٠١٩ وەک وەزیری ئابوری خزمەتی کردووە، ھاوسەرگیری لەگەل ئارڤۆ ھالیکدا کرد، ئارڤۆ کاری سەرمایەگوزاری دەکات[٢٩][٣٠]کایا جگە لە زمانی ئیستۆنی لە ھەرسێ زمانی ئینگلیزی و ڕووسی و فرەنسی بە ڕەوانی دەتوانێت قسەیان پێ بکات.[٣١] کایا لە بەیانیاندا وەرزشی ڕاکردن ئەکات[٣٢]
تێبینییەکان
دەستکاری- ^ ئیستۆنیان بار ئەسۆسییەشن، خۆبەڕێوەبەرییەکی پرۆفیشنالە کە وەک حکوومەتی ناوخۆی ڕۆل ئەگێرێ لە ١٤ ی حوزەیرانی ١٩١٩ دامەزراوە، ماڵپەری یاسایی ئیستۆنیا ، دەربارەی ئێمە،
- ^ یاسای دژەمتمانە: یاسایەکە دەگەڕێتەوە بۆ جێبەجێکردن و ڕێگەگرتن لە کۆمپانیاکان لەوەی بەیەکەوە کار بکەن بۆ کۆنتڕۆل کردنی بازار و نرخ
- ^ The Euronest Parliamentary Assembly is the inter-parliamentary forum in which members of the European Parliament and the national parliaments of Ukraine, Moldova, Armenia, Azerbaijan and Georgia participate and forge closer political and economic ties with the European Union. (Euronist)
- ^ youth intergroup european parliament
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «8th parliamentary term, European Parliament». europarl.europa.eu. لە ٦ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «Digital Savvy Estonia Is Set to Get Its First Female Prime Minister». Fortune. لە ٨ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٧ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ ئ ا Even further from Russia: what is known about the new head of the Estonian government, Europeeska Pravda, 26 January 2021
- ^ Lääne Elu. Siim Kallas: eliidi raputamine on õige eesmärk. (in Estonian). Retrieved 2 February 2021.
- ^ Eesti Ekspress. Siim Kallas: "'Minu vanaema oli lätlane? Väga huvitav!"'. (in Estonian). Retrieved 3 February 2021.
- ^ «Kaja Kallas». لە ٤ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ Deloy، Corinne (٣ی ئازاری ٢٠١٩). «Victory for the centre-right opposition (ER) in the general elections in Estonia» (PDF). The Foundation Robert Schuman. لە ٧ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە (PDF). لە ٧ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «Biography». Kaja Kallase. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی حوزەیرانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. ١٦ی حوزەیرانی ٢٠١٦ لە Archive.is، ئەرشیڤ کراوە
- ^ ئ ا «Biography». Kaja Kallase. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی حوزەیرانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. ١٦ی حوزەیرانی ٢٠١٦ لە Archive.is، ئەرشیڤ کراوە
- ^ ئ ا «8th parliamentary term, European Parliament». europarl.europa.eu. لە ٦ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ Members 8 January 2016 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە.
- ^ «European Youth Forum». youthforum.org. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی ئایاری ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی نیسانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
- ^ Kallas، Kaja (٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧). «Opinion on the proposal for a regulation of the European Parliament and of the Council concerning the respect for private life and the protection of personal data in electronic communications and repealing Directive 2002/58/EC (Regulation on Privacy and Electronic Communications)». Committee on Industry, Research and Energy. For the Committee on Civil Liberties, Justice and Home Affairs. لە ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «Procedure File: 2015/2103 (INL); Legislative Observatory; European Parliament». oeil.secure.europarl.europa.eu. لە ٦ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «Procedure File: 2014/2158 (INI); Legislative Observatory; European Parliament». oeil.secure.europarl.europa.eu. لە ٦ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «Opinion of the Committee on the Internal Market and Consumer Protection for the Committee on Industry, Research and Energyon Delivering a New Deal for Energy Consumers». European Parliament. ١٢ی نیسانی ٢٠١٦. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی حوزەیرانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Procedure File: 2013/0432 (COD); Legislative Observatory; European Parliament». oeil.secure.europarl.europa.eu. لە ٦ی ئازاری ٢٠١٩ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ «European Young Leaders (EYL40) programme – Call for Nominations for the Class of 2018». Erasmus Mundus Association. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی شوباتی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Pevkur not to run for Reform lead again, Kallas not announcing yet». ERR. ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ «Kaja Kallas to run for Reform Party chair». ERR. ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ «Estonia general election: Opposition party beats Centre rivals». BBC News. 5 March 2019. لە 4 March 2019 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 4 March 2019 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=،|date=، و|archive-date=(یارمەتی) - ^ «Kaja Kallas to become Estonia's first female prime minister». Euronews. 24 January 2021. لە 25 January 2021 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=و|date=(یارمەتی) - ^ «Estonia becomes the only country in the world led by women». Estonian World. ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Friends of Europe appoints 29 new members to its Board of Trustees 27 September 2020 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە. Friends of Europe, press release of 25 June 2020
- ^ «The ECFR Council». ecfr.eu. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Advisory Board Members». Women Economic Forum. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Model European Union Tallinn». facebook.com. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Organisatsioonid». Kaja Kallas. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Kaua hoitud saladus: Kaja Kallas on kihlatud investeerimispankuriga». Elu24 (بە ئیستۆنی). ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨. لە ٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Kaja Kallas». valitsus.ee. لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «Endlich Regierungschefin». tagesschau.de (بە Deutsch). ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١. لە ٥ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر) - ^ «Google Translate». translate.google.com. لە ٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاری| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە کایا کالاس تێدایە. |
| لایەنگری حیزبی سیاسیی | ||
|---|---|---|
| پێشوو ھانۆ پێڤکور |
سەرکردەی پارتی ڕیفۆرم ٢٠١٨ - ئێستا |
ئێستا |
| Political offices | ||
| پێشوو یوری ڕاتاس |
سەرۆک وەزیرانی ئیستۆنیا ٢٠٢١ - ئێستا |
ئێستا |
