نەسرین محەممەد فەخری عەبدولعەزیز سابوونچی ناسراو بە نەسرین فەخری (٢٧ی کانوونی یەکەمی ١٩٣٧، سلێمانی - مردووی ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨) کەسایەتی ژنە نووسەر، ئەکادیمیی و زمانزانی کورد بوو. ئەو یەکەم کەس بووە کە دکتۆرای لە زمانی کوردی بە دەستھێنا بێت.[١] ئەو ١١ کتێبی بە زمانی کوردی، ١٠ کتێبیش بە عەرەبی بڵاوکردۆتەوە، ھاوکات ١٢ کتێب بە کوردی و ٣ کتێبی دیکە بە عەرەبی وەک دەستنووس ماوەتەوە.[٢]

نەسرین فەخری لە تەمەنی لاویدا.

سەرەتای ژیان

دەستکاری

لە ساڵی ١٩٣٧، نەسرین لە گەڕەکی سابوونکەران لە شاری سلێمانی لە دایکبووە. باوکی ئەفسەر بووە لە سوپای عێراق، ئەمەش وایکردووە کە قۆناغەکانی خوێندنی نەسرین بچێتە کۆمەڵێک شار لەوانە کەرکووک، ھەولێر و بەغدا.

خوێندن

دەستکاری

نەسرین فەخری بڕواننامەی بەکالۆریۆسی لە زمانی عەرەبی بەدەستھێنا بوو. دواتر بۆ خوێندن ڕووی کردۆتە یەکێتیی سۆڤیەت، لەوێ لە شاری باکۆ دکتۆرای لە زمانی کوردی بەدەستھێنا.[٣]

ڕۆژی ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨، نەسرین فەخری لە شاری سلێمانی کۆچی دوایی کرد، ناوبراو لە گردی سەیوان نێژرا.[٢]

بەرھەمەکان

دەستکاری
  • چاوگی بێ واتا لە زمانی کوردیدا: ھۆ و چۆنیەتیی بەکارھێنانی لەم زمانەدا، بەغدا: کۆڕی زانیاری کورد، ١٣٩٣[=١٩٧٣].
  • ڕستە و چەمکی ڕستە بەگشتی و تایبەتمەندییەکانی لە زمانی کوردی‌دا: بەغداد.
  • ڕێزمانی کوردی بۆ پۆلی یەکەمی بەشی زمانی کوردیی زانکۆی سەلاحەدین، لەگەڵ کوردستان موکریانی، ھەولێر: سەلاحەدین
  • ڕێنووسی کوردی، ھەولێر: سەلاحەدین.
  • یاری لە کۆمەڵی کوردەواریدا لە ڕووی زمانەوە و کاری بۆ سەر کۆمەڵ، بەرگی یەکەم و دووەم، بەغداد: حوڕیە (دارالحریە)، ١٩٩٣؛ بەرگی سێیەم، سلێمانی: سەردەم، ٢٠٠٥.
  • دیوانی پیشبینی، بەغداد: ئیلاف.

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «نەسرین فەخری؛ ژنە پێشەنگی ئەدەبیاتی زمانی کوردیی». کوردی - RojNews.News. ٣ی ئازاری ٢٠٢٣. لە ٢ی ئابی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  2. ^ ئ ا «د.نەسرین فەخری: زانای زمانەوانی». www.khaktv.net. لە ٢ی ئابی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  3. ^ «ژیاننامەی ئەمڕۆ: پڕۆفیسۆر نەسرین فەخری». JINHAGENCY News (بە سۆمالی). لە ٢ی ئابی ٢٠٢٣ ھێنراوە.