نفرتیتی

نفرتیتی
نفرتیتی;
تاتۆهیبا
لەدایکبوون	وڵاتی میتانی
مەرگ	میسر
نەتەوە	کورد
ناوەکانی تر	تاتۆهیب
ئایین	خۆرپەرەستی
باوان	توشراتا شایی میتانی (باوک);

نەفەرنێفێرواتێن نەفەرتیتی (/ˌnɛfərˈtiːti/) (نزیکەی ١٣٧٠ – نزیکەی ١٣٣٠ پێش زایین) شاژنێکی کوردی شانشینی ١٨ی میسری کۆن بووە، هاوسەری گەورەی شاهانەی فیرعەون ئەخناتن بووە^[١]. نەفێرتیتی و هاوسەرەکەی بە چاکسازییەکی ڕیشەیی لە ئایینی دەوڵەتدا ناسرابوون، کە دێنی کۆنی میسریان واز لێ هێناو و بوون بە خۆرپەرەست. نفرتیتی لەگەڵ هاوسەرەکەیدا لە قۆناغێکدا حوکمڕانی دەکرد کە دەتوانین بڵێین دەوڵەمەندترین قۆناغی مێژووی میسری کۆن بوو. هەندێک لە زانایان پێیان وایە کە نەفەرتیتی دوای مردنی هاوسەرەکەی و پێش بەرزبوونەوەی توتانخامون بۆ ماوەیەکی کورت بە ناوی نێفێرنێفێرواتن حوکمرانی کردووە. ئەگەر نەفەرتیتی وەک فیرعەون حوکمڕانی کردبێت، ئەوا حوکمڕانییەکەی بە ڕووخانی ئامارنا و گواستنەوەی پایتەخت بۆ شاری نەریتی تیبس بوو^[٢]

ناو

سەرەتا باشترە بزانین ناوی سەرەکی نفرتیتی تاتۆهیبا بوە^[٣]

نفرتیتی چەندین نازناوی هەبوو، لەوانە:

شازادەی بۆماوەیی

گەورەی ستایشەکان

خانمی نیعمەت

شیرینی خۆشەویستی

خانمی دوو خاکەکە

هاوسەری پاشای سەرەکی، خۆشەویستەکەی

هاوسەری پاشای گەورە، خۆشەویستەکەی

خانمی هەموو ژنان

خاتوونی میسری سەرەوە و خوارەوە

لە کاتێکدا کە بێژەکردنی میسری مۆدێرن ناوەکەی بە نفرتیتی دەگۆڕێت، ناوەکەی ڕستەی nfr.t jj.tj بووە "ئەو جوانە هاتووە" و ڕەنگە لە هاوچەرخدا نافتیتا لە نەفرات-یتای کۆنتر یان ڕەنگە نافێرتی-یتی گوتبێتەوە. ناوی نفرتیتی، بە میسری Nfr.t-jy.tj، ئەتوانین بڵێین وەڕگێڕانی ناوەکەی بە کوردی ئەمەیە "ژنە جوانەکە هاتووە^[٤]

سەرچاوەکان

^ [. «https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/nefertiti»]. کۆلینس دیکشێنێڕی. {{cite web}}: بەستەری دەرەکی لە |سەردێڕ= (یارمەتی); نرخی |ناونیشان= بپشکنە (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ دادسۆن، ئای، توتنخاتون (2009). میسر بەرەو خۆراوا بوون. ISBN 978-977-416-304-3.
^ دوکتور جەماڵ، ڕەشید. لێکۆڵینەوەی زمانەوانی دەربارەی زمان و مێژووی وڵاتی کوردەواری. میتانی.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ دادسۆن، ئای (2009). ئای، توتنخامون. ISBN 978-977-416-304-3.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[1] [. «https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/nefertiti»]. کۆلینس دیکشێنێڕی. {{cite web}}: بەستەری دەرەکی لە |سەردێڕ= (یارمەتی); نرخی |ناونیشان= بپشکنە (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[2] دادسۆن، ئای، توتنخاتون (2009). میسر بەرەو خۆراوا بوون. ISBN 978-977-416-304-3.

[3] دوکتور جەماڵ، ڕەشید. لێکۆڵینەوەی زمانەوانی دەربارەی زمان و مێژووی وڵاتی کوردەواری. میتانی.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[4] دادسۆن، ئای (2009). ئای، توتنخامون. ISBN 978-977-416-304-3.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]