ناوچەی بێلایەنی نێوان سعوودیە و عێراق

ناوچەی بێلایەنی نێوان سعوودیە و عێراق
ناوچەی بێلایەنی نێوان سعوودیە و عێراق
لقی	geographic history of Saudi Arabia، 20th-century history of Iraq
دامەزران	٢ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٢
وڵات	عەرەبستانی سعوودی، عێراق
پۆتانی شوێن	٢٩°٧′٣١″N ٤٥°٣١′١٦″E
کۆتاییھاتن	١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩١
ڕووبەر	٧٬٠٤٤ کیلۆمەتر چوارگۆشە
Main regulatory text	Uqair Protocol of 1922
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

پرسی ناوچەی بێلایەنی نێوان سعوودیە و عێراق لە نێوان سنوورەکانی ئەو دوو وڵاتەیە و ڕووبەرەکەی بە ٧٤٤ کیلۆمەتر دووجا مەزەندە دەکرێت، بە چارەسەرنەکراو ھەژمار کرا. پەیمانی موحەممەڕە کە لە ٥ی ئایاری ١٩٢٢ بەسترا، باس لە ململانێی نزیک لە نێوان شانشینی عێراق کە لەژێر ئیختیاری بەریتانیادا بوو، لەگەڵ سوڵتانییەتی نەجد و ھاوپێچەکانی، کە دواتر بوو بە شانشینی سعوودیە لە دوای لکاندنی بە شانشینی حیجازەوە. خودی پەیماننامەکە خۆی لە پرۆسەی دیاریکردنی سنوورەکان بەدوور گرت، بەڵام دوای دانوستانەکانی دواتر کە لەڕێگەی ڕێککەوتنی عەقیر لە ٢ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٢ ئەنجامدرا، زۆربەی سنوورەکانی نێوان ھەردوو وڵات دیاریکران و ئەمەش بووە ھۆی دروستبوونی ناوچەیەکی بێلایەن. لەم ناوچەیەدا ڕێگە نادرێت دامەزراوەی سەربازی یان ھەمیشەیی دروست بکرێت و ئازادیش بۆ ڕەوەندە نیشتەجێیەکی ھەردوو وڵات جێدەھێڵرێت بۆ ئەوەی بچنە ناوچەکە و سوود لە لەوەڕگە و بیرەکانی وەربگرن.

لە ساڵی ١٩٧٥ حکوومەتی سعوودیە و عێراق گەیشتنە ڕێککەوتن لەسەر دابەشکردنی کارگێڕی ناوچەکە، ھەروەھا پەیماننامەیەکی سنووری بەشێوەیەکی دوولایەنە لە ساڵی ١٩٨١ ئەنجامدرا لە دیاریکردنی سنوورە نوێیەکاندا ڕوویدا بە نەخشەی وردەوە بەڵام ڕانەگەیەندرا بەتایبەت بۆ نەتەوە یەکگرتووەکانیش. لەگەڵ سەرھەڵدانی شەڕی کەنداو لە ساڵی ١٩٩١، عێراق ھەموو ئەو ڕێککەوتنانەی ھەڵوەشاندەوە کە لە ساڵی ١٩٦٨ەوە لەگەڵ سعوودیە ئەنجامیدابوو، سعوودیە وەڵامی دایەوە بە بەڵگەنامەکردنی ھەموو ئەو ڕێککەوتنە سنوورییانەی کە لە مانگی حوزەیرانی ١٩٩١ لەگەڵ عێراق لە نەتەوە یەکگرتووەکاندا دانوستانیان لەسەر کرابوو، بەم شێوەیە بوونی یاسایی بۆ ناوچە سعوودیە-عێراقییە بێلایەنەکە کۆتایی ھات و بەشێکی زۆری بۆ سعوودیە مایەوە.^[١] ^[٢] ^[٣] ^[٤]

سەرچاوەکان

^ Directorate of Intelligence (1990). «The World Factbook 1990 - Iraq - Saudi Arabia Neutral Zone (mirror)». لە ڕەسەنەکە لە 17 مارس 2013 ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
^ Schofield, Richard. «Arabian Boundary disputes, Archive Editions». Archive Editions. لە ڕەسەنەکە لە 30 يونيو 2017 ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
^ Law, Gwillim. «FIPS PUB 10 Change History». Statoids. لە ڕەسەنەکە لە 14 يوليو 2018 ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)
^ عبد الجبار الراوي. البادية (PDF). p. 197. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە 23 أغسطس 2021 ئەرشیڤ کراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |archive-date= (یارمەتی)

[1] Directorate of Intelligence (1990). «The World Factbook 1990 - Iraq - Saudi Arabia Neutral Zone (mirror)». لە ڕەسەنەکە لە 17 مارس 2013 ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)

[2] Schofield, Richard. «Arabian Boundary disputes, Archive Editions». Archive Editions. لە ڕەسەنەکە لە 30 يونيو 2017 ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)

[3] Law, Gwillim. «FIPS PUB 10 Change History». Statoids. لە ڕەسەنەکە لە 14 يوليو 2018 ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= (یارمەتی)

[4] عبد الجبار الراوي. البادية (PDF). p. 197. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە 23 أغسطس 2021 ئەرشیڤ کراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |archive-date= (یارمەتی)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]