مەودا (ماتماتیک)

لە زانستی بیرکاریدا مەودا (بە ئینگلیزی: Range) بۆ ھەر فانکشنێک وەکوو $f$، بریتییە لە کۆمەڵەی ژمارە ڕاستەقینەکان کە بەھاکانی فانکشنەکە دەگرێتەوە، واتا کۆمەڵەی $f(a)$ کە $a$ لە بواری فانکشنی $f$ دایە. دەتوانرێت مەودای فانکشنی $f$ بە سەیرکردنی ڕوونکردنەوەکەی یا بە سەیرکردنی ئەو ھاوکێشەی پێناسەی دەکات دیاری بکرێت. مەودا ژێرکۆمەڵی بواری بەرامبەرە.

$f$ پێناسە کراوە لە بواری X بۆ بواری بەرامبەری Y، لەم وێنەدا ناوچە زەردەکە بریتییە لە مەودای فانکشنی $f$.

جووتەڕێکخراوەکان

ئەگەر فانکشنێک بە شێوەی جووتەڕێکخراو پێناسە بکرێت کۆمەڵەی ھەموو مەدخەلە دووھەمەکانی جووتەڕێکخراوەکە دەکاتە مەودای فانکشنەکە.

بۆ نموونە لە فانکشنی خوارەوەدا:

$B=\{(45,1),(12,69),(78,36),(98,31)\}$

مەودا بریتییە لە:

$R_{B}=\{1,69,36,31\}$

دۆزینەوەی مەودا بە بەکارھێنانی وێنەی ڕوونکردنەوەی فانکشنەکەی

ئەگەر وێنەی ڕوونکردنەوەی فانکشنێک درابێت، بۆ دۆزینەوەی مەودای فانکشنەکە، سەرەتا و کۆتای وێنەی فانکشنەکە بە ڕاستەھێڵێکی ئاسۆیی دەلکێنین بە تەوەری $y$ەکان، ئەو ماوەیەی نێوان دوو ڕاستەھێڵەکە، دەکاتە مەودای فانکشنەکە.

تێبینی ئەوە دەکەین، خاڵی سەرەتا و کۆتایی ماوەکە پڕە یان بۆشە.

1. ئەگەر بۆش بێت، ماوەی مەوداکە ماوەیەکی کراوەیە.
2. ئەگەر پڕ بێت، ماوەی مەوداکە، ماوەیەکی داخراوە.

دۆزینەوەی مەودا بە بەکارھێنانی وێنەی ڕوونکردنەوەی فانکشنەکەی

تێبینی: لە فانکشنە ڕێسا پەلدارەکاندا گرینگە بزانین فانکشنەکە لە چ ماوەیەکدا پێناسە کراوە یان لە کوێ پێناسە نەکراوە.

نموونە

مەودای فانکشنی ڕادەداری پلە یەک، کۆمەڵەی ژمارە ڕاستەقینەکانە.

• مەودای فانکشنێک بە شێوەی $f(x)={\frac {ax+b}{cx+d}}$، یەکسانە بە ${\frac {a}{c}}$ - $\mathbb {R}$.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «برد (ریاضی)»، ویکیپیدیای فارسی. سەردان لە ٣ی نیسانی ٢٠١٨.