مەزاری ئیمام ڕەزا

مەزاری ئیمام ڕەزا یان مەزاری ڕەزەوی شوێنی ناشتنی عەلی بن موسا ئەلڕەزایە کە ھەشتەمین ئیمامی شیعەکانی ئیمامی بووە. ئەم شوێنە کە دەکەوێتە ناوەندی شاری مەشھەد لە خوراسانی ڕەزەوی لە ئێران، وەک پیرۆزگا و شوێنێکی پیرۆز لەلایەن ئیمامی شیعەکانەوە ڕێزی لێدەگیرێت. ساڵانە زۆرێک لە حاجییەکان دێن بۆ سەردانی ئەم مەزارگەیە. کۆنترین بەشەکانی ئەم مەزارگەیە دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ٦١٠ی کۆچی. کۆچی (١٢٣٠ی زایینی) دەگاتە دەستمان. لە سەردەمی تیموریدەوە، لە ھەمان کاتدا کە زۆرێک لە بینا کۆنەکانی خوراسان لە توس و ھێرات و نەیشابوور نۆژەنکرانەوە، گرنگییەکی تایبەت بەم شوێنە درا. زۆرێک لە بیناکانی ئەم مەزارگەیە لە سەردەمی سەفەوییەوە بەجێھێڵراون، بە تایبەت لە سەردەمی شا تەحمەسابەوە. لەماوەی ئەم نۆژەنکردنەوەیانەدا قەبارەی مەزارگەکە لە ١٢ ھەزار مەتر چوارگۆشەوە زیادی کردووە بۆ ڕووبەری ئێستای کە نزیکەی یەک ملیۆن مەتر چوارگۆشەیە، ئەمەش وای کردووە ببێتە یەکێک لە گەورەترین شوێنە ئایینییەکان لە جیھاندا. ئەم بینایە لە قۆناغە جیاجیاکانی حکوومەتی ئێراندا سەرنجی پاشاکانی بۆ لای خۆی ڕاکێشاوە و چەندین جار لەلایەن بنەماڵە دەسەڵاتدارە جیاوازەکانەوە نۆژەن کراوەتەوە و پەرەی پێدراوە. زانیارییەکی کەم لەسەر مێژووی مەزارگە پێش سەردەمی سامانییەکان ھەیە و تەنیا باس لەوە کراوە کە گۆڕێکی ھەیە کە بە گۆڕی ھارونییە ناسراوە کە عەلی بن مووسا ئەلرەزا تێیدا نێژراوە.

سەرچاوەکان

بەشداربووانی ویکیپیدیا، «حرم امام رضا»، ویکیپیدیای فارسی. سەردان لە ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢.