محەمەد عەزام شا
محەممەد ئەعزەم شا (بە ئینگلیزی : Muhammad Azam Shah ) (٢٨ی حوزەیرانی ١٦٥٣ - ٨ی حوزەیرانی ١٧٠٧) پاشای ئیمپراتۆریەتی گورکان لە هیندستان، کوڕی ئاورەنگزێب و دێلراس بەنۆ بیگم بووە. دوای باوکی سەرکەوتە سەر تەختی پاشایەتی بەڵام بە فەرمانی براکەی بەهادور شای یەکەم کوژرا.
| محەمەد عەزەم شا | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| گورکانیانئەزم شا | |||||
 وێنەی عەزام شا | |||||
| پاشای گۆرکانەکانی هیندستان | |||||
| فەرمانڕەوایی | ١٤ی ئازاری ١٧٠٧ – ٨ی حوزەیرانی ١٧٠٧ | ||||
| پێشوو | ئاورەنگزێب | ||||
| جێگر | بەهادور شای یەکەم | ||||
| شاژن | جیهانی جوانی بنو بێگم | ||||
| هاوسەرەکان | ڕەحمەت بەنو بەگمشەهربانو بەگم | ||||
| منداڵ(ەکان) | بیدار بەختجوان بەخت سکەندەر، بنەماڵەی ئاغای ڕەچەڵەکی بەرزیان | ||||
| |||||
| خێزان | شانشینی تیمور | ||||
| باوک | ئاورەنگزێب | ||||
| دایک | دۆراس بانۆ بێگم | ||||
| لەدایکبوون | ۲۸ی ی ۱۶۵۳ بۆرهانپور | ||||
| مردن | ساڵی ١٧٠٧ ئەگەر | ||||
| ناشتن | گۆڕی هومایون، دەلهی. | ||||
| ئایین | ئیسلام | ||||
پەیوەندیداندەستکاری
لە هەفتەی سێیەمی شوباتی ساڵی ١٧٠٧دا لە هەوڵێکدا بۆ ڕێگریکردن لە شەڕی یەک لە دوای یەک، ئاورەنگزێب عەزام و برا بچووکەکەی لە نیوە برا، کام بەخش جیاکردەوە، کە عەزام بە تایبەتی لێی بێزار بوو. عەزامی نارد بۆ مالوا و کام بەخشیش بۆ بیجاپور. چەند ڕۆژێک پێش مردنی نامەی ماڵئاوایی بۆ عەزەم نووسی. بەیانیەکەی دیکە، عەزام کە لەبری ئەوەی بەرەو مالوا بڕوات، لە دەرەوەی ئەحمەدناگار مابووەوە، گەیشتە ئۆردوگای ئیمپراتۆری و تەرمی باوکی گەیاند بۆ ناشتنی لە گۆڕەکەی لە داولاباد.[١] عەزام شا خۆی ئیمپراتۆر ڕاگەیاند و دەستی بەسەر تەختی پاشایەتیدا گرت. لە ململانێ سیاسییەکانی دوای جێنشینی جێی مشتومڕ، ئەو و شازادە بیدار بەختی کوڕی لە شەڕی جاجاو لە ٢٠ی حوزەیرانی ١٧٠٧ دژی نیوە برا گەورەکەی، شازادە محمد موع شکستیان هێنا و کوژران. اعظم، کە لە شوێنی باوکیان بوونە سەر تەختی موغەکان.[٢]
مردندەستکاری
گۆڕەکەی لەگەڵ گۆڕەکەی هاوسەرەکەی، لە کۆمەڵگەی دەرگای پیرۆزی سۆفی، . شێخ زەینەدین، لە خولداباد نزیک ئاورانگاباد، کە هەروەها گۆڕی ئاورەنگزێب لە ڕۆژئاوای تێدایە.[٣]
سەرچاوەکاندەستکاری
- ^ { {cite book|last=Eraly|first=Abraham|title=ئیمپراتۆرەکانی تەختی تاوس : داستانی موغە گەورەکان|ساڵ=2000|بڵاوکەرەوە=کتێبی پێنگوین|شوێن=نیودەلهی|isbn=9780141001432|چاپکردن=[Rev. ed.].|pages=510–513}}
- ^ شانشینی موغەکان
- ^ /asi_monu_whs_ellora_khuldabad.asp "شوێنە میراتە جیهانییەکان – ئەشکەوتەکانی ئێلۆرا – خولداباد". ڕووپێوی شوێنەواری هیندستان. Retrieved 15 Aprilی 2015.
{{cite web}}:|archive-url=requires|archive-date=(help); Check|archive-url=value (help); Check date values in:|access-date=(help); Invalid|url-status=مردوو(help); Unknown parameter|بەرواری ئەرشیف=ignored (help)