فیفتی سێنت

کورتیس جەیمس جاکسۆن سێیەم (بە ئینگلیزی: Curtis James Jackson III ; لەدایکبووی ٦ی تەممووزی ١٩٧٥) ناسراوە بە فیفتی سەنت (بە ئینگلیزی: 50 Cent) بە ڕاپەر و ئەکتەری ئەمریکی ناسراوە. بە بڵاوکردنەوەی ئەلبوومەکانی وەک زیارات نامێە پولدار شۆ یان بەم شێوەیە بمرن (٢٠٠٣) و کۆمەڵکوژی (٢٠٠٥) ناوبانگی دەرکرد. ئەلبوومی دەوڵەمەند بە یان بەم شێوەیە بمرە، لەلایەن کۆمەڵەی پیشەسازی تۆمارکردنی ئەمریکاوە ھەشت جار بڕوانامەی پلاتینیۆمی وەرگرتووە و زیاتر لە ١٥٬٠٠٠٬٠٠٠ دانە لە سەرانسەری جیھاندا فرۆشراوە. ئەلبوومی کۆمەڵکوژی لە ئەمریکا زیاتر لە پێنج ھەزار دانە و لە سەرانسەریی جیھان زیاتر لە ١١ ھەزار ھەزار دانە فرۆشراوە.
{{ھن}} فیفتی سێنت لە شاری جامایکا لە ویلایەتی کوینز لەدایکبووە و لە تەمەنی ١٢ ساڵییەوە دەستی بە بازرگانیکردن بە ماددە ھۆشبەرەکان کردوە، ئەمەش ھاوکات بووە لەگەڵ قەیرانی کراک لە ئەمریکا لە ساڵانبی ھەشتاکان. دوای ئەوەی ڕووی لە مۆسیقای ڕاپ کرد وازی لە ماددە ھۆشبەرەکان ھێنا، بەڵام لە ساڵی ٢٠٠٠ لە ڕووداوێکدا نۆ تەقەی لێکرا. ئەو لەلایەن ئیمینێمەوە سەرنجی درا و گرێبەستێکی لەگەڵ کۆمپانیای ئینتەرسکۆپ ڕیکۆردز (ئەو کۆمپانیایە کە پێشتر بەرھەمەکانی ئیمینێم و دکتۆر درێی بڵاوکردەوە) واژووکرد دوای بڵاوبوونەوەی ئەلبوومی ئەگەر وتت کێ ھات (ئەم ئەلبوومە ھەرگیز لە ستۆدیۆیەکدا بڵاونەکراوەتەوە و ناسراوە وەک میکستەیپ). یەکەم ئەلبوومی ستۆدیۆیی فیفتی سەنت کە لەلایەن ئیمینێم و دکتۆر درێ بەرھەم ھێنرا، بووە ھۆی ئەوەی ببێتە یەکێک لە پڕفرۆشترین ئەلبوومی ڕاپەرەکان. لە ساڵی ٢٠٠٣ کۆمپانیای فیفتی سەنت کۆمپانیای مۆسیقای G-Unit ی دامەزراند، کە گرێبەستی لەگەڵ ڕاپەرەکانی وەک یۆنگ باک و لۆید بانکز و تۆنی یایۆ واژوو کرد. فیفتی سەنت لە منداڵییەوە ھاوڕێیەتی بانکز و یایۆ بووە. تا ئێستا جاکسۆن لەگەڵ ڕاپەرەکانی وەک جا ڕۆڵ و فەت جۆ و جێدکیس و کامرۆن و ڕیک ڕۆس و دوو ئەندامی پێشووی گرووپی جی یونیت و یۆنگ باک و گەیم کێشەی ھەبووە. ئەم جیاوازییە ناوخۆییانە بووەتە ھۆی ئەوەی کە جی یونیت چەند ئەندامێکی گرنگ لەدەست بدات و لە ئێستادا تاکە ئەندامی دڵسۆزی ئەم گرووپە سێ ھاوڕێ نزیکەکەین، فیفتی سەنت، لۆید بانکز، و تۆنی یایۆ. ھەرچەندە ماوەیەک لەمەوبەر ھەندێک حاڵەتی ناکۆکی زارەکی لە نێوان فیفتی سەنت و لۆید بانکز لە تویتەکانی تویتەردا ھەبووە، کە تۆنی یایۆی تۆنی یایۆی تێدابوو. دەکرێت ئەمە سەرەتای کۆتایی ئەم گرووپە ھەوراز و نشێویە بێت. ھەروەھا لە فیلمەکانی وەک دەوڵەمەندبوون یان بمرە ترین (٢٠٠٥) کە بەشێکی لە ژیانی خۆیەوە ئیلھام وەرگرتووە، ھەروەھا فیلمی Home of the Brave (2006) کە فیفتی سەنت ڕۆڵی سەربازێکی ئەمریکی بینی کە تازە لە شەڕی عێراق گەڕابووەوە؛ و بەدەست تاوانی کوشتنی ژنێکی عێراقی دەناڵێنێت، ھەروەھا فیلمی Justified Murder (٢٠٠٨) (کە تێیدا ڕۆڵی فیلمی فیفتی سێنت لەژێر ناوی کۆدی سپایدەر شانبەشانی ئەلپاچینۆ و ڕۆبەرت دی نیرۆ)، ئەو کاری نواندنی بەدوای خۆیدا ھێنا. ھەروەھا ڕۆڵی سەرەکی لە فیلمی Den of Thieves لە ساڵی ٢٠١٨دا بینیوە. گۆڤاری بیلبۆرد (کە بەرھەمی مۆسیقا لە ئەمریکا دەفرۆشێت) جاکسۆنی وەک شەشەم زۆرترین فرۆشی ھونەرمەندی مۆسیقا لە ساڵانی ٢٠٠٠–٢٠٠٩ دانا. ھەروەھا ئەم گۆڤارە لە پلەی چوارەمدا وەک باشترین ھونەرمەندی پیاو و لە پلەی سێیەمدا وەک باشترین ڕاپەر دوای ئیمینێم و نێلی و ھەروەھا لە ھەمان گۆڤاردا وەک یەکەم ھونەرمەندی پڕفرۆش لە ساڵی ٢٠٠٠ تا ٢٠٠٩ لە لووتکەدا ھەڵیبژارد لیستی ١٠٠. ھۆت ١٠٠) و ڕاپەری ژمارە یەک لە ساڵی ٢٠٠٠ تا ٢٠٠٩. ھەروەھا ڕۆڵی لە زنجیرەیەکی تەلەڤیزیۆنی بە ناوی پاوەر بینیوە و بەرھەمھێنەری ئەم زنجیرەیە بووە. لە دەیەکانی یەکەمی سەدەی بیست و یەکەمدا بە ڕیزبەندی ١٢ و ٣٧ی داناوە. لە ئێستادا کۆمپانیای فیفتی سەنت سەرقاڵی پێنجەمین ئەلبوومی ستۆدیۆیی خۆیانن. لە فیلمی "چەک" و فیلمی دیکۆمێنتاری " "Fifty Cent: The Next Generation" و ھەروەھا یارییەکی ڤیدیۆیی ھەیە بە ناوی Fifty Cent: Bulletproof، کە ئەو و ئیمینێم باسیان کردووە.

فیفتی سێنت لەساڵی ٢٠١٨

ڕووداوی تەقەکردن: ٢٠٠٠ بۆ ٢٠٠١

لە ٢٤ی ئایاری ٢٠٠١، جاکسۆن لەلایەن چەکدارێکەوە بە ناوی داریل باوم (بە ناوی "ھۆمۆ") تەقەی لێکرا. جاکسۆن لە دەرەوەی شوێنی نیشتەجێبوونی داپیرەی بووە لە ناوچەی کوینز کاتێک ڕووداوەکە ڕوویدا. سواری ئۆتۆمبێلی ھاوڕێکەی (تۆنی یایۆ) بوو، بەڵام تۆنی پێی وت کە لەبیری کردووە زێڕینگەرییەکان بھێنێت و داوای لە فیفتی کرد بگەڕێتەوە ماڵەوە و زێڕینگەرییەکان وەربگرێت. کوڕی پەنجا لە ماڵەوە بوو و داپیرەی لە حەوشەی پێشەوە بوو. لەو ساتەدا فیفتی زەڕەنگەری ھێنا و دەرگای پشتەوەی ئۆتۆمبێلەکەی کردەوە، ئۆتۆمبێلێکی تر لە تەنیشتیان وەستا. پیاوێک کە کۆڵتی ٩ ملم چەکدار بوو لەو ئۆتۆمبێلە دابەزی و لە لای چەپی جاکسۆنەوە لێی نزیک بووەوە و نۆ تەقەی لە جاکسۆن کرد. بە ٩ فیشەک لێی دراوە بەم شێوەیە: دەست (فیشەکەکە چووەتە ناو پەنجەی گەورەی ڕاست و لە پەنجە بچووکی ڕاست دەرچوو)، قۆڵ، ڕان، ھەردوو قاچ، سنگ، ڕوومەتی چەپ. ئەو فیشەکییەی بەر لای چەپی دەموچاوی کەوت، بووە ھۆی ئاوسانی زمانی و ددانی ددانەکانی لەدەست چوون و دەنگی زەق بووەوە. یەکێک لەم ٩ فیشەکانە بەر دەستی تۆنی یایۆ کەوت. ئەم دووانە گواستراونەتەوە بۆ نەخۆشخانە و فیفتی بۆ ماوەی ١٣ ڕۆژ لە نەخۆشخانە خەوێندراوە. چەکدارەکە ناوی باوم بووە و پاسەوانێکی تایبەتی و ھاوڕێی نزیکی مایک تایسۆن (بۆکسێنەری کێشی قورس ئەمریکی) بووە، دوای سێ ھەفتە تەقەی لێکرا و کوژرا.
{{ھن}} جاکسۆن ڕووداوەکەی بەبیرھێنایەوە و دەڵێت: "ئەم شتانە ئەوەندە خێرا ڕوودەدەن و تەنانەت چانسی تەقەکردنت نییە… ھەموو کاتەکە ترسام… لە ئاوێنەی دواوە سەیرم دەکرد و وەک ئەوە بووم بڵێم، 'ئۆە گەواد، کەسێک تەقەی لە دەموچاوم کرد.'"! چەندە دەسوتێت، دەسوتێت، دەسوتێت". فیفتی لە ژیاننامە نووسراوەکەیدا، لە بەشێکەوە بۆ کۆی: جارێک لە ناوەندی شاری کوینز، دەنووسێت، "کاتێک لە مەودای خاڵی سپیدا نۆ جار تەقەم لێکرا و نەمردم، لە دڵی خۆمدا گوتم، 'باشە، ژیانم دەبێت.' ئامانجێکم ھەیە… نا؟' من چەندە لە مردن دوور بووم؟ ئەگەر ئینجێکی ترم زیاد کردبا، تەواو دەبووم." فیتی بۆ ماوەی شەش ھەفتە کورسی گەڕۆکی بەکارھێناوە و دوای ٥ مانگ بە تەواوی چاک بووەتەوە. دوای ئەوەی لە نەخۆشخانە دەرچوو، فیتی لەگەڵ خۆشەویستەکەی و کوڕەکەی ڕوویان لە پۆکۆنۆس کرد. توانی بە وەرزشکردن و خۆراکی دروست جەستەی خۆی بنیات بنێتەوە.
{{ھن}} جاکسۆن کاتێک لە نەخۆشخانە بوو گرێبەستێکی لەگەڵ کۆڵۆمبیا واژۆ کرد؛ بەڵام دوای ماوەیەک بۆ تۆمارکردنی گۆرانی " مەحلە قورئان" (بمبورن) ھاتە ناو لیستی ڕەشی پیشەسازی مۆسیقا. پاشان ھاوڕێی فیفتی فیڤ لەگەڵ وەفیش، لۆید بانکز و تۆنی یایۆ کە لەگەڵیدا ڕاپیان دەکرد، دیجی وو کید و دیجی کایسلای کە ئاوازیان دانا و شا مۆنی ئێکسل کە بەرھەمی ھێنا، گەشتیان کرد بۆ کەنەدا بۆ تۆمارکردنی بەرھەمی نوێ. ئەنجامی کارەکە میکس تەیپێک بوو بە ناوی فیفتی سێنت، کە دروستکەرێکی داھاتووە, کە جگە لە سەرکەوتنی بازرگانی، وەک باشترین میکس تەیپ لە مێژوودا لە گۆڤاری ئێکس ئێکس ئێڵ تۆمارکرا (کە باس لە مۆسیقای ڕاپ و ھیپ ھۆپ دەکات).

دوژمنایەتییەکان

چۆن دزی بکەین

فیفتی سێنت لە ساڵی ٢٠٠٠ ئەم گۆرانییە بەنیازی ئەوە نییە کەس توڕە بکات. ماد ڕاپەر کە یاوەری بوو لە تۆمارکردنی ئەم گۆرانییەدا، لە سەرەتاو کۆتاییدا جەختی لەسەر نا ھێرشبەرییەکەی کردەوە و ھەروەھا لە بەشە کۆڕەکانی گۆرانییەکەدا. بەڵام ھەندێک لە ڕاپەرەکان لێدوانی ئەم دووانەیان بە سووکایەتی دەخوێندەوە و بە توندی وەڵامیان دایەوە. لەنێویاندا گرووپی ڕاپی وو تانگ کلان لە چەند قۆناغێکدا سووکایەتییان بە فیفتی سەنت کرد و ھەڕەشەیان لێکرد؛ کە گۆرانی Who the F*** Is 50 Cent لەخۆگرتبوو.