زنجیرەچیای ئەڵتای
| زنجیرەچیای ئەڵتای | |
|---|---|
 | |
| وڵات | کازاخستان، ڕووسیا، مەنگۆلیا، چین |
| ناوچەی جوگرافی | Altai |
| پۆتانی شوێن | ٤٩°٠′٠″N ٨٩°٠′٠″E |
| بەرزترین خاڵ | کێوی بێلوخا |
| بەرزی لە ئاستی دەریا | ٤٬٥٠٦ مەتر |
| ماددەی بەکارھاتوو | metamorphic rock |
| سەردەم | Paleozoic |
 | |
زنجیرەچیای ئەڵتای بریتییەلە زنجیرە چیایەک لە ئاسیای ناوەڕاست (تورکستان) کە ڕووسیا، چین، مەنگۆلیا و کازاخستان پێکەوە دەبەستێتەوە، کە سەرچاوەکانی ڕووبارەکانی ئێرتیک و ئۆبین، چیاکانی ئەلتەی بە پێگەی ڕەسەنی نەژادی تورک ناسراوە،[١] زنجیرە چیای ئەلتای لە باشووری سیبریا دیاریترین زنجیرەی چیایە لە ناوچەی بایۆجیۆگرافی ڕۆژاوای سیبریا، کە جۆگەی ئۆپ و ئێریکچ تێیدا سەرچاوە دەگرێت. شوێنەکە سێ ناوچەی جیا لەخۆدەگرێت: زاپۆڤدنیک ئاڵتاسکی، ناوچەی بافر لە دەوروبەری دەریاچەی تێلتسکۆی و زابۆدنیک کۆتینسکی، ناوچەی بەفرین لە دەوروبەری چیای بێلوخا و ناوچەی ئۆکۆک ڕووبەرەکەی تێکڕا ١٬٦١١٬٤٥٧ ھێکتارە و نوێنەرایەتی تەواوترین زنجیرەی ناوچە ڕوەکییە بەرزەکانی سیبریای ناوەڕاست دەکات: دەشتی فراوان و دارستانی تێکەڵ و ڕوەکێکی زۆر لە ناوچە شاخاوییەکاندا ھەیە. ھەروەھا زێدی زۆر لە جۆرە گیانلەبەرە ھەڕەشەلێکراوەکانە وەک پڵنگی بەفرین.[٢]
زەویناسی دەستکاری
پێکھاتەی خاکی ناوچەکە بریتییە لە کاربۆن و پیرمیاندا، کیشوەری سیبریا لەگەڵ کازاخستان پێک دەھێنێت بۆ پێکھێنانی چیای ئاڵتایی. جۆرەکانی ئەو کێوانە بە شێوەیەکی ئاسایی لە بەردی گرانیت و موتێنت پێک دێن، کە ھەندێکیان بە زۆری لە نزیک ناوچە دوورەدەستەکان دەبڕدرێن بۆ پیشەسازی بیناسازی.
پێشانگا دەستکاری
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ https://web.archive.org/web/20150214190404/http://www.turkishlanguage.co.uk/about.htm
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "مركز التراث العالمي -". UNESCO World Heritage Centre (بە عەرەبی). Retrieved 2021-09-19.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە زنجیرەچیای ئەڵتای تێدایە. |