بابەک خوڕەمدین

بابەک خوڕەمدین
بابەک خوڕەمدین;
بە فارسی: بابک خرمدین
	پەیکەری بابەک خوڕەمدین لە شاری بابەک، کۆماری خۆسەری نەخچیڤان، کۆماری ئازەربایجان
لەدایکبوون	٧٩٥ یان ٧٩٨; ئەردەوێڵ، خەلافەتی عەباسی; (ئێرانی ھەنووکە)
مەرگ	لەوانەیە ٧ی کانوونی دووەمی ٨٣٨ (٤٠ یان ٤٣ ساڵ ژیاوە); سامەڕا، خەلافەتی عەباسی; (عێراقی ھەنووکە)
چالاکبوون	٢٣ ساڵ
ناسراوە بە	سەرکردەی خوڕەمدینەکان
بەرامبەر(ەکان)	خەلافەتی عەباسی
ھاوسەر	بانوو

بابەک خوڕەمدین (بە فارسی: بابک خرمدین) سەرکردەیەکی بەناوبانگی ئێرانی^[٣]^[٤] و لە سەرکردە شۆڕشگێڕەکانی ئێران بوو،^[٥] کە ڕێبەرایەتیی بزووتنەوەیەکی ئازادیخوازی لە دژی خەلافەتی عەباسی دەکرد. شۆڕشی ئێرانیکردنی بابەک لە بنکەکەی لە ئازەربایجانی ئێران لە باکووری ڕۆژاوای ئێران،^[٦] خوازیاری گەڕانەوەی شکۆمەندییە سیاسییەکانی ئێرانییەکان بوو.^[٧] شۆڕشی بابەک خوڕەمدین ھەتا ناوچەکانی رۆژاوا و ناوەڕاستی ئێرانی گرتەوە و زیاتر لە بیست ساڵی خایاند، ھەتا ئەوکاتەی بابەک خیانەتی لێکرا و شکستی ھێنا. ڕاپەڕینی بابەک نیشاندەری ھێزی بەردەوامی ئازەربایجانی ئێران و ھەستی باوباپیرانی ئێرانییەکان بووە.^[٣]

سەرچاوەکان

^ Yusofi 2011, pp. 299–306.
^ Mark، Joshua J (٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠). «Twelve Great Women of Ancient Persia». World History Encyclopedia. لە ٢٣ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا Bosworth 1987, pp. 224-231.
^ Bahramian, Hirtenstein & Gholami 2013.
^ Bernard Lewis (1991), "The Political Language of Islam", University of Chicago Press, pp 314. "The last and most nearly successful of the Iranian movements, however was that of Babak, who established his independence in Adharbayjan early in al-Mamun's reign."
^ F. Daftary (1999) Sectarian and National Movements in Iran, Khurasan and Transoxania During Umayyad and Early 'Abbasid Times In History of Civilizations of Central Asia, vol. IV, part One, ed. M. S. Asimov and C. E. Bosworth. Paris: UNESCO Publishing, pp. 41–60. excerpt from pg 50: "The activities of the Khurammiya reached their peak in the movement of Babak al-Khurrami, whose protracted rebellion based in north-western Iran seriously threatened the stability of the Abbassid caliphate.... This revolt lasting for more than twenty years, soon spread from Azerbaijan (North/West Iran) to western and central parts of Iran.
^ Kathryn Babayan, "Mystics, monarchs, and messiahs ", Harvard CMES, 2002. pg 138: "Babak revolted in Azerbaijan (816–838), evoking Abu Muslim as a heroic symbol..and called for a return to the Iranian past"

بەستەرە دەرەکییەکان

ئەم مێژوو وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[FOOTNOTEYusofi2011299–306-1] Yusofi 2011, pp. 299–306.

[AncientEU-2] Mark، Joshua J (٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠). «Twelve Great Women of Ancient Persia». World History Encyclopedia. لە ٢٣ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[FOOTNOTEBosworth1987224-231-3] ئ ^ا Bosworth 1987, pp. 224-231.

[FOOTNOTEBahramianHirtensteinGholami2013-4] Bahramian, Hirtenstein & Gholami 2013.

[5] Bernard Lewis (1991), "The Political Language of Islam", University of Chicago Press, pp 314. "The last and most nearly successful of the Iranian movements, however was that of Babak, who established his independence in Adharbayjan early in al-Mamun's reign."

[6] F. Daftary (1999) Sectarian and National Movements in Iran, Khurasan and Transoxania During Umayyad and Early 'Abbasid Times In History of Civilizations of Central Asia, vol. IV, part One, ed. M. S. Asimov and C. E. Bosworth. Paris: UNESCO Publishing, pp. 41–60. excerpt from pg 50: "The activities of the Khurammiya reached their peak in the movement of Babak al-Khurrami, whose protracted rebellion based in north-western Iran seriously threatened the stability of the Abbassid caliphate.... This revolt lasting for more than twenty years, soon spread from Azerbaijan (North/West Iran) to western and central parts of Iran.

[7] Kathryn Babayan, "Mystics, monarchs, and messiahs ", Harvard CMES, 2002. pg 138: "Babak revolted in Azerbaijan (816–838), evoking Abu Muslim as a heroic symbol..and called for a return to the Iranian past"

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[١]

[٢]