یەکەی خەیاڵی

یەکەی خەیاڵی (بە ئینگلیزی: Imaginary Unit)، یەکێکە لە دوو ڕەگی ھاوکێشەی $x^{2}+1=0\$ یان $x^{2}=-1\$ و بە $i$ ھێما دەکرێ. بۆیە پێی دەڵێن یەکەی خەیاڵی چونکە ھیچ ژمارەیەکی ڕاستەقینە ناتوانێت ڕەگی ئەم ھاوکێشەیە بێت. ئەگەر وا دابنێین ھەموو تایبەتمەندییەکانی کردارەکانی کۆکردنەوە و لێکدان، (داخراوەبوون، یەکتربەستن، ئاڵوگۆڕ و بەشینەوە) ژمارە خەیاڵییەکانیش ساغ بکاتەوە، ئەوا لە تێکەڵکردنی ژمارە خەیاڵییەکان و ژمارە ڕاستەقینەکان $\mathbb {R}$، کۆمەڵەی ژمارە ئاوێتەکان $\mathbb {C}$ پێک دێت.

$i$ لەسەر ڕووتەختی ئاوێتە ژمارە ڕاستەقینەکان لەسەر تەوەری ئاسۆیی و ژمارە خەیاڵییەکان لەسەر تەوەری ئەستونی دیاری دەکرێن.

لە ژێرلقەکانی ئەندازیاریی کارەبادا، کە لە ھێمای $i$ بۆ تەزووی کارەبایی کەلک وەردەگیرێت، ھێمای $j$ بۆ یەکەی خەیاڵی دادەنرێت.

ئەمانەش ببینە

• ژمارەی ئاوێتە
• ڕووتەختی ئاوێتە

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «یکە موھومی»، ویکیپیدیای فارسی. سەردان لە ٢٤ی ئازاری ٢٠١٨.