زانستی کەلام (بە عەرەبی: عِلْم الكَلام، کە بە واتای «زانستی وتار» دێت) بە زۆری کورتکراوەتەوە بۆ کەلام و ھەندێک جار بە «تیۆلۆژیای خوێندنی ئیسلامی» یان «تیۆلۆجی گریمانەیی» ناودەبرێت، لێکۆڵینەوەی تیۆری ئیسلامییە ('ئاکا'ید).[١][٢] لەپێویستی دامەزراندن و بەرگریکردن لە بنەماکانی باوەڕە ئیسلامییەکان لە دژی گومانلێکەرانی فەلسەفی لەدایک بوو.[٣][٤] لەگەڵ ئەوەشدا، ئەم وێنەیە زیاتر و زیاتر لەلایەن زانایانەوە پرسیار دەکرێت کە ھەوڵدەدەن نیشانی بدەن کە کالام لە ڕاستیدا زانستێکی نیشاندەر بوو نەک زانستێکی دیالێکتیکی و ھەمیشە لەڕووی ھزرییەوە داھێنەر بوو.[٥]

لە ڕووی زمانەوانی عەرەبییەوە واتا زانستی کەلام بە مانای زانستی قسەکردنەوە دێت.

ئەمانەش ببینە

دەستکاری

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ Abdel-Haleem، M. A. S. (2008). «Part I: Historical perspectives – Qur'an and hadith». لە Winter، Timothy (ed.). The Cambridge Companion to Classical Islamic Theology. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 19–32. doi:10.1017/CCOL9780521780582.002. ISBN 978-1-139-00181-6.
  2. ^ Mutahhari، Murtada. «An Introduction to 'Ilm al-Kalam». muslimphilosophy. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠١٨ ھێنراوە.
  3. ^  • Treiger، Alexander (2016) [2014]. «Part I: Islamic Theologies during the Formative and the Early Middle period – Origins of Kalām». لە Schmidtke، Sabine (ed.). The Oxford Handbook of Islamic Theology. Oxford and New York: Oxford University Press. pp. 27–43. doi:10.1093/oxfordhb/9780199696703.013.001. ISBN 978-0-19-969670-3. LCCN 2016935488.

     • Abrahamov، Binyamin (2016) [2014]. «Part I: Islamic Theologies during the Formative and the Early Middle period – Scripturalist and Traditionalist Theology». لە Schmidtke، Sabine (ed.). The Oxford Handbook of Islamic Theology. Oxford and New York: Oxford University Press. pp. 264–279. doi:10.1093/oxfordhb/9780199696703.013.025. ISBN 978-0-19-969670-3. LCCN 2016935488.
  4. ^ Madeleine Pelner Cosman, Linda Gale Jones, Handbook to Life in the Medieval World, p. 391. ISBN 1438109075
  5. ^ Philosophical Theology in Islam: Later Ashʿarism East and West (بە ئینگلیزی). Brill. 2020-05-06. p. 299. doi:10.1163/9789004426610. ISBN 978-90-04-42661-0.